نگرانی کارخانجات سیمان خراسان رضوی از قطع گاز در زمستان پیش رو

به گزارش می متالز، علی اکبر لبافی رئیس شورای گفت و گوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی در جمع مدیران واحد‌های تولیدی سیمان استان، گفت: کمیسیون معدن اتاق بازرگانی مشهد در نامه‌ای به دبیرخانه شورای گفت و گو اعلام کرد که در صورت قطع گاز، برخی کارخانجات با مشکلاتی مواجه خواهند شد و لازم است تدابیری در این رابطه اتخاذ شود.
او افزود: آمار‌ها نشان می‌دهد که خراسان رضوی قطب دوم تولید سیمان کشور است و این کارخانجات برای تامین درآمد ارزی کشور مهم تلقی می‌شوند و هرگونه اعمال محدودیت در تولیدات این کارخانجات در اشتغال و تامین ارز کشور اثرگذار خواهد بود و لذا پیشنهاد می‌شود تا امسال در قیاس با سال‌های گذشته رویکرد متفاوتی اتخاذ گردد.

رئیس شورای گفت و گوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی ادامه داد: طبق ماده ۲۵ قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار، در زمان کمبود برق و گاز، اولویت قطع گاز با واحد‌های تولیدی نیست و در تبصره یک همین ماده تاکید شده است که مواقع اضطراری که قطع برق و گاز جان شهروندان را به خطر می‌اندازد، شورای تامین به حالت اضطرار و حداکثر برای دو روز که قابل تمدید است، می تواند حکم این ماده قانونی را نقض کند. در تبصره ۲ نیز تکلیفی برای شرکت‌های برق و گاز وجود دارد که ضمن همکاری با شرکت بیمه، امکان جبران ضرر و زیان واحد‌های تولیدی در صورت قطع برق و گاز را فراهم آورند.

پتانسیل درآمد ارزی ۵۰۰ میلیون دلاری در بخش سیمان

حسین احمدی سلیمانی، رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی مشهد گفت: در دهه ۷۰ در کشور با مشکل کمبود سیمان مواجه بودیم و در دهه ۸۰ با منابع بنگاه‌های زودبازده در کشور و به ویژه استان خراسان تحولی در حوزه سیمان رخ داد و سرمایه گذاری‌های خوبی صورت گرفت، اما امروز که با تحریم مواجه هستیم با وجود اینکه بازار ظرفیت خرید سیمان تولیدی را دارد، با بی توجهی دولت به این بخش روبه رو هستیم.

او افزود: امروز حداقل ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلیون دلار برای یک کارخانه یک میلیون تنی باید هزینه شود و اگر هر واحد، حاشیه سود ۱۰ درصدی داشته باشد، باید سالانه ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد تومان درآمد کسب کند، اما در شرایط کنونی این رقم امکان پذیر نیست.

رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی مشهد ادامه داد: امسال که با عنوان جهش تولید نامگذاری شده، انتظار تحول در حوزه سیمان را داریم؛ زیرا تلاش بسیاری برای افزایش ظرفیت کارخانجات سیمان استان شده است. سیمان کشور در طول سال می‌تواند ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون دلار درآمد ارزی داشته باشد و توجه به آن ضروری است. تقاضای ما این است که این موضوع به شورای گفت و گوی مرکز منتقل شود، زیرا حل مشکلات این حوزه نیازمند عزمی ملی است.

لزوم جلوگیری از تعطیلی کارخانجات سیمان به خاطر قطع سوخت

در ادامه محمدرضا توکلی زاده عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی و مدیرعامل شرکت سیمان زاوه گفت: در سال های گذشته نگرش مسئولان این بود که صنایع سیمان ظرفیت زیادی دارند و اگر توجه کافی صورت نگیرد و مشکلات این بخش حل نشود، دچار آسیبی جدی نمی‌شویم، اما اکنون شرایط کشور تغییر کرده و تولید به چالش کشیده شده است. هم اکنون کارخانه سیمان در اثر خرابی قطعه‌ای کوچک، ۶ ماه تعطیل می‌شود چرا که هم خرید و هم آوردن آن قطعه به داخل کشور برای کارخانه مشکل است و بسیاری از واحد‌ها توان خرید قطعات خود را ندارند.

او افزود: این امکان وجود ندارد که کارخانه با سودی که کسب می‌کند قطعات یدکی خود را تامین کند و اگر شرایط به همین نحو ادامه یابد، ممکن است برخی از کارخانجات استان در آینده‌ای نزدیک تعطیل شوند؛ بنابراین باید از هم اکنون تولیدات را ذخیره کرد وگرنه با مشکل تامین سیمان مواجه می‌شویم.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی ادامه داد: اینکه امکانات تولید داشته باشیم و به خاطر سوخت و انرژی روند تولیدمان دچار مشکل شود، اصلا خوب نیست. باید فکری به حال این موضوع کرد که اگر کارخانجات می‌توانند تولید کنند، امکانات برای تولیدشان فراهم شود و کارخانه‌ای به خاطر قطع سوخت، تعطیل نشود.

توکلی بیان کرد: قبلا کارخانجات با قطع گاز، مازوت تهیه می‌کردند و به تولید خود ادامه می‌دادند و برخی کارخانجات هم تولید ذخیره داشتند و با قطع گاز، تعطیل می‌شدند. ما هم پارسال همین رویه را داشتیم و با قطع گاز، کارخانه را تعطیل کردیم. اما امسال شرایط متفاوت است و باید راهکاری اساسی برای حل این مشکل اندیشیده شود. امسال، چون صحبت از این است که سوخت مازوت به کارخانجات اختصاص نخواهد یافت، شرایط دشوارتر است و تنها منبع انرژی که می‌تواند در اختیار کارخانجات باشد، سوخت گاز است و اگر فکری به حال این موضوع نشود، کارخانجات با معضلات بسیاری روبه‌رو خواهند شد. ما نمی‌گوییم گاز اصلا قطع نشود، اما باید راهی پیدا کرد که آینده کشور و صادرات ایران با مخاطره روبه رو نشود.

در شرایط کنونی ناگزیر به قطع گاز کارخانجات سیمان هستیم

عباس خادم مشاور مدیرعامل هلدینگ سیمان شرق نیز گفت: صادرات سیمان به راحتی صورت نمی‌گیرد و در واقع ما باید بجنگیم تا بتوانیم صادرات داشته باشیم و وضعیت هم به گونه‌ای نیست که با قطعی گاز بتوانیم ادامه بدهیم. قطعی گاز در سال ۹۸ باعث شد مازوت بخریم و با هزینه حمل و نقل، هزینه مازوت برای ما دو برابر هزینه گاز شد.

او افزود: تاکید ما این است که گاز را به هر سبک و سیاقی که می توان قطع نکرد. سرانه مصرف گاز ایران ۵ برابر دنیاست و به جای فرهنگ سازی برای کاهش مصرف گاز توسط مردم، گاز کارخانجات را قطع می کنند. البته نگاه مجموعه مدیریتی گاز استان به بخش صنعت عوض شده و همراهی زیادی دیده ایم. در بخش فرآورده‌های نفتی نیز همواره همراهی صورت گرفته است، اما باز هم تاکید می‌کنیم که دیدگاه استان به شورای گفت و گوی کشور ارجاع شود. قطعی گاز یک واحد صنعتی بزرگ مثل سیمان شرق که دارای دو واحد ۴ هزار تنی و یک واحد سیمان سفید است، این کارخانه‌ها را دچار مشکل می‌کند.

دشتی، مدیر بهره برداری و قائم مقام شرکت گاز استان نیز گفت: ما در استان حداکثر همراهی را با واحد‌های صنعتی داشته ایم؛ قرارداد ما با شرکت‌های سیمان ۸ ماهه است و گازرسانی در سقف مدت صورت گرفته است. در خراسان رضوی با توجه به محدودیت‌های تامین و عرضه گاز، ناگزیر به برخی محدودیت‌ها هستیم، اما حداکثر تعامل را مازاد بر ۸ ماه نیز داشته و داریم. به خاطر محدودیت‌های موجود نمی‌توانیم گاز منازل را قطع کنیم. با این حال، تصمیم قطعی گاز کارخانجات سیمان به صورت ستادی گرفته می‌شود و دستور به ما از جانب وزارت نیرو اعلام می‌شود.

او افزود: حداکثر تولید و انتقال گاز از دیگر استان‌ها به خراسان رضوی در حال انجام است و همه آن مصرف می‌شود و حتی در فصل گرم، باید بخش سرخس ما گاز را ذخیره کند تا بتواند در فصل سرما بخش خانگی را پشتیبانی نماید.

مدیر بهره برداری و قائم مقام شرکت گاز استان ادامه داد: البته در سال های گذشته نیز هم زمان با قطع گاز از سوی شرکت گاز، دستور تامین سوخت مایع کارخانجات داده می‌شده و این گونه نبود که به تعطیلی این واحد‌ها بینجامد. خطوط انتقال گاز دارای ذخیره‌ای است که اگر از حدی بگذرد، تامین آن بلافاصله صورت نمی‌گیرد. کارخانه سیمان غرب آسیا در تربت جام حدود ۵۰ درصد گاز این شهرستان را صرف می‌کند و اگر این محدودیت را برای کارخانه اعمال نکنیم، در تامین گاز خانگی دچار مشکل می‌شویم.

دشتی بیان کرد: در بحث تامین سوخت مازوت و گران درآمدن آن، می‌توان تاکید کرد که شرایطی برقرار شود که سوخت خیلی گران نباشد و یا برای هزینه آن تدابیری اندیشیده شود. می‌توان هماهنگی‌هایی از سوی شرکت پخش انجام داد، زیرا بعد از ابلاغ قطعی گاز به ما، به شرکت پخش برای تامین سوخت مازوت کارخانجات دستور لازم داده می‌شود.

او تصریح کرد: در فصل گرم میزان مصرف گاز استان حدود ۳۰ میلیون متر مکعب است، اما در زمستان میزان مصرف به ۵۵ میلیون مترمکعب می‌رسد که ۸۰ درصد آن خانگی و مابقی مربوط به واحد‌های تولیدی است.

قائم مقام شرکت گاز استان تاکید کرد: واردات گاز از ترکمنستان قطع شده است و بخش بین الملل به شدت پیگیر ادامه واردات است و اگر این موضوع از سرگیری شود، با توجه به زیرساخت‌هایی که مهیا کردیم، بخشی از مشکل حل خواهد شد، اما هم اکنون همه گاز تولیدی و حداکثر گاز انتقالی به استان، مصرف می‌شود.

امیرمهدی مرادی، دبیر انجمن مدیران صنایع خراسان گفت: بحث محیط زیست در موضوع قطع گاز و استفاده از سوخت مازوت در کارخانجات سیمان اهمیت زیادی دارد، زیرا به محض استفاده از سوخت مازوت توسط شرکت‌های سیمان، بحث آلایندگی مطرح می‌شود و آن‌ها را دچار مشکل می‌کند. از طرفی، کشور در شرایط متفاوتی قرار دارد و اکثر هتل‌ها و استخر‌های مشهد به خاطر کرونا تعطیل اند و تعطیلی آن‌ها می‌تواند به تامین گاز شرکت‌ها کمک کند. باید روی ذخیره سازی کامل مازوت با نرخ تحویل در کارخانه نیز کار کنیم و ارزش حرارتی معادل شود تا واحد تولیدی هزینه حمل این سوخت را ندهد. لازم است به موضوع تعامل اداره کل محیط زیست تاکید شود تا از جریمه سنگین واحد‌ها خودداری گردد.

او افزود: برخی از کارخانه‌ها مثل واحد‌های تولید کاشی و سرامیک باید از گاز مایع استفاده کنند؛ برخی از آن‌ها امکانات ذخیره سازی را فراهم کرده اند و لازم است گاز مایع برای ذخیره سازی به آن‌ها اختصاص یابد.

شرکت گاز باید الگویی استانی برای جلوگیری از قطعی سوخت صنایع سیمانی داشته باشد

لبافی، رئیس دبیرخانه شورای گفت و گوی استان در جمع بندی مباحث مطرح شده گفت: سیمان یکی از صنایع استراتژیک در وضعیت موجود است و به صادرات و اشتغال و ارزآوری کمک میکند؛ لذا موضوع تامین گاز و در مواقع اضطرار سوخت جایگزین باید به جد پیگیری شود.

او در ادامه افزود: هم اکنون در قالب قرارداد‌هایی که در حوزه شرکت‌های دولتی و دولت تنظیم می شود، شاهد یک جانبه گرایی هستیم، اما طبق ماده ۲۵ قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار در زمان کمبود برق و گاز، اولویت قطع گاز با واحد‌های تولیدی نیست و در تبصره یک همین ماده تاکید شده است که زمان‌های اضطراری که قطع برق و گاز جان شهروندان را به خطر می‌اندازد، شورای تامین به حالت اضطرار و حداکثر برای دو روز که قابل تمدید است، می تواند حکم این ماده قانونی را نقض کند. در تبصره ۲ نیز تکلیفی برای شرکت‌های برق و گاز وجود دارد که ضمن همکاری با شرکت بیمه، امکان جبران ضرر و زیان واحد‌های تولیدی در صورت قطع برق و گاز را فراهم آورند.

رئیس دبیرخانه شورای گفت و گو ادامه داد: بر این اساس، می توان گفت قرارداد شرکت گاز یک جانبه است. در بحث تامین کوتاه مدت و تامین آینده هم موضوعی مطرح است؛ شرکت گاز باید الگویی استانی درنظر گیرد و روش‌هایی اعمال کند که چگونه می توان مصرف سوخت را کاهش داد. ضمن اینکه میزان قطعی و وضعیت قطعی استان‌های دیگر را بررسی نماید و از خطوط انتقال موجود، برای تامین گاز مورد نیاز استفاده کند. همانطورکه در خراسان شمالی و جنوبی هم اتفاق می‌افتد. شرکت گاز در قالب یک تصمیم ملی باید در این زمینه تصمیم گیری کند تا امکان رقابت برای همه شرکت‌های سیمانی در کشور وجود داشته باشد.

لبافی بیان کرد: درخواست تامین سوخت مایع زودتر باید ارائه شود و این موضوع باید با تاکید بر اینکه امکان ارائه سوخت از مشهد فراهم باشد، مدنظر قرار گیرد.

او تصریح کرد: شرکت گاز باید ساختاری را فراهم کند که شرایط شرکت‌های سیمان استان مثل سمنان و بجنورد باشد؛ اینکه گاز واحد سیمانی یک استان ۱۰ روز قطع باشد و کارخانجات سیمان ما ۲ ماه قطعی گاز داشته باشند، امکان رقابت را دشوار و ناعادلانه میکند. پارسال در این زمینه راهکاری شناسایی شد و مطالعات متقنی صورت گرفت.