نرخ تسهیلات بانکی ویران کننده است/ بانک‌ها موانع اصلی بر سر راه تولید

به گزارش می‌متالز، برنامه تلویزیونی غیرمحرمانه با موضوع «پشتیبانی و مانع زدایی از تولید در بنگاه‌های خرد» جمعه سوم اردیبهشت ماه با حضور برات قبادیان معاون آموزش، پژوهش و فناوری وزارت صنعت، معدن وتجارت؛ علی اکبر خادمی قائم مقام معاونت اشتغال و خودکفایی کمیته امداد خمینی؛ فرهاد طهماسبی عضو کمیسیون صنایع و معادن شورای اسلامی و ابوالفضل روغنی گلپایگانی رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران از شبکه دو سیما پخش شد.

* مانع اصلی تولید در کشور سرمایه و تسهیلات است

قبادیان معاون آموزش، پژوهش و فناوری وزارت صنعت، معدن وتجارت اظهار داشت: براساس تعریف بین المللی، به بنگاه‌هایی که زیر ده نفر اشتغال داشته باشند بنگاه‌های خرد و به بنگاه‌هایی که بین ده تا پنجاه نفر مشغول به کار باشند بنگاه‌های کوچک و آن دسته از بنگاه‌ها که از پنجاه نفر به بالا و تا ۱۰۰ نفر بنگاه‌های متوسط و از این تعداد بیشتر بنگاه‌های بزرگ اطلاق می‌شود.

وی افزود: در واحد‌های تولیدی بزرگ بیشتر سودآوری مطرح است لیکن در بنگاه‌های خرد، کوچک و متوسط بیشتر اشتغال مطرح است. بنابراین؛ اگر در جامعه‌ای اشتغال هدف باشد، بنگاه‌های خرد بیشتر خواهد بود.

قبادیان اضافه کرد: برای ایجاد یک بنگاه نزدیک به ۱۰۰ هزار، مجوز به بنگاه‌ها داده شده است. لیکن نزدیک به ۵۰ درصد آن‌ها در شهرک‌های صنعتی مستقر هستند و به صورت عمده و کلان بنگاه‌های خرد، کوچک و متوسط هستند.

وی معتقد است، یک تولیدکننده نیازمند سرمایه است و مانع اصلی تولید در کشور سرمایه و تسهیلاتی است که می‌بایست در اختیار تولیدکنندگان قرار بگیرد.

قبادیان با بیان اینکه نرخ تسهیلات بانکی ویران کننده است، گفت: کجای دنیا دیده‌اید که تسهیلات با نرخ ۱۸ درصد باشد و تولیدکننده بتوانند هم تولید داشته باشند و هم سود کند. بنابراین؛ بانک‌ها یکی از موانع اصلی به شمار می‌آینداگر فرار سرمایه از ایران صورت می‌گیرد به دلیل موانعی است که بر سر راه او قرار می‌گیرد. همچنین مالیات بر تولیدکنندگان مانع دوم بزرگی است که ریشه تولید کننده را می‌زند.

وی به شاخص سهولت انجام کسب و کار اشاره کرد و گفت: این شاخص ۱۲ رکن و ۱۴۰ زیررکن دارد که هر کدام از این ارکان باید در دستور کار قرار داده شود و به شناسایی موانع پرداخت.

قبادیان با بیان اینکه مانع دیگر بر ایجاد کسب و کار محیط زیست است، افزود: برای ایجاد کسب و کار تائید محیط زیست نزدیک به ۳ سال طول می‌کشد که در انتها پاسخ منفی است در حالیکه در کشوری مانند سنگاپور تنها ۳ روز در ترکیه ۱۸ روز و در عربستان ۳۶ روز است.

وی یکی دیگر از مشکلات را فقدان مطالعات آمایشی در بخش صنعت دانست و بیان کرد: این امر به صورت جسته و گریخته انجام شده است. لیکن متناسب با سند چشم انداز و برنامه توسعه کشور نیست. در حالیکه براساس آمایش سرزمینی می‌بایست آمایش علمی و آمایش تولید صورت بگیرد.

قبادیان بیان کرد: برای حل ریشه‌ای مشکلات در ابتدا باید به تسهیل برخی مقررات پرداخت و قبول کنیم با ۱۸ درصد سود تسهیلات اساسا تولید معنا پیدا نمی‌کند.

وی افزود: علیرغم تغییرات پی در پی مدیریتی که در چهار سال اخیر در راستای تغییر ۶ وزیر رخ داد لیکن با این توصیف مقررات زدایی بسیار خوبی در وزارت صنعت معدن و تجارت انجام شده و به استان‌ها تفیض اختیار شده است. اگر این روند ادامه پیدا کند به نظر می‌رسد ظرف یکسال آینده، بسیاری از این موانع رفع خواهند شد.

* نقشه راهی برای مانع‌زدایی بویژه بنگاه‌های خرد و کوچک نداریم

خادمی قائم مقام معاونت اشتغال و خودکفایی کمیته امداد خمینی در تکمیل صحبت‌های قبادیان عنوان کرد: تعریف بنگاه‌های خرد و کوچک تا حدی با بنگاه‌های کوچک و متوسط متفاوت است. در برخی کشور‌ها تا ۶۰۰ نفر نیرو را شرکت‌های کوچک و متوسط در نظر گرفته‌اند. آن چیزی که عمدتا تاثیر بیشتری بر اشتغال کشور داشته بنگاه‌های زیر ۵۰ نفر می‌باشد.

وی افزود: بنگاه‌های تا ۴۹ نفر، یعنی بنگاه‌های خرد و کوچ در سال ۹۷، از مجموع ۵/۲۴ میلیون نفر، (۳/۱۹) میلیون نفر شاغلین کشور را در خود جای داده بودند و نزدیک به ۵/۲۱ درصد شاغلین در بنگاه‌های بزرگ بودند. طبعا اقتصاد کشور به نحوی است که حدودا ۲۰ درصد بنگاه‌ها و شرکت‌های بزرگ و ۷۰ درصد مشاغل خرد و کوچک است.

خادمی تاکید کرد: در کمیته امداد بر اشتغال نیازمندان و عمدتا اشتغال خرد و خانگی متمرکز هستیم. در سال ۱۳۹۹، ۲۰۰ هزار فرصت شغلی ایجاد شده و تیمی نیز برای راستی آزمایی نیز در این راستا با هدف تطبیق با واقعیت داشتن این بنگاه‌ها تشکیل داده‌ایم.

در سال ۹۸، ۹۷۴ هزار میلیارد تومان و در سال ۹۹، ۱۴۰۰ میلیارد تومان شبکه بانکی ما تسهیلات پرداخت کرده که از این میزان در سال ۹۸ پرداخت شده بود، کمتر از ۵۴ هزار میلیارد تومان (کمتر از ۶ درصد) به بنگاه‌های کوچک و خرد اختصاص پیدا کرد و سال گذشته در مشاغلی که در کمیته انجام گرفت، کمتر از نیم درصد کل تسهیلات شبکه بانکی کشور در اختیار کمیته امداد قرار گرفت و توانست یک سوم اشتغال کشور را در سال ۹۸ ایجاد کند. بنابراین؛ نسبت به بنگاه‌های خرد توجه اعتباری کمتری صورت گرفته و اکنون وقت آن است که به بنگاه‌های خرد و کوچک توجه شود.

وی با بیان اینکه مردمی کردن اشتغال در راس برنامه‌های کمیته امداد قرار گرفته است، افزود: برای ضعیف‌ترین اقشار جامعه و محرومان که به لحاظ مالی دچار مشکل و محرومیت هستند توانستیم اشتغال ایجاد کنیم. به نحوی که دو برابر کل کمک معیشتی که کمیته امداد به مددجویان خود پرداخت می‌کند را در قالب طرح‌های جاری تحت نظارت در سه سال اخیر توانستند درآمد کسب کنند و به اقتصاد کشور کمک کنند.

وی همچنین عمده موانع بر سر راه تولید را سختی ارائه مجوزها، دشواری و امکانات عمومی، بوروکراسی پیچیده اداری و نظام مدیریت ضدتولید دانست.

* برای رفع موانع باید اهتمام و جدیت خاصی در مسوولین اجرایی و دولتی صورت گیرد

طهماسبی عضو کمیسیون صنایع و معادن شورای اسلامی در ادامه این برنامه عنوان کرد: برخی موانع برای بنگاه‌های کوچک ایجاد شده که می‌بایست در سطح مسوولان دولتی و اجرایی مانع‌زدایی گردد. در این راستا به عینه شاهد هستیم در صدور برخی از مجوز‌ها ادارات دولتی موانع بسیاری وجود دارد. بنابراین؛ باید اهتمام و جدیت خاصی در مسوولین اجرایی و دولتی صورت گیرد تا این موانع برطرف شود.

وی افزود: باید در سال ۱۴۰۰، شاهد کاهش این موانع باشیم. برای تحقق یافتن شعار سال و مردم در عمل شاهد تاثیر این شعار باشند، می‌بایست موانع را شناسایی کرد و برای برطرف کردن آن برنامه ریزی داشت. در مجلس و کمیسیون صنایع و معادن می‌بایست متناسب با تخصص و تقسیم بندی کمیسیون‌ها برای مانع زدایی برنامه‌ریزی داشت.

طهماسبی همچنین گفت: در روز‌های آغازین سال ۱۴۰۰ هستیم و همان طور که دستگاه قضایی مدت هاست از تولید و واحد‌های تولیدی حمایت می‌کند امید است که قوه مجریه و قوه مقننه نیز دست به دست هم دهیم تا شاهد مانع‌زدایی واقعی و حمایت و پشتیبانی ملموس برای مردم و تولیدکنندگان در سال جاری باشیم.

* قانون کار کشور نه اسلامی و نه کاپیتالیستی ست

روغنی گلپایگانی رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران همچنین عنوان کرد: تاریخ چیزی از مشکل ما حل نمی‌کند و می‌بایست فضای کسب و کار و اقتصاد کشور دیده شود و جز به جز نباید به این مساله نگاه کرد.

وی افزود: وقتی در فضای کسب و کار بهبود ایجاد شود، کل اقتصاد کشور حل خواهد شد. برابر آمار رسمی کشور تقریبا ۸۹ درصد اشتغال کشور در بنگاه‌های خرد و کوچک و متوسط می‌باشند که سهم آن‌ها در جی دی پی (تولید ناخالص داخلی)، عدد بزرگی نیست. به این دلیل که بنگاه‌های بزرگ در کشور ثروت آفرینی می‌کنند.

روغنی گلپایگانی اضافه کرد: چند سال است که شعار سال مربوط به تولید است و این مساله اهمیت موضوع را می‌رساند. این سوال پیش می‌آید که آیا مسوولین کشور به عنوان اساس به این موضوع نگاه کرده‌اند و هر ساله براساس شعاری که مقام معظم رهبری مطرح فرمودند، پیش رفته‌اند.

روغنی گلپایگانی همچنین گفت: کشور تکلیف خود را با بنگاه‌های بزرگ، متوسط، کوچک و خرد نتوانسته مشخص کند. به عنوان مثال کشوری مانند ایتالیا تمام توجه خود را معطوف به بنگاه‌های کوچک کرده و در بسیاری از کشور‌ها آنچکه مبنی و محور شاخصه‌های تولید و توسعه یافتگی است بر مبنای بنگاه‌های کوچک است.

وی با بیان اینکه بنگاه مسوول ایجاد شغل نیست، گفت: حاکمیت مسوول ایجاد شغل است.

روغنی گلپایگانی خاطرنشان کرد: در دنیا بنگاه‌های بزرگ به مثابه لوکوموتیو و بنگاه‌های خرد کوچک و متوسط ترن‌هایی هستند که می‌بایست به آن‌ها وصل شوند.

وی درباره مردمی‌سازی اقتصاد گفت: این معنا و مفهوم در کتاب‌های اقتصادی و تولید وجود ندارد، و تا به کنون نشنیده ام. البته رهبر فرزانه انقلاب راجب آن در مساله اقتصاد مقاومتی درباره آن فرمودند لیکن منظور این نیست که مردمی‌سازی اقتصاد به معنای این است که در خانه به مشاغلی بپردازیم. بدون شک آن‌ها هم جزو مشاغل هستند لیکن نمی‌توان براساس آن شعار داد، یکی از دلایل عدم موفقیت بنگاه‌های خرد و کوچک و متوسط عدم تامین منابع مالی است. به دلیل اینکه امکانات ندارند و توانایی ارائه ضمانت نامه ندارند، بانک‌ها به آن‌ها کمک نمی‌کند.

روغنی گلپایگانی با بیان اینکه کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران برای شعار سال ۱۴۰۰ برنامه ارائه کرده است، افزود: همچنین به شناسایی موانع پرداخته شده است. لیکن به طور مشخص این شعار را نمی‌توان امسال پیاده‌سازی کرد.

منبع: گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو