سرگیجه کامودیتی‌ها در فصل آخر

به گزارش می متالز، قیمت نفت آمریکا به تنهایی ۵/ ۳ درصد و نفت برنت حدود ۵ درصد رشد را در هفته گذشته تجربه کردند و این مساله باعث شد قیمت انواع سوخت اعم از نفت کوره، بنزین، اتانول، پروپان و... هم با رشد روبه‌رو شود. قیمت نفتا نیز با رشد حدود یک درصدی به اندکی بالاتر از ۶۷۶ دلار رسید. سال گذشته در همین زمان نفتا حدود ۴۲۰ دلار در هر تن ارزش داشت.

نفت در گیر و دار دو احتمال

کارشناسان در مراکز تحلیلگری معتبر دنیا اعم از سی‌ان‌بی‌سی و رویترز، معتقدند بازار نفت نگران از وضعیت نفت ایران بعد از تحریم‌ها است. آنها معتقدند اگر نفت ایران از بازار خارج شود می‌تواند قیمت‌ها را تا ۱۰۰ دلار افزایش دهد و این موضوع با نگاهی به رشد ۴۲ درصدی قیمت نفت آمریکا و ۴۷ درصدی برنت در یک سال گذشته بالا بودن احتمال این تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌ها را نشان می‌دهد. در نقطه مقابل اما دو نگاه متفاوت وجود دارد که معتقد است اولا خروج ایران از بازار نفت به‌طور کامل امکان‌پذیر نیست و در حالتی واقع‌بینانه ایران خواهد توانست دو سوم نفت خود را به بازارهای جهانی صادر کند که در این صورت رشد کنونی قیمت‌ها به زودی به تعادل نزدیک می‌شود. برخی نیز معتقدند حتی با خروج ایران از بازار باز هم کشورهای منطقه و صادرات نفت آمریکا که اکنون به برخی کشورهای آسیایی آغاز شده این قدرت را دارد که خلأ ناشی از تحریم نفت تهران را برطرف کند. واقعیت آن است که پیروان این نظریه چندان دنباله خاصی ندارند و حتی کشورهای بزرگ منطقه مثل عربستان نیز تلویحا ناتوانی خود را برای تامین بیش از ۲ میلیون بشکه نفت مازاد اعلام کرده‌اند.

فلزات پایه و نگاه به چین

در این بین نگاهی به عملکرد بازار فلزات پایه در هفته گذشته نیز خالی از لطف نیست؛ مس در بازار لندن در آخرین روز معاملاتی به ۶۲۸۰دلار رسید که از کاهش ۷۵/ ۱ درصدی قیمت این فلز در هفته گذشته حکایت دارد. با این حال فلزاتی از جمله روی، آلومینیوم، سرب و قلع با رشد قیمت روبه‌رو بودند. قیمت هر تن مس اکنون در بازار لندن۶۲۸۰ دلار است که نسبت به آخرین رقم جمعه هفته ماقبل با افتی محدود روبه‌رو شده؛ با این حال همچنان قیمت بالاتر از ۶ هزار دلار به‌عنوان یک کف حمایتی است. در حال حاضر فرمان اصلی بازارهای کالایی به خصوص در بخش فلزات پایه در دست روابط تجاری خصمانه چین و آمریکا است. این جنگ تجاری آن‌طور که پیش بینی می‌شود رشد جهانی را در سال‌های آینده حتی تا پایان سال جاری ممکن است با کاهش روبه‌رو کند به خصوص آنکه این موضوع با فرماندهی چین به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین‌ قدرت‌های اقتصادی دنیا همراه باشد. تقاضای چین برای کامودیتی‌ها به حدی اهمیت دارد که هر عطسه این کشور در بعد تقاضا برای کالاهای خام به معنای لرزش شدید در ارکان بازارهای کالایی دنیا است. افت ارزش پول ملی برای برخی کشورهای نوظهور و بروز بحران‌های سیاهی که در کشورهای دنیا از جمله آرژانتین، ترکیه و ونزوئلا رخ داده همگی شدت نگرانی‌ها را زیاد می‌کنند با این حال بازارهای کالایی در حال حاضر در غیرقابل پیش بینی ترین شرایط ممکن قرار دارند.

مس در شرایط ایده‌آل نسبی

به‌عنوان نمونه در گزارشی که AFR یک وبسایت استرالیایی منتشر کرده پیش بینی کاهش قیمت مس در بازارهای دنیا وجود دارد در حالی‌که اکنون قیمت‌های مس در قیاس با قیمت‌های ژوئن امسال حدود ۵۰۰ دلار در هر تن بالاتر است. اکنون ذخایر مس در بورس لندن به ۲۱۰ هزار و ۹۰۰ تن رسیده که برابر با قیمت‌های ژانویه سال ۲۰۱۸ است. بنا بر گزارش‌های موجود، ذخایر مس نه تنها در بازار لندن بلکه در بازارهای CME آمریکا و بورس شانگهای چین نیز با کاهش روبه‌رو بوده است. با این حال هنوز سیگنال مهمی از افت رشد اقتصادی در چین در دست نیست. دولت اعلام کرده حرکت جدیدی را برای توسعه زیرساخت‌های این کشور آغاز خواهد کرد که به عقیده کارشناسان این سرمایه‌گذاری می‌تواند مانع از افت تقاضا در این کشور شود و بنابراین زود است که با قاطعیت بگوییم رشد اقتصادی چین به‌طور حتم کاهش خواهد یافت یا تقاضا برای کامودیتی‌ها در مدت زمانی کوتاه با افت روبه‌رو خواهد شد.

البته در کوتاه مدت احتمال اینکه قیمت برای فلزات پایه با افت و خیزهای سریع روبه‌رو شود وجود دارد؛ به‌عنوان مثال کاهش ظرفیت‌های تولید در فصل زمستان در چین یکی از این عوامل کوتاه مدت است که می‌تواند بازارها را تحت تاثیر قرار دهد یا تعطیلات پیش‌رو در چین عامل دیگری برای تغییرات مقطعی برای بازار خواهد بود. همین موضوع (کاهش ظرفیت) باعث شده که اغلب پیش‌بینی‌ها برای مس و آلومینیوم در ماه‌های سرد سال کاهشی باشد. هفته گذشته نیز قیمت مس به‌عنوان مثال با افت روبه‌رو شد. به هر حال سرما و مشکلات زیست محیطی در فصل زمستان میزان عرضه را برای این دو فلز کاهش می‌دهد. تولیدکنندگان فولاد و برخی محصولات معدنی نیز از این قاعده مستثنی نیستند.

رشد روی تا ۲۰۲۲

نگاهی به مبادلات بازار روی نیز در روزهای اخیر از اهمیت بالایی برخوردار است چراکه این فلز در بازارهای دنیا از اهمیتی بالا برای تولیدکنندگان در حوزه‌های مختلف برخوردار است.  Fitch Solutions در گزارشی دیروز با اشاره به پیش بینی قیمت ۳ هزار دلاری برای این فلز تا پایان سال می‌نویسد این پیش‌بینی‌ها در شرایطی است که در سه ماه سوم سال ۲۰۱۸ قیمت این فلز کاهش یافته و اکنون در محدوده ۲ هزار و ۶۶۱ دلار در هر تن است. دلیل اصلی کاهش قیمت این فلز نیز بیشتر به اختلافات تجاری بین دو کشور چین و آمریکا برمی گردد. با این حال انتظار می‌رود با پشتیبانی مجدد دولت چین از بخش‌های زیربنایی از طریق کاهش مالیات و تصویب پروژه‌های بیشتر در مدت زمان باقیمانده از سال جاری در کنار تولید فولاد ضدزنگ قوی تر و تقاضای افزایش روی، شاهد تغییر مسیر این بازار و رشد قیمت باشیم که همان‌طور که در بالا اشاره شد این موضوعات شاید بتوانند قیمت را تا ۳ هزار دلار در هر تن افزایش دهند. موسسه مذکور انتظار داردتا سال ۲۰۲۲ قیمت روی با یک روند صعودی به کار خود ادامه دهد زیرا بازارها با کمبود نقدینگی روبه‌رو هستند و رشد تقاضای چین نیز قابل پیش‌بینی است. با این حال پس از آن انتظار می‌رود با یک مازاد در بازار روی روبه‌رو شویم که این مساله روند کاهش قیمت‌ها را تشدید خواهد کرد که این روند در سال ۲۰۲۷ به پایین ترین حد خود خواهد رسید.

بازار سنگ‌آهن در چسبندگی قیمتی

طی یک ماه گذشته بازارهای سنگ‌آهن بیش از ۴ درصد رشد را تجربه کردند و در آخرین روز معاملاتی قیمت این کالا به ۶۹ دلار و ۵۰ سنت رسید که نشان می‌دهد روند بهبود قیمت‌ها در بازار فولاد چین در هفته قبل شرایط را برای بهبود بهای سنگ‌آهن نیز فراهم کرده است. قیمت عیار ۵۸ درصد در پایان هفته گذشته به ۴۰ دلار و ۱۳ سنت و عیار ۶۵ دلار به ۹۶ دلار و ۴۰ سنت رسید. در حال حاضر بازار سنگ‌آهن از ثبات نسبی برخوردار است و مدت‌هاست که قیمت در محدوده ۶۵ تا ۷۰ دلار در نوسان است. بخشی از این مساله به ثبات نسبی قیمت در بازار فولاد برمی‌گردد و موضوع دیگر تغییراتی است که در تقاضاهای مازاد برای سنگ‌آهن ایجاد شده است.

این تغییر فاز به خصوص در بازار چین مشهودتر است به‌طوری‌که قراردادهای جدید به سمت خرید سنگ‌آهن با عیارهای بالاتر در حرکت هستند؛ در نتیجه شرایط برای تغییرات شدید قیمتی فراهم نیست و حتی انتظار می‌رود تداوم این روند به خرید سنگ‌آهن با عیار ۶۲ درصد و پایین‌تر به شدت ضربه بزند. بر اساس گزارش‌های موجود معادنی مثل واله برزیل در حال حاضر با موجی از تقاضاهای جدید برای خرید سنگ‌آهن با عیار ۶۵ درصد روبه‌رو شده‌اند که می‌تواند به معادن با عیار پایین لطمه وارد کند. بر همین اساس برخی پیش‌بینی‌ها از تضعیف این بازار در سال آینده حکایت دارند.

طی هفته گذشته آماده شدن بازارها برای تعطیلی اول اکتبر (روز ملی چین) باعث شد تقاضا تا حدودی کاهش یابد و این موضوع به روال ملایمی در بازار فولاد نیز منجر شود. راه‌اندازی طرح‌های سرمایه‌گذاری در حوزه سنگ‌آهن چین یکی از موضوعاتی است که گفته می‌شود می‌تواند در آینده شرایط را برای بازار با تغییر روبه‌رو سازد.

بازار جهانی فولاد در رکود

به نظر می‌رسد بازار فولاد روند همراه با افتی را به دنبال تعطیلات ابتدای ماه اکتبر در چین آغاز کرده باشد. انتظار می‌رود قیمت‌ها با آغاز هفته اندکی کاهش را تجربه کنند زیرا پتانسیل‌های لازم برای افت نرخ در این بازار وجود دارد اما باید دید آیا شرایط کنونی که همان شرایط عدم خرید از بازار است در روزهای آینده ادامه خواهد یافت یا خیر. در صورت تداوم این روند به احتمال قوی بازار با کاهش قیمت روبه‌رو می‌شود که می‌تواند تا هفته آینده ادامه داشته باشد، چراکه مازاد عرضه حاکم بر این بازار می‌تواند در روزهای آینده با محوریت چین تشدید شود. از سوی دیگر تعرفه‌های فولاد که آمریکا بر کالاهای چینی وضع کرده این بازار را به تدریج تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد که در این صورت تراز تجاری فولاد چین می‌تواند از این موضوع تاثیر پذیرد در نتیجه قیمت در بازار با افت روبه‌رو شود؛ همین الان هم بالا بودن موجودی انبارهای فولاد شرایط را به زیان این بازار رقم زده است.

به علاوه پیش بینی‌هایی از کاهش احتمالی رشد اقتصادی کشورهای نوظهور و کاهش رشد اقتصادی دنیا باعث شده این شائبه ایجاد شود که آیا باید در انتظار روزهای کاهشی بیشتر قیمت‌ها باشیم؟ پاسخی برای این سوال فعلا وجود ندارد با این حال برخی کارشناسان معتقدند جنگ تجاری بین چین و آمریکا به معنای افزایش مازاد فولاد در بازار نخواهد بود زیرا احتمالا فولاد تولیدی چین در بازارهای داخلی آن کشور مصرف خواهد شد در نتیجه توازن نهایی در بازار تغییر نمی‌کند اما قطعا بخشی از واردات چین را با کاهش روبه‌رو می‌کند که همین امر می‌تواند بهانه‌ای برای کاهش قیمت‌ها در آینده باشد.

در این میان با شروع فصل سرد سال تقاضا برای فولاد برای بسیاری از کشورهای دنیا با کاهش روبه‌رو می‌شود در نتیجه انتظار می‌رود قیمت‌ها به خواب زمستانی سه‌ماهه‌ای فرو بروند اما اینکه آیا پس از آن بازار به روال عادی بازمی گردد یا خیر در زمان خود و با توجه به شواهد واقعی قابل بررسی است.

گزارش سه ماهه بازارهای جهانی

بازارهای کالای جهانی در سه ماه سوم سال ۲۰۱۸ طولانی‌ترین روند کاهش قیمت در بیش از سه سال گذشته را به ثبت رساندند و تحلیلگران و سرمایه‌گذاران درباره اینکه آیا بدترین دوران ریزش قیمت‌های کالا به پایان رسیده است، سیگنال‌های متضادی می‌دهند.

شاخص کالای بلومبرگ به دلیل رشد ارزش دلار، اختلافات تجاری و نگرانی‌ها نسبت به دورنمای تقاضای چین، در سه ماه سوم امسال ۵/ ۲ درصد کاهش یافت.مس روند نزولی پیدا کرد و طلا در سپتامبر برای ششمین ماه متوالی کاهش یافت که طولانی‌ترین کاهش ماهانه در دو دهه اخیر بود، در حالی که نفت یکی از معدود کالاهایی بود که عملکرد درخشانی داشت.

تحلیلگران در بانک‌های سرمایه‌گذاری شامل «گلدمن ساکس» و «جی‌پی مورگان چیس‌اند کو» تغییر روند قیمت این کالاها را پیش‌بینی می‌کنند، زیرا رشد اقتصادهای بزرگ قوی مانده و نشانه‌هایی از محدود شدن عرضه در برخی بازارها مشاهده می‌شود، با این حال سرمایه‌گذاران در این اشتیاق با آنها شریک نیستند.

راب هاورث که به مدیریت ۱۵۶ میلیارد دلار سرمایه در بانک «ولث منیجمنت آمریکا» کمک می‌کند، در این باره گفت: ما همچنان نسبت به دورنمای کالاها محتاط هستیم. بازارهای نوظهور همچنان تا حدودی تحت فشار قرار دارند و اگر شما منتظر بهبود بازارهای نوظهور و چین برای داشتن وضعیت بهتر در بازار فلزات صنعتی هستید، تصور نمی‌کنم هنوز به چنین نقطه‌ای رسیده‌ باشیم.

شاخص بازار بلومبرگ که بازدهی ۲۲ قلم کالا را بررسی می‌کند، امسال ۴/ ۳ درصد افت داشته و اشتیاق برای این کالاها را به خصوص در شرایطی که بازارهای سهام آمریکا نزدیک به بالاترین رکورد خود در همه زمان‌ها قرار دارند، فرو نشانده است. افت این شاخص در مدت ۹ ماه گذشته، طولانی‌ترین روند کاهشی از سه ماه اول سال ۲۰۱۵ به‌شمار می‌رود. سرمایه‌گذاران در سه ماه سوم ۶۱/ ۲ میلیارد دلار سرمایه را از صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس که به سبد گسترده مواد خام مرتبط هستند، خارج کردند که شامل ۱۷۵ میلیون دلار در سپتامبر بود. طبق آمار بلومبرگ اینتلیجنس، مجموع دارایی‌ها در صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس تمامی کالاها از آوریل حدود ۲۳ میلیارد دلار کاهش یافته است.

بلومبرگ در ادامه این گزارش به بررسی عملکرد و چشم‌انداز برخی از این کالاها در سه ماه سوم پرداخته است.

سویا و جنگ تجاری

تولیدکنندگان سویا در آمریکا با خطر فزاینده جنگ تجاری طولانی میان دو اقتصاد بزرگ جهان مواجه هستند. چین به تلافی تدابیر دولت ترامپ، تعرفه‌هایی را علیه واردات سویای آمریکا وضع کرده و خریداران چینی به منابع دیگر برای تامین سویا روی برده‌اند. معاملات سویا دومین کاهش سه ماهه متوالی را به ثبت رسانده‌اند.

طلا قربانی شاخص دلار

طلا در سپتامبر برای ششمین ماه متوالی کاهش یافت که طولانی‌ترین روند کاهشی این فلز از سال ۱۹۹۷ به این سو به شمار می‌رود. این فلز ارزشمند در شرایطی که نرخ‌های بهره آمریکا افزایش یافته و دلار نزدیک‌ به بالاترین رکورد خود قرار دارد و دارایی‌های دیگر بازدهی بالاتری را نشان می‌دهند، از چشم سرمایه‌گذاران افتاده است. جنگ تجاری آمریکا و چین تقاضا برای طلا به‌عنوان یک دارایی مطمئن را احیا نکرده است و به گفته جیم ویکاف، تحلیلگر فنی شرکت کیتکو متالز، به نظر می‌رسد قیمت طلا به کاتالیزور بزرگ‌تری برای بهبود نیاز دارد.

نفت خام و روزگار خوش

طبق اعلام تحلیلگران بانک ولث منیجمنت آمریکا، دورنمای قیمت نفت بهتر به نظر می‌رسد با تجدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران که از نوامبر آغاز می‌شود، اوپک اعلام کرده تنها به میزانی نفت تولید خواهد کرد تا تقاضا را تامین کند و نفت بیشتری به بازار عرضه نخواهد کرد. در این بین محدودیت‌های زیرساختی در منطقه پرمین باسین، تولید نفت هفتگی آمریکا را ثابت نگه داشته است.قیمت نفت در لندن پنجمین رشد سه ماهه متوالی را رقم زد که طولانی‌ترین روند افزایشی از ژوئن سال ۲۰۰۸ بود. به گفته تحلیلگران، هرگونه نگرانی‌های تجاری که بر بازار نفت تاثیر بگذارد در مقایسه با تاثیر تحریم‌های آمریکا علیه ایران، در درجه دوم اهمیت قرار دارد.

بهای گاز طبیعی افزایش یافت

بهای معاملات گاز طبیعی آمریکا ۹/ ۲ درصد در سه ماه سوم افزایش یافت که بزرگ‌ترین رشد از سال ۲۰۱۲ تاکنون بود. ذخایر گاز طبیعی در پایین‌ترین سطح خود برای این وقت از سال در بیش از یک دهه گذشته قرار دارد و بلومبرگ اینتلیجنس انتظار دارد معاملات گاز طبیعی حدود یک دلار بالاتر از قیمت فعلی افزایش پیدا کند.