به گزارش میمتالز، موزه تاریخ طبیعی فقط نمایشگاه نیست، بلکه بحث آموزش و اطلاع رسانی هم در آن مهم بوده و لزوم تقویت این بخش وجود دارد؛ منطقه فسیلی مراغه نیز از مناطق طبیعی و ملی ایران است که قابلیتهای موجود در این منطقه و مناسب بودن وضعیت لایههای سطح زمین برای بررسی و کاوش، این منطقه را به بهشتی برای محققان و فسیل شناسان تبدیل کرده است.
به گفتهی کارشناسان، گوشتخواران و گربه سانان شامل ببر دندان شمشیری، گرگها و خرسها و همچنین از خانوادهی گوزنها و زرافهها، فیلها و آنتیلوپها در منطقهی فسیلی مراغه کشف شده است؛ منطقه فسیلی مراغه با مساحت ۱۰۲۶ هکتار به عنوان اثر طبیعی و ملی در سال ۱۳۸۳ شناخته شد که بخشی از محدوده بزرگ دارای فسیل کوهستانی سهند است.
همه چیز تا اینجای کار، عالی به نظر میرسد، اما ایجاد موزهی صحرایی و ساختمان مطالعات فسیل ایران به عنوان سرپناهی برای فسیلها در بهشت فسیلی مراغه، وعدهای است که پس از سالها هنوز جامهی عمل نپوشیده و تاریخ طبیعی این بهشت فسیلی را در معرض تهدید قرار داده است.
به گفتهی مسوولان اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی؛ پژوهش و حفاریهای علمی در این منطقه از پیشینه تاریخی ۲۰۰ ساله برخوردار بوده و در کنار مناطق فسیلی ورزقان، شبستر، هشترود و جلفا از مهمترین مراکز و منابع دیرینه شناسی به شمار میآید. در مجموع ۱۵۰۰ متر مربع فعالیت استخراجی در این منطقه انجام، ۱۳۳۰ قطعه فسیل از پنج سایت فسیلی منطقه کشف و شناسایی و ۳۷۰ قطعه در آرشیو حفظ شده است.
فسیلها در موزه صحرایی به همان شکلی که در طبیعت قرار داشتند، حفظ شدهاند، این فسیلها به عنوان یک جاذبه بینظیر گردشگری در موزه صحرایی مراغه قابل مشاهده و برای مردم و گردشگران بسیار جذاب است.
منطقه فسیلی مراغه بیش از ۴۰ هزار هکتار وسعت داشته و ۱۰۲۶ هکتار از آن به عنوان اثر طبیعی ملی فسیلی مراغه اعلام شده است؛ چرا که سابقه تحقیقات تاریخی در این منطقه بیشتر بوده و اکتشافات متعددی در این راستا انجام شده و در مناطق دیگر هم لازم است تا حساسیت و دقت کافی برای حفاظت از منطقه فسیلی انجام شود.
منطقه فسیلی مراغه با دارا بودن ذخایر کم نظیر از فسیلهای به جامانده از دورانهای مختلف تاریخی از جمله مهره داران با یک هزار و ۲۶ هکتار اراضی ثبت شده است، این منطقه در سال ۸۴ به عنوان اثر طبیعی ملی ثبت شد. وجود فسیلهایی از اجداد ماموت، زرافه و آهو در این منطقه نشان دهنده وجود لایههای متعدد فسیلی مربوط به اواخر دوران نوزیستی بوده و این اثر ملی و زیست محیطی، میراثی گرانبها از دوران سوم زمین شناسی است که قدمت آن به ۷.۵ تا ۱۲.۵ میلیون سال قبل بر میگردد و در سال ۱۲۱۸ شمسی (۱۸۴۰ میلادی) توسط محقق روسی کشف شده است.
به گفتهی رییس اداره محیط زیست مراغه، جمجمه ببر دندان شیری، فک زیرین اسب و قطعات مربوط به گاوسانان در منطقه فسیلی مراغه مشاهده میشود.
غلامرضا زارع در گفتوگوی خبری، پیدا شدن پریماتها یا همان اولین میمونها به عنوان مهمترین گونه در منطقه فسیلی مراغه را از علل منحصر بودن این موزه و مطرح شدن آن در سطح جهان، عنوان کرد و از استخراج ۲۰۰۰ قطعه فسیلی در طول سالهای گذشته خبر، داد و گفت: حدود ۷۰۰ قطعه از این تعداد پایش شده و ۵۰۰ مورد از آنها هم در معرض نمایش عموم قرار گرفته که شامل انواع مختلفی از اندامهای حرکتی است.
سید علی موسوی، فرماندار شهرستان ویژه مراغه نیز با ارائه توضیحاتی در خصوص بهشت فسیلی این شهرستان، اظهار کرد: این منطقه جزو پنج منطقه فسیلی مهرهداران دنیا بوده که مطالعات آن از ۱۵۰ سال قبل شروع شده است.
وی با ارایه توضیحاتی در خصوص آخرین اقدامات برای ساخت مرکز تحقیقات فسیلی ایران در مراغه، اظهار کرد: ساخت این مجموعه در زمینی به مساحت ۹ هزار متر مربع با اعتباری بیش از سه میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان که از سال ۸۵ تا ۹۱ اختصاص پیدا کرد، شروع شد.
فرماندار شهرستان ویژه مراغه خاطرنشان کرد: شروع مجدد پروژه با پیگیریهای انجام شده از سال گذشته مورد تصویب قرار گرفت و اعتبارت ملی تصویب شده و ردیف بودجهای به آن تعلق گرفت، پیگیر تخصیص اعتبارات استانی هم هستیم، برای تکمیل این مجموعه اعتباری بالغ بر هفت میلیارد تومان مورد نیاز است.
بر اساس این گزارش، با توجه به اهمیت منطقه فسیلی مراغه، ساخت مرکز تحقیقات فسیلی ایران از ۱۵ سال قبل در این منطقه آغاز شد، اما نزدیک به ۱۰ سال است که هیچ اعتباری به این منطقه اختصاص پیدا نکرده است.
با تکمیل ساختمان مطالعات فسیلی ایران، فسیلهای به دست آمده از مراغه و دیگر نقاط فسیلی کشورمان در این ساختمان مورد مطالعه قرار خواهند گرفت.