آیا بحران اقتصادی، تولید آهن را در ونزوئلا و ترینیداد و توباگو نابود می‌کند؟

به گزارش می متالز، آهن اسفنجی به‌عنوان یک محصول میانی در زنجیره تولید فولاد از حجم بالایی در تجارت جهانی برخوردار نیست؛ چرا که غالب کشورهای تولیدکننده دارای واحدهای فولادسازی نیز هستند و آهن اسفنجی تولیدی به مصرف داخلی این کشورها می‌رسد. اما 2 کشور ونزوئلا و ترینیداد و توباگو واقع در شمال آمریکای جنوبی علی رغم دارا بودن منابع نسبتا سرشار سنگ آهن از ظرفیت تولید فولاد چندانی برخوردار نیستند. در اواخر قرن بیستم و با سرمایه‌گذاری شرکت‌های امریکایی و اروپایی، ظرفیت واحدهای احیای مستقیم در این 2 کشور افزایش یافت و این 2 کشور در زمره بزرگ‌ترین صادرکنندگان آهن اسفنجی جهان قرار گرفتند. ایالات متحده، چین و کشورهای اروپایی در آن سال‌ها مشتریان عمده ونزوئلا و ترینیداد و توباگو بودند.

اما حدود 2 دهه پیش، با به قدرت رسیدن هوگو چاوز، انقلاب سوسیالیستی در ونزوئلا شروع شد. در سال 2008، کارخانه‌های صنعتی ونزوئلا که تحت مدیریت کمپانی‌های چندملیتی بودند تحت کنترل دولت درآمدند. در نتیجه، حتی پیش از سقوط قیمت نفت، تولید به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش یافته بود. در عین حال ناکارآمدی سوسیالیسم و تحرکات مخرب دولت‌های خارجی به‌ویژه ایالات متحده، موجب بروز بحران اقتصادی در این کشور شد و در حال حاضر وضعیت اقتصادی این کشور به‌گونه‌ای است که دولت در تأمین غذا و داروی شهروندان نیز با مشکلات جدی روبه‌رو است. با کاهش تولید و خروج ایالات متحده از ونزوئلا، این کشور مشتریان اصلی خود را از دست داده و صادرات آن‌ به امریکای مرکزی و شمال افریقا محدود شده است. ونزوئلا در سال 2016 بیشترین میزان کاهش تولید را در بین کشورهای تولیدکننده آهن اسفنجی تجربه کرد.

پس از ونزوئلا، کشور کوچک ترینیداد و توباگو نیز بیشترین میزان کاهش تولید آهن اسفنجی را در سال 2016 به ثبت رساند. در اواخر سال 2015 و اوایل سال 2016 با تعطیل شدن 3 واحد متعلق به کمپانی ArcelorMittal، میزان تولید نیز بیش از یک میلیون تن کاهش یافت. این کمپانی پس از تعطیلی کارخانه‌های خود در ترینیداد و توباگو اعلام کرد دیگر توان رقابت با محصولات ارزان‌تر وارداتی از ترکیه و چین در بازارهای آمریکای مرکزی و دریای کارائیب را ندارد. صادرات کمپانی ArcelorMittal حدود 5 درصد از کل صادرات ترینیداد و توباگو را تشکیل می‌داد و تعطیلی این کارخانه در این کشور کوچک دریای کارائیب ضرر سهمگینی بر بخش‌های مرتبط در این کشور را در پی داشت.

میزان تولید آهن اسفنجی ونزوئلا نسبت به سال‌های آغازین دهه جاری میلادی در وضعیت ناامیدکننده‌ای به سر می‌برد، اما شرایط کارخانه‌های تولید فولاد خام این کشور حتی از این هم بدتر است. تولید محصولات فولادی نیمه‌تمام در ونزوئلا از سال 2008 تاکنون به صورت پیوسته در حال کاهش است. افت شدید تولید فولاد خام در ونزوئلا باعث شده است که علی‌رغم کاهش تولید آهن اسفنجی در این کشور، میزان صادرات آن تغییر قابل ملاحظه‌ای نشان ندهد.

در حال حاضر تنها 2 کارخانه از 5 واحد تولید بریکت گرم در ونزوئلا مشغول به فعالیت بوده که با بهره‌گیری از کمتر از 20 درصد ظرفیت خود آهن اسفنجی تولید می‌کنند. عدم تأمین گندله مورد نیاز توسط کارخانه‌های گندله‌سازی ونزوئلا و کمبود گاز و برق، دلیل تعطیلی 3 مجتمع دیگر تولید بریکت گرم در این کشور عنوان شده است.

نظر به اینکه چشم‌انداز سیاسی و اقتصادی ونزوئلا کماکان نگران‌کننده بوده و کمپانی ArcelorMittal قصد خود مبنی بر فروش کارخانه‌های خود در ترینیداد و توباگو را اعلام کرده است، نمی‌توان انتظار داشت که اوضاع تولید آهن اسفنجی در این 2 کشور حوزه دریای کارائیب در آینده نزدیک بهبود یافته و به شرایط گذشته بازگردد.