غفلت از استخراج معادن طلای زنجان

به گزارش می متالز، بر این اساس با توسعه فعالیت‌های معدنی و فرآوری، کشور ما هم می‌تواند همچون کشور چین در مقابل تحریم کشورهای غربی بی‌تفاوت باشد و اجازه ندهد آنها با استفاده از اهرم‌های فشار اقتصاد کشور را تحت تاثیر قرار دهند. یکی از فلزات گرانبها که در سراسر دنیا از محبوبیت بالایی برخوردار بوده، فلز طلا است. طلا یکی از فلزاتی است که در خاک ایران یافت می‌شود. در سال‌های اخیر اقدامات خوبی در راستای بهره‌بری از معادن طلا در کشور انجام شده است. بر این اساس طبق آمار ارائه شده ازسوی وزارت صنعت، معدن و تجارت سالانه حدود ۱۲ تن طلا از ۳۲۰ تن ذخیره طلای کشف شده کشور استخراج می‌شود.

ازآنجا که فلز طلا کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف نظیر صنایع دفاعی، شیمیایی، پزشکی و هوا‌وفضا دارد، می‌تواند نقش بسیار مهمی در راستای توسعه کشور داشته باشد. استان زنجان نیز یکی از معادن زرخیز کشور به‌شمار می‌رود و در آن چند معدن طلا کشف شده است. باتوجه به اینکه در زنجان معادن فلزی و غیرفلزی بسیاری قرار دارند، می‌توان نتیجه گرفت که با اهمیت به فعالیت‌های معدنی، بهره‌گیری و همینطور ایجاد صنایع زیردستی، زنجان قابلیت این را دارد که تحول شگرفی در اقتصاد کشور ایجاد کند.

مخرب‌ترین فعالیت تجاری جهان

معدنکاری طلا یکی از مخرب‌ترین و آلاینده‌ترین فعالیت‌های تجاری جهان است. در این راستا برداشت طلا به روش سیانور تهدیدی مهم برای محیط‌زیست و همچنین مردم و کارگرانی است که در آن منطقه قرار دارند. بر این اساس مهم‌ترین موضوعی که در برداشت از معادن طلا مطرح است، اهمیت به مسائل زیست محیطی، آگاه بودن شرکت‌های معدنی و همچنین در پیش گرفتن روش‌هایی است که از آلایندگی و خطرهای ناشی از این برداشت بکاهند، چراکه به هیچ عنوان متوقف کردن بهره‌برداری از معادن طلا ازسوی کارشناسان توصیه نمی‌شود.

معدن طلای منطقه قره‌پشتلوی استان زنجان یکی از معادنی است که در منطقه حفاظت شده محیط‌زیست قرار دارد و براساس اخبار سال‌های اخیر به‌دلیل قرار گرفتن این معدن در منطقه ممنوعه تا امروز اجازه فعالیت آن صادر نشده است. بر این اساس اگر قرار بر شکل‌گیری فعالیتی در این منطقه است، باید شرایط خاصی در نظر گرفته شود.

سوالی که مطرح می‌شود این است که وضعیت معادن طلای استان چگونه است و آیا رقم دقیقی از برداشت‌ها وجود دارد یا خیر؟ آیا معدن طلای گولوجه قره‌پشتلو همچنان غیرفعال خواهد ماند؟ تا به حال چه تلاشی در راستای بهره‌بری از معادن طلای استان به‌ویژه معدن قره‌پشتلو انجام شده است؟

بهره‌برداری از معدن طلای گولوجه

ناصر فغفوری، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان در این باره اظهار کرد: نزدیک ۳ سال بود که منابع طبیعی اجازه استخراج از معدن طلای گولوجه را صادر نمی‌کرد اما درحال‌حاضر مجوز آن صادر شده است؛ بنابراین قصد داریم پروانه آن را به‌زودی صادر کنیم.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان تصریح کرد: این معدن در آینده یکی از مهم‌ترین معادن طلای کشور خواهد بود.
شرکت ایمیدرو برای استخراج آن وارد عمل شده و مراحل استخراج آن به‌طور کامل در اختیار بخش دولتی قرار دارد.

اهمیت بهره‌برداری از معادن طلا

مصطفی طاهری، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با اشاره به اهمیت بهره‌برداری از معادن طلای استان زنجان، اظهار کرد: باتوجه به اینکه طلا در صنایع متفاوت و حساس کاربرد بسیاری دارد و به‌نوعی می‌تواند جایگزین ارز خارجی باشد، باید بهره‌برداری از معادن آن در دستور کار باشد.
وی با اشاره به اقدامات انجام شده در این راستا، افزود: در حال رایزنی با مقامات منابع طبیعی و محیط‌زیست هستیم تا موانع سد راه استخراج از معادن طلا را برطرف کنیم. باوجود همه اینها تا به این لحظه اجازه برداشت از معدن طلای گولوجه ازسوی محیط‌زیست صادر نشده است.

درخواست صدور مجوز

علی اسدی، معاون فنی اداره ‌کل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان اظهار کرد: در منطقه قره‌پشتلو دو معدن تحت عنوان گولوجه یک و دو قرار دارد که برای هر دو این معادن درخواست صدور مجوز ازسوی سازمان صنعت، معدن و تجارت داده شده است. بر این اساس معدن گولوجه یک خارج از محل حفاظت شده قرار دارد و در سال ۹۳ اعلام شده که برای بهره‌برداری باید گزارش ارزیابی آن ارائه شود که پس از ارائه نواقصی در آن مشاهده شد.

معاون فنی اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان با بیان اینکه باوجود اعلام ارائه نواقص طرح، از طرف سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی به‌عنوان سرمایه‌گذار گزارش اصلاحی به اداره‌کل محیط‌زیست استان ارائه نشده، افزود: این مسئله در جلسه هیات حل اختلاف استان نیز مطرح و صدور مجوز مشروط به ارائه گزارش اصلاحی و تایید حفاظت محیط‌زیست شد. بعد از تایید در نهایت اداره منابع طبیعی باید در زمینه این مسئله اظهارنظر کند.

اسدی درباره معدن گولوجه دو، تصریح کرد: در گذشته بخش‌هایی از زمین‌های مورداستعلام، فاصله لازم از منطقه حفاظت شده و روستاهای اطراف را نداشتند. به این ترتیب محدوده‌ها اصلاح و مناطق حفاظت شده و حریم‌های مربوط به مناطق چهارگانه تحت مدیریت حفاظت محیط‌زیست از محدوه مورد استعلام خارج شدند.

او گفت: محدوه‌های مربوط به روستاهای مجاور مطابق ضوابط زیست‌محیطی معادن رعایت نمی‌شود و در حقیقت این زمین‌ها در محدوده روستاها واقع شده و نمی‌توان اجازه فعالیت برای آن صادر کرد.
بر این اساس اگر محدوده‌ها اصلاح شوند و حریم روستاها رعایت شود، گزارش ارزیابی زیست‌محیطی باید ارائه و در مرحله آخر پس از تایید گزارش توسط حفاظت محیط زیست، مجوز صادر شود.

معاون فنی اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان در ادامه خاطرنشان کرد: باتوجه به اینکه در هر تن خاک معدنی به‌طور متوسط حدود ۳ گرم طلا وجود دارد، در صورتی که از این معادن بهره‌برداری شود حجم خاکی که برداشت می‌شود بسیار بالا خواهد بود و در صورت اجرا نکردن ضوابط زیست‌محیطی و ضعف اجرای اقدامات لازم برای کاهش اثرات زیانبار آن، آسیب جبران‌ناپذیری به محیط‌زیست خواهد خورد. به این ترتیب باید در طرح ارزیابی محیط‌زیست همه جوانب اثرات را بررسی و سپس براساس راهکارهای ارائه شده مجوز صادر کرد.

اسدی در واکنش به ادعای سازمان صنعت، معدن و تجارت مبنی بر صدور مجوز فعالیت معدن طلای گولوجه بیان کرد: از طرف ما مجوزی صادر نشده است. طبق قانون اصلاح معادن به سازمان صنعت، معدن و تجارت اجازه داده شده که بدون استعلام از محیط‌زیست برای مناطق خارج از مناطق حفاظت شده مجوز صادر کند، اما در قانون دیگری اعلام شده که برای فعالیت معادن طلا باید گزارش ارزیابی ارائه شود؛ در نتیجه اگر بدون ارزیابی برای معدن مجوز صادر شود باید تبعات آن را سازمان صنعت، معدن و تجارت بپذیرد.

سخن پایانی...

استان زنجان ظرفیت تولید طلا را دارد. اگر بستر مناسب برای توسعه معادن استان با عملکرد و کار مفید همراه باشد، به‌طور قطع زمینه توسعه و پیشرفت اقتصادی را به‌وجود آورده و پایه‌های اقتصادی را محکم‌تر می‌کند. بر این اساس با توسعه فعالیت‌های معدنی و فرآوری در این منطقه از کشور، ایران هم می‌تواند همچون کشور چین در مقابل تحریم کشورهای غربی بی‌تفاوت باشد. در ادامه باید گفت توسعه معادن طلا در این منطقه از کشور با مشکلات زیست‌محیطی همراه است. به‌نظر می‌رسد با تلاش‌هایی که برای حل این مشکل ازسوی نهادهای مسئول انجام شده می‌توان راهکار مناسبی یافت تا در این برهه حساس و شرایط اقتصادی نابسامان توسعه معادن طلا، مرهمی برای زخم‌های اقتصادی کشور و استان زنجان باشد.