به گزارش می متالز، کشور ما از نظر ذخایر معدنی رتبه سوم آسیا، اول خاورمیانه و دهم جهان را دارد. نکته مهم این است که برای این مواد معدنی دست به برندسازی نزده و نتوانستهایم آنها را بهخوبی به بازارهای جهانی معرفی کنیم، این در حالی است که اگر بتوانیم این مواد را در قالب برند مطرح کرده و سرمایهگذاران را به فعالیت در این حوزه تشویق کنیم، شاهد افزایش ارزش این مواد و توسعه اشتغال در کشور خواهیم بود. درباره اهمیت برندسازی مواد معدنی و اینکه چه اقداماتی تاکنون در کشور انجام شده با مجید پورمقدم، مشاور معاون معدنی وزیر صنعت، معدن و تجارت گفتوگو کرده ایم که در زیر میخوانید.
برندینگ مواد معدنی در راستای بازاریابی و استانداردسازی مواد معدنی صورت میگیرد و در واقع ایجاد و شکل دادن یک نام تجاری در بازار مصرف است؛ بهعبارت دیگر برندسازی معرفی مواد معدنی و توانمندسازی نام تجاری آنهاست. این مهم در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی و شعار جهش تولید میتواند تولید و صادرات را به سمت بومیسازی برده و حتی شرایط را برای ورود به کسبوکار بینالمللی فراهم کند. ازآنجاییکه داشتن برند قوی یک ابزار پرقدرت برای ایستادگی در برابر رقیبان و کسب سهم بیشتر در بازار است، توجه به این نکته مهم است. باتوجه به ظرفیتهای بالای معدنی کشورمان میتوانیم در این بخش موفق شویم و سهم خود را در بازارهای جهانی افزایش دهیم. توان برندسازی در بسیاری از مواد معدنی پرظرفیت کشورمان احساس میشود. با استفاده از تجهیزات، فناوریها و روشهای نوین میتوان ضمن اینکه میزان بهرهوری از مواد معدنی ارزشمند را افزایش داد، موجب رشد اشتغالزایی در کشور هم شد.
ایران در بخش معدن بسیار غنی است، اما باوجود برخورداری از ۷۰ نوع ماده معدنی و داشتن رتبه پانزدهم در جهان از نظر تنوع مواد معدنی، متاسفانه جایگاه خوبی در برندسازی نداریم و تعداد زیادی از مواد معدنی ایران برند شناختهشدهای در جهان نیستند.
برندسازی در بیشتر کشورهای جهان با رشد صنعت توریسم همراه است؛ به این ترتیب این مهم نیازمند راهاندازی پروژههای زیربنایی و احداث هتلهای جهانگردی در جوار واحدهای معدنی و صنایع معدنی است که بهعنوان برند ملی و بینالمللی ثبت شدهاند. برای برندسازی مواد معدنی کشور میتوان موادی که خاص کشور ما و در جهان شناختهشده و منحصربهفرد هستند و مزیت رقابتی دارند را شناسایی کرد تا ضمن برنامهریزی در زمینه تولید و تبلیغات، شاهد افزایش صادرات و معرفی جایگاه جهانی این مواد معدنی ارزشمند به دنیا باشیم. در این روند باید در تمام بازارهای تجاری و صادراتی از همه جهت به متقاضیان اطمینان خاطر بدهیم. باتوجه به وجود کانیهای متنوع و فراوان در کشور ما با ظرفیت درآمدزایی و سودآوری بالا میتوان از ظرفیت استانهای کشور استفاده کرد؛ به این ترتیب برای برندسازی باید حمایت از تولید داخل را باتوجه به ظرفیتهای معدنی کشور موردتوجه قرار دهیم.
درحالحاضر برندسازی مواد معدنی بیشتر متمرکز بر گوهرسنگها است. البته باید از ثبت ملی گچ سمنان و تراورتن محلات هم نام برد. علاوه بر اینها سنگ فیروزه نیشابور که امروزه به سنگ ملی ایران مشهور است، بهعنوان خوشرنگترین و پرعیارترین سنگ فیروزه جهان شناخته شده است. از سویی دیگر فیروزه در بخش هنر نیز توانسته جایگاه خوبی پیدا کند. در ادامه میتوان به کریزوکلا بستانآباد (فیروزه سیلیکانی آذربایجان) اشاره کرد که یکی از زیباترین فیروزه لاجورد کشور و جهان است. این سنگ با داشتن کیفیت، شفافیت و آنالیز ماده معدنی میتواند تبدیل به برند شود. در این میان بازارهای بیرقیب یا کمرقیب ایران در تجارت جهانی سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی با کشوری با ذخایر زیاد، کیفیت بالا، شرایط ایجاد ارزشافزوده، آلایندگی زیستمحیطی کم، ایجاد اشتغال و فرصتهای شغلی برای افراد متخصص و انجمنهای خیریه و نهادهای مردمی روبهرو هستند.
در میان تعدادی از مواد معدنی ارزشمند کشور که شرایط برند شدن را بهدست آوردهاند میتوان به خاک سرخ جزیره هرمز، زئولیت سمنان، گارنت سبز کرمان و تکاب، چشمه قیر طبیعی رامهرمز، سلستین ورامین، سنگ چینی نیریز، آهک الیگودرز و کهگیلویه و بویراحمد (برای تولید کاغذ سنگی)، گچ هرمزگان، تراورتن قرمز آذرشهر، آمیتیست طرود سمنان، منگنز، نارچ و... اشاره کرد. همچنین عقیق زیبای نمین استان اردبیل مشهور به عقیق سبلان که از زیباترین سنگهای عقیق جهان است با تلفیقی از رنگ قرمز، زرد و نارنجی ترکیب رنگ مینیاتوری یا پاییزی جذابی را بهوجود آورده است. خوشبختانه فرآیند ثبت ملی آن انجام شده و در حال برنامهریزی برای ثبت جهانی آن در سازمان مالکیت جهانی (وایپو) هستیم. قرار است عقیق نمین بهعنوان برند بینالمللی ایران مطرح شود. همچنین کارهای ثبت ملی گچ سمنان، عقیق قم، تراورتن محلات هم به اتمام رسیده است.
بنده و همکاران دیگر در وزارت صنعت، معدن و تجارت بهعنوان کارشناسان معدن در این زمینه یک رسالت تخصصی داریم و آن معرفی مواد معدنی ارزشمند کشورمان به جهان است. اگر این رسالت را به نحو احسن انجام دهیم، میتوانیم سرمایهگذاران را به سرمایهگذاری در این بخش تشویق کنیم. در نتیجه این اقدام ارزش مواد معدنی کشور افزایش مییابد و فرصتهای شغلی بیشتری برای هموطنانمان ایجاد خواهد شد.