قدرت بالای رقابتی صنایع فولاد ایران

به گزارش می متالز، فرزاد ارزانی، مدیر عامل فولاد هرمزگان معتقد است: در یک شرایط عادی و به دور از محدودیت‌های بین‌المللی، تاثیر سرمایه‌گذاری ما در بخش فولاد در منطقه تاثیر مثبت و قابل‌رقابتی خواهد داشت. ایران در منطقه آسیا، غرب آسیا و در آفریقا بهترین کشور تولید‌کننده در زمینه صنعت فولاد است. مشروح گفت‌وگوی خبرنگاران را با مدیرعامل چهارمین فولاد‌ساز کشور در ادامه می‌خوانید.

با توجه به سهم قابل‌توجه تولید فولاد در اشتغال، ارزآوری، صادرات و بازار سرمایه ارزیابی شما از اهمیت برنامه‌ریزی برای توسعه‌ این صنعت در آینده چیست؟

همان‌طور که می‌دانید صنعت فولاد یک صنعت مادر است و این نوع صنایع همواره بخش‌های دیگر را به سمت خود جذب می‌کنند و رونق اقتصادی در صنایع دیگر را در کشور به همراه دارند. صنعت فولاد همچنین به علت پیشران بودن نسبت به سایر صنایع از تاثیر‌گذاری بسیارخوبی برخوردار است.

سرمایه‌گذاری یکی از اساسی‌ترین راه‌های توسعه در صنعت فولاد است تا بتوان تولید ثروت کرد، از این رو جذب سرمایه‌گذاری نیز از طریق بخش خصوصی یا سرمایه‌گذار خارجی امکان‌پذیر است. بر‌اساس شواهد موجود، از طریق سرمایه‌گذاری بخش خصوصی به‌صورت محدود می‌توان بستر مناسب را برای رشد و توسعه در صنعت فولاد فراهم کرد و چنانچه بخواهیم در افق ۱۴۰۴ به ۵۵ میلیون تن فولاد دست یابیم باید میزان تولید افزایش یابد و این امر مستلزم جذب سرمایه‌گذار خارجی است.

علاوه بر اینکه در اسناد بالادستی کشور بر توسعه جایگاه فولاد تاکید شده، در منطقه نیز توسعه این بخش در دستور کار قرار گرفته است، تحلیل شما از رقابت‌های آینده‌ فولاد در خاورمیانه چیست؟

در یک شرایط عادی و به دور از محدودیت‌های بین‌المللی، به علت برخورداری از زیرساخت‌های مناسب از جمله انرژی‌ و نیروی کار متخصصی که در فضای رقابتی در ایران وجود دارد، کشورما یکی از کشورهای قوی و تاثیرگذار در منطقه در زمینه فولاد محسوب می‌شود، از این‌رو سرمایه‌گذاری ما در بخش فولاد در منطقه تاثیر مثبت و قابل‌رقابتی خواهد داشت. هم‌اکنون به جز عربستان که در نزدیکی ما در صنعت فولاد سرمایه‌گذاری‌هایی کرده و در برخی محصولات با ما رقابت دارد، ایران در منطقه آسیا، غرب آسیا و در آفریقا بهترین کشور تولید‌کننده در زمینه صنعت فولاد است و حرف اول را می‌زند.

به‌رغم آنکه ظرفیت تولید فولاد کشور بیشتر از میزان فعلی است اما هم‌اکنون شرایط موجود در کشور و همچنین فشارهای بیرونی ایجاد شده ناشی از خروج آمریکا از برجام برای ما محدودیت ایجاد خواهد کرد، با این حال به علت رقابت‌پذیری ناشی از ظرفیت‌های نهفته در کشور از جمله نیروی کار متخصص همچنان در زمره کشورهای موفق خواهیم بود زیرا از توانایی رقابتی در منطقه برخورداریم.

علاوه بر تحریم، با چالش‌های دیگری نظیر کمبود آب، مسائل زیست‌محیطی و رکود در بخش مسکن مواجهیم، آیا باز هم از توان ‌رقابت در منطقه برخورداریم؟

به‌رغم تمام چالش‌های مذکور همچنان از قدرت رقابت خوبی در صنعت فولاد برخورداریم، البته مشکلات و چالش‌ها وجود دارند اما باید تدابیر اساسی اتخاذ کنیم، به گونه‌ای که سرمایه‌گذاری‌ها را به سمت و سویی سوق دهیم تا بتوان بر مشکلات غلبه کرد. برای مثال هر کشوری که کمبود آب دارد، باید از منابع آبی خود به نحو احسن استفاده کند تا در صورت نیاز با شیرین کردن آب دریا، چالش کمبود آب را مرتفع کند. هم‌اکنون استان هرمزگان دارای ظرفیت بالایی در زمینه تولید فولاد است به گونه‌ای که می‌توان در افق ۱۴۰۴ برای دستیابی به ظرفیت تولید ۱۰ میلیون تن فولاد در منطقه ویژه اقتصادی بستر مناسب را برای سرمایه‌گذاری فراهم کرد تا در راستای توسعه گام موثر برداشت، فقط باید سرمایه‌گذاری‌ها بر اساس ‌منطق انجام شود.

برنامه جنابعالی برای دستیابی به ظرفیت ۱۰ میلیون تن فولاد در هرمزگان چیست؟

در سال ۹۲ طی سفر رئیس‌جمهوری به استان هرمزگان، برنامه ۱۰ میلیون تن فولاد در این استان برای نخستین بار مطرح شد. از سویی شرکت فولاد‌مبارکه و شرکت فولاد هرمزگان نیز این موضوع را دنبال کردند، ‌اخیرا نیز در جلسه‌ای با حضور رئیس هیات عامل ایمیدرو و مدیران عامل فولاد مبارکه و صندوق بازنشستگی کشوری مقرر شد تا از طریق ادغام‌ برخی شرکت‌ها در منطقه بتوان به ظرفیت ۱۰ میلیون تن تولید فولاد دست یافت و هم‌اکنون نیز این موضوع درحال پیگیری است. باید با اطلاعات و آگاهی بیشتر نسبت به سرمایه‌گذاری اقدام و از صدور مجوزهای بی‌رویه خودداری کرد و همچنین در مناطقی که مشکل کمبود آب قابل رفع است، سرمایه‌گذاری لازم صورت گیرد.

همچنین رونق بخش مسکن مستلزم تحریک تقاضا است به گونه‌ای که سرمایه‌گذاری در این زمینه باید توسط بخش خصوصی و بانک‌ها انجام شود تا بتوان بستر مناسب برای رونق در این بخش را فراهم کرد.

یکی دیگر از راه‌های اساسی برای برون‌رفت از رکود، اختصاص بودجه مناسب برای پروژه‌های عمرانی کشور است. این بودجه موجب رونق می‌شود و در واقع بودجه پروژه‌های عمرانی به منزله عامل پیشران در این بخش است که رونق صنعت فولاد را به دنبال دارد.

با توجه به بازگشت تحریم‌ها، آیا طرح‌های ‌توسعه‌ای فولاد هرمزگان با چالش روبه رو نخواهند شد؟ آیا تدابیر لازم اندیشیده شده است؟

به‌رغم خروج آمریکا از برجام، خوشبختانه تا کنون سیگنال منفی دریافت نکرده ایم و طرف‌های خارجی برای ادامه همکاری ابراز تمایل دارند. حرکت ما به سمت جلو است، در حال پیگیری مجوزهای لازم از وزارت امور اقتصادی و دارایی هستیم و آنها نیز برای صدور این مجوزها آمادگی دارند. عاملیت ما از سوی بانک سامان پذیرفته شده و این بانک به‌عنوان بانک عامل ما عمل خواهد کرد و از سویی دیگر با شرکت ایتالیایی SMS-INNSE که از قبل با آنها قرارداد امضا کرده‌ایم، توسعه ظرفیت تختال از ۵/ ۱ به ۳ میلیون تن در سال را انجام خواهیم داد. میزان تسهیلات در بخش ارزی ۲۵۰ میلیون یورو است و تسهیلات ریالی نیز از منابع داخلی شرکت تامین خواهد شد. ایتالیا نیزیک کشور اروپایی است و ممکن است با محدودیت‌هایی از سوی آمریکا مواجه شود اما تا کنون کشورهای اروپایی علاقه‌مند به همکاری با ما هستند.

در صورت فشارهای آمریکا،اگر کشورهای اروپایی قادر به ادامه همکاری نباشند، آیا کشور جایگزین برای دریافت تسهیلات خارجی دارید؟

در صورت عدم همکاری از سوی کشورهای اروپایی، باید با ارزیابی مجدد، برنامه‌ریزی‌های لازم نسبت به تامین مالی از طریق منابع داخلی کشور صورت گیرد و به هر حال توسعه متوقف

دولت سیاست‌های جدیدی را در حوزه صادرات فولاد در پیش گرفته است که این سیاست‌ها می‌تواند به محدودیت در صادرات منجر شود، تحلیل شما از این نوع سیاست‌گذاری‌ها چیست؟

در مجموع دولت، پس از خروج آمریکا از برجام و بازگشت احتمالی تحریم ها، ‌دنبال اعمال سیاست‌هایی است تا بهبود در شرایط موجود حاصل شود. به‌طور قطع برای صادرات با مشکلاتی از جمله مشکلات بانکی مواجه خواهیم شد از این رو باید دولت با اتخاذ سیاست‌های ویژه بتواند نسبت به رفع چالش‌های احتمالی اقدامات لازم را انجام دهد. به‌طور طبیعی در شرایط کنونی در ادامه همکاری با شرکت‌های خارجی محدودیت‌هایی وجود دارد و باید برای برون رفت از چالش‌های پیش روی صادرات، ارز صادراتی را به سامانه مورد نظر دولت برگردانیم و بخشی از نیاز‌های ارزی خود را نیز از محل صادرات تامین کنیم. اما باید به این نکته توجه کرد که چنانچه با ارز اعلام شده از سوی دولت صادرات صورت بگیرد و با همین میزان نیز برگردانده شود و بازار سیاه کنار آن نباشد، مشکلی وجود نخواهد داشت و نکته قابل تامل این است که بتوان در این شرایط، حاشیه بازار را کنترل کرد البته محدودیت‌هایی وجود دارد که امید است با حمایت دولت و با انسجام بتوانیم مدیریت کنیم.

درباره ادغام فولاد هرمزگان با صبا فولاد خلیج فارس توضیح بفرمایید؟

در جلسه ایمیدرو که برای پیگیری تولید ۱۰ میلیون تن فولاد در افق ۱۴۰۴ با حضور فولاد مبارکه، هرمزگان، صندوق بازنشستگی و صبا فولاد خلیج فارس تشکیل شده توافقات لازم صورت گرفت و بر اساس آن صندوق بازنشستگی با ادغام فولاد هرمزگان و صبا فولاد خلیج فارس موافقت کرد و در این رابطه صندوق بازنشستگی در حال تهیه مقدمات انجام فرآیند ادغام و کسب مجوزهای مربوطه خود است.

در این راستا توافق شد که توسعه فولاد هرمزگان نیز بر‌اساس این ادغام برنامه‌ریزی و اجرا شود.

در صورت ادغام، ظرفیت تولید فولاد هرمزگان به چه میزان می‌رسد؟

فاز اول توسعه افزایش ظرفیت تختال از ۵/ ۱ به ۳ میلیون تن در سال است، این ادغام زمینه افزایش تولید تا سقف ۱۰ میلیون تن را در منطقه ویژه استان هرمزگان ایجاد خواهد کرد که در توسعه کلان کشور در افق ۱۴۰۴ به میزان ۵۵ میلیون تن جایگاه ویژه‌ای خواهد داشت.