به گزارش می متالز، به نقل از بلومبرگ، سازمان پژوهشهای فضایی هند (ISRO) که فعالیتهای مشابه ناسا(اداره کل ملی هوانوردی و فضای امریکا) را در این کشور انجام میدهد، دستگاهی را بر سطح ماه برپا و به وسیله آن نمونههای پوسته را برای بررسی نشانههای وجود آب و هلیوم۳، تجزیه و تحلیل خواهد کرد. این در حالی است که ایزوتوپ هلیوم۳ هنوز روی زمین محدود است اما روی ماه آنقدر فراوان است که در صورت دستیابی به آن به صورت تئوری میتوان گفت تقاضای جهان به این انرژی برای ۲۵۰سال آینده تامین میشود.
کی. سیوان، مدیرعامل سازمان پژوهشهای فضایی هند گفت: کشورهایی که توانایی انتقال این منبع را از ماه به زمین دارند، میتوانند چارچوب استفاده از آن را تعیین کنند و ما میخواهیم در این عرصه پیشتاز و سرآمد باشیم.
این ماموریت به جایگاه هند در میان مجموعه کشورهایی که برای ورود به ماه، مریخ و سیارههای فراتر از آنها در رقابت هستند تا به دستاوردهای علمی، تجاری یا نظامی دست یابند، استحکام خواهد بخشید. تاکنون دولتهای امریکا، چین، ژاپن و روسیه با شرکتهای خصوصی نوپا و میلیادرهایی مانند الون ماسک، جِف بِزوز و ریچارد برانسون برای پرتاب ماهواره، فرودگرهای رباتیک، فضانوردان و گردشگران به کیهان، در رقابت بودهاند.
سیوان که یک مهندس هوافضاست و از سال ۱۳۶۱خورشیدی(۱۹۸۲ میلادی) به ISRO پیوسته، در این باره میگوید: ما آماده و منتظریم و خود را مجهز کردهایم که این برنامه ویژه را پیش ببریم.
چین تنها کشوری است که در قرن حاضر یک کاوشگر روی ماه مستقر کرده است؛ این کاوشگر، ماموریتی به نام چانگ۳ در سال ۲۰۱۳میلادی(۱۳۹۲خورشیدی) را بر عهده گرفت. هند در نظر دارد در امسال که کمتر از ۵ماه به پایان آن مانده، این اقدام را با ارسال یک سفینه به بخشهای دوردست اکتشاف نشده، پاسخ دهد.
در امریکا نیز دونالد ترامپ، رئیسجمهوری امریکا یک فراخوان دستوری برای فضانوردان امضا کرد که بار دیگر به ماه توجه نشان دهند و بودجه ۱۹میلیارد دلاری که برای ناسا در امسال امریکا در نظر گرفته شده است، حکایت از پرتاب یک سفینه تا ۲سال آینده و اوایل دهه ۲۰۲۰میلادی دارد که در مدار ماه بچرخد.
در همین حال بودجه برآورد شده برای ISRO کمتر از یک دهم این رقم و حدود ۱/۷میلیارد دلار است، اما شاهکارهای ارزانقیمت، نماد این سازمان از دهه ۱۹۶۰میلادی(۱۳۳۹ خورشیدی) تاکنون بوده و است.
این نخستین ماموریت هند به فضا نیست. سفینه چاندریان۱ نیز در ۱۳۸۷خورشیدی(۲۰۰۸ میلادی) پرتاب شد. چاندریان۱ بیشتر از ۳هزار و ۴۰۰بار دور ماه چرخید و کاوشگری را به سطح ماه فرستاد که برای نخستین بار مولکولهای آب را در سطح آن کشف کند.
پرتاب سفینه چاندریان۲ هم در پیش است. این سفینه شامل یک مدار، یک پایگاه مستقر در ماه و یک سیار مستطیلشکل ششچرخ است که سوخت خود را از انرژی خورشیدی تامین میکند و برای دست کم ۱۴روز اطلاعاتی را جمعآوری خواهد کرد تا منطقهای به شعاع ۴۰۰متر را پوشش دهد. این سیار، مجموعه تصاویری را به پایگاه مستقر بر ماه خواهد فرستاد و پایگاه دادهها را برای تجزیه و تحلیل به ISRO انتقال خواهد داد. هدف اولیه این پروژه جستوجوی ذخایر هلیوم۳ است. بادهای خورشیدی، ماه را با مقادیر فراوانی هلیوم۳ بمباران میکنند و سطح ماه نیز همانند سطح زمین با یک میدان مغناطیسی پوشیده نیست.
وجود هلیوم۳ در نمونههایی که در ماموریتهای آپولو از ماه برگشته، تایید شده است. هریسون اشمنیت، فضانورد آپولو۱۷ و زمینشناسی که سال ۱۳۵۱خورشیدی(۱۹۷۲ میلادی) روی ماه راه رفت، یکی از طرفداران مشتاق به استخراج هلیوم۳ است.
به گفته نهاد فضایی اروپا این باور وجود دارد که این ایزوتوپ، انرژی هستهای امنتری را برای رآکتور سوخت هستهای فراهم میآورد چون رادیواکتیو نیست و باطلههای محصولات آن برخلاف اورانیومی که از زمین استخراج میشود، خطرناک نیست.
به گفته جرالد کولچینسکی، مدیر موسسه فناوری سوخت هستهای در دانشگاه ویسکانسین-مَدیسون و عضو پیشین شورای مشورتی ناسا، تخمین زده میشود که حدود یکمیلیون مترتن هلیوم۳ در ماه جاسازی شده، اگرچه به طور واقعبینانه، تنها حدود یک چهارم آن میتواند به زمین آورده شود.
او میافزاید: حتی این حجم هم برای تامین تقاضای جهان تا دست کم ۲ و احتمالا ۵قرن کافی است. ارزش کنونی هلیوم۳ موجود در ماه حدود ۵میلیارد دلار در هر تن برآورد میشود و به این معناست که این ذخیره ۲۵۰هزار تنی، تریلیونها دلار ارزش دارد.
اما در هر حال برای اینکه بتوان از این ماده استفاده کرد، موانع زیادی وجود دارد که باید بر آنها غلبه شود، از جمله این موارد تدارکات مربوط به جمعآوری و انتقال آنها به زمین و همچنین ساخت نیروگاههای انرژی هستهای است که در آنها این ماده به انرژی تبدیل شود و همه اینها هزینههای چشمگیری دربردارد.
در نهایت استخراج ماه کار آسانی نیست و تاکنون تنها امریکا و لوکزامبورگ قوانینی را وضع کردهاند که به نهادهای تجاری این کشورها اجازه میدهد آنچه از فضای خارج از زمین بهدست آوردهاند را در اختیار داشته باشند و امروز این کار همانند ماهیگیری از اقیانوسها و آبهای بینالمللی است.