نیروگاه‌های کوچک و مشکلات بزرگ برای تأمین سرمایه در گردش

به گزارش می متالز، امروزه نیروگاه‌های مقیاس کوچک به‌دلیل نیاز کمتر به جذب سرمایه، راندمان بالا و افزایش تاب‌آوری صنعت برق در سرلیست تولیدکنندگان برتر برق قرار گرفته‌اند و حدود 11 سال است که این نیروگاه‌های کوچک مقیاس در ایران سابقه فعالیت دارند، هرچند با چالش‌هایی در کشور مواجه‌اند که مهم‌ترین آنها کمبود نقدینگی و مشکلات جذب سرمایه است.

در واقع شاید برای احداث چنین نیروگاه‌هایی به سرمایه کمتری نیاز باشد اما دسترسی این واحدها به منابع و تسهیلات ارزان قیمت سخت‌تر است. نکته دیگری که درباره آن باید صحبت کرد، قراردادهای خرید تضمینی برق است که به طور کلی این صنعت را تحت تأثیر قرار می‌دهد. حمیدرضا صالحی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران نیز به تازگی درباره وضعیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر، اصلاح قیمت خرید تضمینی برق را یکی از لازمه‌های توسعه این نیروگاه‌ها دانسته و گفته در چنین شرایطی که بهای تمام شده یک کالا نسبت به گذشته افزایش چند برابری دارد، قیمت خرید تضمینی برق نیز باید اصلاح شود.

اثرگذاری نیروگاه‌های کوچک مقیاس در تولید برق موردنیاز کشور قابل انکار نیست. امروز نیروگاه‌های کوچک مقیاس تنها ۲ درصد ظرفیت نیروگاهی کل کشور را تشکیل می‌دهند اما سهم ۲۰ تا ۲۵ درصدی در ایجاد ظرفیت‌های جدید تولید برق دارند. این نیروگاه‌ها قادرند نیاز شهرک‌های صنعتی به برق را نیز تأمین کنند، بر اساس اظهارات ابوالفضل روغنی، رئیس کمیسیون صنعت اتاق ایران، امروز شهرک‌های صنعتی به دلیل نداشتن حمایت‌های لازم در تأمین نیازهای زیرساختی خود به شدت ضعف دارند و همین موضوع موجب شده بخش زیادی از واحدهای صنعتی مستقر در شهرک‌ها، نیمه فعال و یا تعطیل شوند.

احسان صدر، رئیس انجمن نیروگاه‌های مقیاس کوچک در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر ضمن یادآوری اینکه برق، زیرساخت اساسی صنعت و تولید به شمار می‌رود، گفت: در بسیاری از مواقع در شهرک‌های صنعتی واحدهای متوسط و کوچکی را شاهد هستیم که به دلیل نبود زیرساخت برق، سرمایه‌گذاری آنها به تعویق افتاده درحالی‌که نیروگاه‌های مقیاس کوچک به سرعت می‌توانند این مشکل را برطرف کنند.

البته این نیروگاه‌ها در حال حاضر با یک مشکل بزرگ مواجه‌اند و آن هم مطالبات معوق آنها از دولت است. بر اساس اظهارات صدر بیش از ۶ ماه است که این نیروگاه‌ها مطالبات خود را دریافت نکرده‌اند. میزان معوقات امسال این نیروگاه‌ها بدون احتساب معوقات سال‌های قبل، حدود ۲ هزار میلیارد تومان است.

صدر گفت: تأخیر در پرداخت‌ها باعث شده نیروگاه‌ها در یک سال اخیر برخی ملزومات را ۱۰۰ درصد گران‌تر خریداری کنند و ارزش مطالباتشان در زمان پرداخت نزدیک ۱۰۰ درصد افت کند. البته محدودیت‌های مالی وزارت نیرو را درک می‌کنیم اما این فشارها در کنار اینکه نرخ‌های خرید برق متناسب با واقعیت‌های اقتصادی کشور افزایش نیافته، موجب وارد آمدن آسیب جدی به سرمایه‌گذاران شده است. به علاوه طبق بررسی‌هایی که انجام شده متوجه شدیم منابع وزارت نیرو به درستی مدیریت نمی‌شود و می‌تواند به شکل مناسب‌تری مدیریت شود. به طور مثال میزان مطالبه نیروگاه‌های کوچک مقیاس به ازای هر کیلووات ظرفیت نیروگاهی، به طور متوسط حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان است اما این رقم برای نیروگاه‌های بزرگ کمتر از ۵۰۰ هزار تومان است که آن هم البته خوب نیست ولی این تفاوت نشان می‌دهد که هنگام تخصیص همین منابع محدود سهم کمتری به نیروگاه‌های کوچک مقیاس تعلق می‌گیرد.

رئیس انجمن نیروگاه‌های مقیاس کوچک افزود: چون این نیروگاه‌ها اغلب به نهاد عمومی و صندوق‌های بزرگ سرمایه‌گذاری متصل نیستند امکان جبران معوقات را ندارند، از سویی دیگر این بدقولی‌های مسبوق به سابقه وزارت نیرو موجب بدنامی نیروگاه داران نزد بانک‌ها برای ارائه تسهیلات سرمایه در گردش شده است. اگر که این نیروگاه‌ها الآن که فصل تعمیرات است پولی دریافت نکنند، قادر نخواهند بود تعمیرات سالانه خود را به موقع انجام دهند و احتمال دارد در تابستان آینده نتوانند با حداکثر ظرفیت به کمک شبکه برق بیایند.