ارز باید تک نرخی شود/ مقابله با تغییرات ناگهانی نرخ ارز

به گزارش می‌متالز، اهمیت ثبات نسبی بازار ارز در توسعه اقتصادی کشور، برکسی پوشیده نیست. همگان می‌دانند که پیش بینی پذیر بودن نرخ ارز برای فعالان اقتصادی از اهمیت بسزایی برخوردار است. اما دستیابی به این هدف آن هم در شرایط تحریم و فشار حداکثری دشمنان، دشوار به نظر می‌رسد. اما برغم همه این محدویت ها، بانک مرکزی کشورمان در مقام بازارساز تمام تلاش خود را برای کاهش نوسانات ارزی داشته است. هر چند سال گذشته به دلیل فشار حداکثری که به گفته دکتر همتی بدترین سال کشور هم بود، ابزار بازارساز برای کنترل بازار محدود شد، اما با نگاهی به روند نرخ ارز در ماه‌های گذشته، بازهم شاهد ماندگاری شاخص ارزی در محدوده مشخصی بودیم. این در حالی است که بسیاری انتظار نرخ‌های بالاتری را داشتند، اما با تلاش بازارساز، ارقام مورد نظر برخی افراد، محقق نشد.

علی ابراهیمی؛ نماینده سابق مجلس در خصوص درآمد‌های ارزی کشور و تاثیر آن بر توان بازارساز اظهار داشت: هر زمانی که پشتوانه ارزی ضعیف و کم می‌شود، نرخ ارز بالا می‌رود و به صورت کاملا مستقیم بر روی ارزش پول ملی اثر منفی خودش را می‌گذارد. بر عکس زمانی که ارز وارد کشور می‌شود و ذخایر ارزی به طور نسبی تقویت می‌شوند، در نتیجه ارزش پول ملی نیز متناسب با آن تقویت می‌شود.

وی با اشاره به تلاش‌های بانک مرکزی برای ثبات و آرامش در بازار ارز خاطر نشان کرد: با توجه به اینکه از سال ۹۶ به بعد، زمان زمزمه‌های خروج آمریکا از برجام شنیده شد، شاهد بودیم که به دلیل احتمال کاهش ورود ارز به کشور، شوک‌های ارزی ایجاد شد. در حقیقت تقاضای داخلی بالا رفت و این تقاضا با عرضه هماهنگ نشد و قیمت ارز افزایش یافت.

به گفته ابراهیمی، با ایجاد هیجانات و جو‌های مصنوعی و طبیعی، باعث می‌شود که همواره اقشار ناآگاه و ضعیف، هیجانی وارد بازار ارز شوند و به همان نسبت، هیجانی اقدام به فروش و خروج از بازار کنند. مردم باید دقت کنند که گرفتار هیجانات بازار ارز نشوند، زیرا تجربه ثابت کرده که در این شرایط، سرمایه از جیب اقشار کم درآمد و متوسط جامعه خارج و به جیب ثروتمندان وارد می‌شود.

نماینده سابق مجلس در ادامه اظهار داشت: با توجه به اینکه تمام اهرم‌های تحریمی بر علیه کشورمان اعمال شده و بیش از این ابزاری برای تحریم کشورمان وجود ندارد و با توجه به تنوع درآمد‌های کشور که واقعا جزو کشور‌های استثنایی هستیم که هم تولیدات داخلی و هم منابع طبیعی و راه‌های ارتباطی متعدد داریم، خوشبختانه دشمنان موفق نشدند تا بازار ارز را دچار افسارگسیختگی کنند و باید اذعان داشت که بیشتر از این، فشار تحریم‌ها بر کاهش ارزش پول ملی یا در واقع افزایش نرخ ارز، موثر نبوده و به یک ثبات رسیده ایم.

وی در ادامه با اشاره به جایگاه موثر بانک مرکزی در ثبات بازار ارز به موارد و عوامل موثر دیگر در اینباره اشاره داشت و افزود: من فکر می‌کنم که تثبیت نرخ ارز در کنار سیاست‌های بانک مرکزی، یک مقداری هم به بازشدن دریچه‌های تجارت برای کشور بستگی داشته و البته ناگفته نماند که مردم هم بعد از چندین بار تجربه ضرر و زیان در معاملات ارزی و رفتار هیجانی در بازار، حالا مدتی است که احتیاط می‌کنند و از این بازار فاصله گرفته اند. گواه این ادعا نیز آن است که علی رغم خبر‌های تکان دهنده و مثبت و منفی در چند وقت اخیر، ولی بازار ارز دیگر مثل قبل واکنش نشان نمی‌دهد و این اتفاق به مولفه‌های موثری همچون سیاست گذاری ارزی بانک مرکزی و تغییر رفتار هیجانی مردم و کاهش انتظارات تورمی در جامعه بر می‌گردد. این کارشناس اقتصادی معتقد است بازار ارز در کشور ما به تدریج رفتار‌های هیجانی را کنار می‌گذارد و با واقعیت خودش را تطبیق می‌دهد.

ابراهیمی تاکید کرد: در افق پیش رو تصورم این است که همیشه یک سری نیاز‌های دائمی برای ارز داریم، نیاز‌هایی برای واردات صنعتی، نهاده‌های حساس و کالا‌های اساسی که همیشه به تامین ارزی آن احتیاج داریم؛ که خوشبختانه می‌توان گفت که فروش و صادرات نفت، این نیاز را تامین می‌کند.

وی با اشاره به تلاش‌های بانک مرکزی برای آزادسازی منابع ارزی ایران در کشور‌هایی همچون کره جنوبی، عراق و سایر کشور‌ها اظهار داشت: جای نگرانی این قضیه آن جایی است که وقتی ارز‌های بلوکه شده ایران به داخل بازگردد، شاهد فشار‌هایی به بانک مرکزی برای تزریق این منابع به بازار ارز باشیم.

ابراهیمی تاکید کرد: اگر دوباره بخواهیم نیاز‌های جاری بازار را با منابع ارزی آزادشده تامین کنیم شاهد خروج این ارز از چرخه اقتصادی کشور خواهیم بود. ابراهیمی تاکید کرد: ارز‌هایی که در کره و عراق و جا‌های دیگر داریم باید مستقیما در صندوق توسعه ملی و بانک مرکزی نگهداری شود و به عنوان پشتوانه پول و در راستای تولید قرار گیرد.

به گفته نماینده سابق مجلس، آنچه که باید آسیب ببینیم را دیده ایم و آنچه که باید مردم صبور ما این فشار‌ها را تحمل کنند، تحمل کرده اند، بنابراین حالا دلیل ندارد که ارز‌های آزادشده در بازاری که فضای دلالی و رانتی دارد توزیع شود. به بیان دیگر نباید این منابع در راستای ارزپاشی باشد.

وی با اشاره به جایگاه بانک مرکزی در مقام سیاست گذار ارزی و پولی کشورمان اظهار داشت: مدیریت بانک مرکزی در جنگ اقتصادی، باید هم در خصوص افزایش ناگهانی و هم کاهش ناگهانی نرخ ارز به شکلی باشد که جریان تجارت کشور ما دچار شوک نشود. هر چند که تا به امروز نیز این مسیر به گونه‌ای بوده که بر خلاف پیش بینی دشمنان ملت ایران، شاهد جلوگیری از ایجاد شوک‌های دوباره به بازار ارز هستیم.

ابراهیمی در پایان به موضوع تک نرخی شدن ارز در آینده اقتصادی کشور اشاره داشت و گفت: متاسفانه مشکل جدی که کشورمان در این سال‌ها با آن مواجه بوده و دولت‌ها و مجلس‌ها به آن دامن زده اند، دو و چند نرخی بودن ارز است که باید یک روزی دولت و مجلس به اتفاق هم این شهامت را داشته باشند که چند نرخی بودن ارز را برطرف بکنند و اجازه دهند نرخ ارز از طریق سازوکار بازار تعیین شود و به معنای واقعی در راستای اقتصاد آزاد گام بردارند که آن موقع می‌توان گفت ما به سمت رفع شکاف‌های طبقاتی و توزیع عادلانه ثروت حرکت خواهیم کرد.

منبع: شبکه خبری اقتصادی و بانک ایران (ایبنا)