به گزارش میمتالز، نزدیک به یک قرن پیش که رگههای زغال در شهرستان سوادکوه پیدا شد، زندگی مردم آن نیز همگام با روزهای اکتشاف، شکلگیری و بهرهبرداری از معادن زغال سنگ تغییر یافت تا به روزهای اوج خود در دهه ۶۰ رسید.
روزگاری که چراغ خانه هر شهروند در سوادکوه به یمن کار در معادن آن روشن بود، اما کم کم آن دوران اوج رو به افول رفت و در سالهای اخیر حتی شاهد اعتصابات و تنشهای اجتماعی کارگران این معادن بودهایم.
یکی از این معادن که در راستای خصوصیسازی ابتدای دهه ۸۰ شکل گرفت، شرکت معدنی در سوادکوه بود که پس از فراز و فرودهای فراوان در اواخر سال گذشته به شرکت ذوب آهن اصفهان فروخته شد و اکنون در قالب یک شرکت معدنی جدید تابعه سهامی ذوب آهن اصفهان آغاز به کار کرده است و با خود نوید آمدن آن روزهای طلایی را میدهد.
روزگاری بیش از هفت هزار نفر در معادن سوادکوه مشغول کار بودند تا اینکه تیغ خصوصی سازی بر پیکره معادن، سبب کاهش اشتغال و مهاجرت جوانان به شهرها و مناطق دیگر شد.
افشین مختاری، فعال معدنی در سوادکوه با بیان اینکه ۵ فقره پروانه بهرهبرداری و گواهی کشف در یک معدن و داراییهای منتسب به این معادن مورد معامله قرار گرفته است، میزان اشتغال مستقیم فعلی معدن را ۹۳۰ نفر به علاوه ۴۵ نفر پیمانکار برشمرد و گفت: همه معادن در ابتدا ذیل شرکت ذوب آهن بودهاند، اما بعدها به دلایلی البرز مرکزی از ذوب آهن اصفهان جدا شد و اکنون مجددا شرکت سهامی ذوب آهن برای تکمیل زنجیره تولید خود این معادن را خریداری کرده است.
وی با اشاره به میزان زغال اکتشافی در کشور گفت: ۷۶درصد برای طبس، ۹درصد کرمان، یک درصد البرز شرقی و ۱۴درصد البرز مرکزی است، اما سهم زغال تولیدی بر اساس اعلام ایمیدرو ۵۳درصد طبس، ۲۸درصد کرمان، ۱۰درصد البرز شرقی و تنها ۸درصد البرز مرکزی است که با توجه به ذخیره بالا، این میزان بسیار کم است.
مختاری با بیان اینکه ظرفیت استخراج سالیانه این معادن ۲۵۰ هزارتن است، خاطرنشان کرد:، اما با توجه به شرایط حاکم این میزان تاکنون کمتر از نصف بوده است و در نظر داریم با توجه به ملاحظات سازمان صمت، نظام مهندسی معدن و اداره کار، شرکت را به سمت حداکثر ظرفیت استخراج سالیانه نزدیک کنیم تا با افزایش تولید، افزایش اشتغال و پایداری اشتغال داشته باشیم.
محمدجعفر صالحی، معاون خرید شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان، نیز هدف اصلی از این خرید را تأمین مواد اولیه شرکت ذوب آهن اصفهان برشمرد و گفت: کل نیاز کشور دو میلیون و ۸۰۰هزارتن کنستانتره است که در حال حاضر، در کشور تنها یک میلیون ۶۰۰هزار تن تولید میشود و این در حالی است که نیاز شرکت ذوب آهن، یک میلیون و ۸۰۰هزار تن است و با توجه به اینکه زغال داخلی کیفیت مطلوبی ندارد، باید ۳۰درصد زغال کیفی وارداتی نیز به آن اضافه شود؛ از دیگر سوی، زغال البرز مرکزی میتواند اثر مثبتی بر کیفیت کنستانتره بگذارد و با این خرید، ۷۰ تا ۸۰هزارتن کنستانتره از البرز مرکزی عاید شرکت شد و در نتیجه نیازمند توسعه آن هستیم تا میزان واردات را به حداقل برسانیم.
وی با اعلام اینکه هدف ما رسیدن به حداکثر امکان استخراج از زغال سنگ منطقه است، استخراج بیشتر را عاملی برای اشتغال بیشتر و توسعه اقتصادی منطقه برشمرد و گفت: تصمیم بر تأسیس شرکت مستقلی در منطقه است تا اشتغال، مالیات برارزش افزوده و عایدی برای خود منطقه باشد و یک ریال سود ار قبل توسعه این معادن به اصفهان منتقل نمیشود و توسعه و اشتغال و عایدات برای منطقه است و آنچه نیاز ما است از طریق واسطه به ما میرسد.
صالحی با بیان اینکه در حال حاضر زغالشویی البرز مرکزی با ظرفیت اسمی ۵۰۰هزار تن زغال خام و ۳۰۰ هزار تن کنستانتره تنها ۱۰۰هزار تن کنستانتره تحویل میدهد، گفت: با توسعه این معادن، این شرکت نیز میتواند به ظرفیت اسمی خود برسد و موجب توسعه منطقه شود و ما نیز به هدف خود که تأمین پایدار مواد اولیه است، میرسیم.
روحاله فاضلپور دیگر فعال صنعت و معدن از جمله موارد لازم برای ورود یک شرکت به بورس را زیرساخت خوب، سوددهی، شفافیت مالی و مسئولیت اجتماعی برشمرد و گفت: در حال حاضر، زیرساخت لازم برای ۶ شرکت فراهم شده و هدف این است که تا دو یا سه سال مالی دیگر، فرایند بورسی شدن برای شرکت پیشرو معادن نیز انجام شود.
فاضلپور با اشاره به تولید انحصاری آرک در شرکت گفت: با وجود ارکا دیگر نیاز به بریدن درخت و ضربه به محیط زیست نیست و در رابطه با این شرکت نیز، محصول را از ذوب آهن گرفته و تبدیل به آرک میکند.
مرتضی یزدخواستی، فعال بخش صنعت فولاد نیز در گفتگو با خبرنگار بازاربا بیان اینکه از زمان قاجار، یکی از اهداف دولت ایجاد کارخانه فولاد بوده است که بواسطه مسائل مالی محقق نشد، افزود: در ۲۳ دی ماه ۱۳۴۴ پروتکل مابین ایران و شوروی سابق، برای تأسیس شرکت ملی ذوبآهن منعقد و در دی ماه ۱۳۵۰ افتتاح شد.
وی با عنوان اینکه مجموعه ذوب آهن اصفهان مادر صنعت فولاد ایران است و این صنعت همچون پتروشیمی منحصر به یک شخص نیست، افزود: تاریخ توافقنامه تأسیس ذوب آهن اصفهان بهعنوان روز ملی فولاد در کشور نامگذاری شده و این یک رسالت ملی است.
یزدخواستی، با بیان اینکه توسعه و اشتغال عمدتا برپایه صنایع مادر است، یکی از این صنایع مادر را صنعت فولاد برشمرد و گفت: صنایع مادر یک زنجیره و به مثابه یک قطار هستند که سرعت کندترین واگن تعیین کننده سرعت قطار است و برای افزایش سرعت باید سرعت تمام واگنها را افزایش داد و در اینجا، تأمین مواد اولیه یکی از نیازهای اساسی است و اختلال در آن موجب کاهش سرعت میشود و خرید معادن در راستای تأمین مواد اولیه است.
وی با اشاره به اینکه تولید فولاد در کشور به صورت مستقیم یا کوره بلند است، ادامه داد: با توجه به اینکه در حال حاضر تنها شرکت سهامی ذوب آهن از روش کوره بلند در ایران استفاده میکند، نیاز اصلی ما تأمین مواد اولیه سنگ آهن و زغال سنگ است و در همین راستا، فرایند شناسایی معادن شروع شد.
یزدخواستی با اعلام اینکه تولید انحصاری ریل معدن و آرک معدنی انجام میشود، گفت: برای تکمیل زنجیره تولید و نیاز به مواد اولیه زغال سنگ معادن طبس، البرز شرقی و این معادن خریداری شد.
وی با اشاره به اوضاع نابسامان شرکت البرز شرقی پیش از خرید توسط ذوب آهن، گفت: اکنون ظرفیت تولید شرکت ۳ برابر شده است و در حال حاضر نه این شرکت و نه هیچکدام از دیگر شرکتهای ذوب آهن حقوق معوقه ندارند چرا که این امر یکی از شروط اولیه مدیریت است و امیدواریم این اتفاق در همه امور بر مبنای استاندارد باشد.
فروش شرکت معدنی در سوادکوه که وابستگی و عرق عاطفی شدیدی به معادن دارند، موافقان و مخالفان زیادی را با خود به همراه داشت و اکنون پس از این واگذاری و آغاز به کار شرکت معدنی سوادکوه و نوید و وعدههای مدیران این شرکت، همگان به انتظار نشستهاند تا گذر زمان تعیین کند که آیا آن روزهای طلایی بازگشتنی هستند یا خیر.
منبع: تحلیل یازار