به گزارش می متالز، چین به عنوان شریک تجاری بزرگ ایران و عمان که همواره داعیه دوستی با ایران داشته است، محدودیتهای خاصی برای حسابهای بانکی تجار ایرانی و انجام معاملات اعمال کردهاند. با در نظر گرفتن تمامی این مشکلات و موانع در کشور و در کنار گام برداشتن صنایع معدنی و فلزی در مسیر تولید و صادرات، میتوان گفت که عملکرد صنایع معدنی و فلزی در حال حاضر نمره کامل قبولی را کسب میکند. هرچند سرعت رشد این صنایع در برخی مقاطع ممکن است تاحدی بطئی باشد.
هنگامی که صحبت از میزان صادرات و واردات در کشور میشود تمامی نگاهها باید به اداره گمرک کشور معطوف شود اما در مورد میزان صادرات و واردات بسیاری از اطلاعات در داخل کشور بهصورت ثبت شده وجود ندارد. یعنی مرجعی غیر از گمرک نیست تا مشخص کننده آمار دقیق این اطلاعات باشد. به عنوان مثال سهم صنایع معدنی از حجم صادرات غیر نفتی را فقط باید از گمرک دریافت کرد. اما نکته جالب و حتی عجیب آنکه، اگر در صورت نیاز خواسته شود تا میزان صادرات سنگ آهن ایران به چین مشخص شود، خیلی راحتتر است که این اطلاعات از طریق گمرک چین کسب شود تا ایران. در هر صورت پس از نفت و مشتقات نفتی، صنایع و محصولات معدنی بزرگترین سهم را از میزان صادرات غیر نفتی به خود اختصاص میدهند. در مورد سال 97 نیز نسبت سهم صادرات صنایع معدنی و فلزی به میزان صادرات غیر نفتی کشور، بستگی زیادی به تحریمها دارد و این یعنی، تنگتر شدن عرصه اقتصاد کشور توسط تحریم، میدان را برای فعالیت صادرات این صنایع با محدودیت مواجه میکند.
در تابستان گذشته صادرات ورق گرم یکی از شرکتهای ایرانی به اروپا با مشکلی خاص روبرو شد. اتحادیه فولاد اروپا و انجمن فولاد اروپا (Eurofer)، کشورهایی مثل ایران، برزیل، روسیه و اوکراین را به استفاده از دامپینگ متهم کردند به دلیل اینکه قیمت صادراتی ورق گرم و برخی دیگر از محصولات فولادی آنها پایینتر از قیمت داخلی اتحادیه اروپا بود. نتیجه این اقدام، تصویب قانون آنتی دامپینگ برای مقابله به مثل با این کشورها بود. پر واضح است که تصویب این قانون در روند صادرات به کشورهای اروپایی تاثیر محسوسی را در پی داشته است. البته باید گفت که این قانون (در صادرات) یک اتفاق کاملا تجاری محسوب میشود نه سیاسی. بهطوری که در روابط تجاری چین و آمریکا مواردی از این دست بسیار اتفاق میافتد، اما این دو کشور که روابط سیاسی نزدیکی با یکدیگر دارند نیز بسیاری از اوقات تا حدی روابط تجاری را فدای حفظ و بقای روابط سیاسی میکنند. شایان ذکر است که روابط تجاری بینالمللی با مزیت جانبی از این دست برای ایران بسیار نادر است. میتوان گفت که سیاستهای کشورهای مقصدی که محصولات ایرانی را وارد میکنند بر روی میزان صادرات محصولات ایران در سال آینده تاثیرگذار خواهد بود.
تولید سنگ آهن و کنسانتره در حال حاضر روند بسیار مناسبی را طی میکند. در ضمن پروژههای جدید اتفاق افتاده در کشور، رشد تولید و صادرات محصولات معدنی مانند سنگ آهن را بهبود میبخشد. کنسانتره، بیشترین حجم از صادرات محصولات سنگ آهنی را تشکیل میدهد. برای خودکفا شدن در چرخه زنجیره فولاد باید کسریها و نواقص این زنجیره بر طرف شوند. عدم رعایت تقدم و تاخر در زنجیره باعث بروز مشکلات عدیدهای در این زمینه میشود. به عنوان مثال تولید محصول بالادستی در صنعت فولاد که زودتر از تولید محصول پاییندستی اتفاق میافتد موجب شده است تا برای تامین مواد اولیه محصول بالادستی، صنعت فولاد به واردات گندله روی آورد. چنانکه در سال 2015 و نیز 2016 کشور شاهد واردات این محصول بود. بیشترین واردات در سال 2015 اتفاق افتاد و کشور برای تامین نیاز واحدهای آهن اسفنجی اقدام به واردات گندله از هندوستان کرد. امید است تا با پیشرفت پروژهها در بخش تولید، کشور تقریبا به خودکفایی در این زمینه برسد. پروژههای جدید گندلهسازی که در سال 1396 شروع شدهاند به این خودکفایی کمک میکنند. در ضمن چند پروژه جدید نیز در سال 1397 شروع و موجب بینیازی کشور از واردات در آینده خواهند شد.