لزوم بسترسازی مناسب برای ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه

به گزارش می‌متالز، موسی شهبازی قیاسی معاون مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در تشریح نشست عصر دیروز (سه شنبه ۲۸ اردیبهشت) که با موضوع آسیب شناسی تامین مالی از مسیر بازار سرمایه و بررسی چالش‌ها و راهکار‌های مناسب که با حضور نمایندگان مجلس برگزار شد، گفت: در این نشست تعدادی از ارکان بازار سرمایه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. همچنین وضعیت بازار سرمایه از گذشته تاکنون و چالش‌های آن تبیین شد.

وی ادامه داد: بازار سرمایه به عنوان یکی از ارکان تامین مالی بنگاه‌ها در اقتصاد ایران طی سال‌های اخیر در حالی مورد توجه قرار گرفته که الزامات، قواعد و سازوکار‌های لازم برای استفاده حداکثری از این پتانسیل تامین مالی پیش بینی نشده است.

شهبازی با اشاره به تامین مالی از طریق بازار سهام اظهار کرد: بنگاه‌ها برای اینکه از بازار سرمایه تامین مالی کنند، عرضه اولیه ایجاد می‌شود که در این میان چالش‌های جدی را به ویژه در مدت اخیر که بازار سرمایه بیشتر مورد اقبال مردم قرار گرفته بود، به وجود آورد، در عین حالی که سازوکار‌های ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه تسهیل نشد، اطلاع رسانی‌های لازم و بستر مورد نیاز نیز برای ورود بنگاه‌ها ایجاد نشده بود.

معاون مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ادامه داد: وجود نقدینگی زیاد در بازار، موجب عدم ورود شرکت‌ها و در نتیجه ایجاد حباب در بازار سرمایه شد، به همین دلیل تامین مالی مناسب از طریق بازار سرمایه با ورود شرکت‌ها ایجاد نشد.

وی افزود: بخش دوم در بازار سرمایه به انتشار اوراق مالی اسلامی مربوط می‌شود که روش دیگر تامین مالی شرکت هاست. در این زمینه نیز در سال‌های گذشته با چالش‌های متعددی روبرو بودیم، چرا که برای بنگاه‌هایی که می‌خواهند از طریق انتشار صکوک و اوراق مالی اسلامی، منابع جذب کنند، بستر و سازوکار مناسبی وجود ندارد و چالش اساسی آن نیز قیمت گذاری دستوری در بازار اوراق و ثابت نگه داشتن نرخ بود که مانع ورود شرکت‌ها شد.

شهبازی تصریح کرد: از طرفی دولت با حجم بسیار بالا در بازار اوراق وارد و عملا تمامی منابع را جذب و مانع ورود بخش خصوصی به بازار شد. از طرفی دولت برای جبران کسری بودجه سالانه، انتشار اوراق و نرخ آن را افزایش می‌داد که عملاً شرکت‌ها برای تامین مالی باید نرخ بالاتری نسبت به نرخ دولت پیشنهاد می‌دادند تا اوراقشان به فروش برسد. این امر نرخ تامین مالی در اقتصاد را افزایش داده و از طرفی بخش واقعی اقتصاد با افزایش نرخ تامین مالی با مشکل تولید و عدم تامین مالی مناسب مواجه شد.

معاون مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی گفت: تعامل بانک مرکزی با وزارت اقتصاد و بانک‌ها درخصوص نهاد ضمانت اوراق محقق نشد و با خلأ نهاد‌هایی که باید برای بازار اوراق و شرکت‌های آن ضمانت ایجاد کنند، مواجه شدیم، لذا بانک‌ها این ضمانت را برعهده گرفته که هزینه زیادی را نیز برای ضمانت اخذ می‌کردند. این هزینه بر نرخ سود اوراق تاثیر گذاشته و عملاً نرخ تامین مالی شرکت‌ها را افزایش داد، به همین دلیل بخش واقعی و بنگاه‌ها نتوانستند از طریق اوراق به درستی تامین مالی کنند و صرفاً دولت‌ها برای جبران کسری بودجه به این حوزه ورود کردند.

وی یکی از چالش‌های کلان بازار سرمایه را دخالت غیرکارشناسی دولت ارزیابی کرد و افزود: دولت بدون ایجاد زیرساخت مناسب مردم را به بازار سرمایه سوق داد که منجر به بروز مشکلاتی برای مردم شد.

شهبازی با اشاره به راهکار‌های بهبود وضعیت بازار سرمایه اظهار کرد: باید در حوزه بازار سرمایه، قواعد اصلاح و سازوکار‌های تصمیم گیری این بازار بازنگری جدی صورت گیرد. از طرفی مداخلات دستوری در بازار سرمایه باید کنار گذاشته شود و بدون اینکه قواعد و سازوکار‌ها را اصلاح کنیم، نباید ورود غیرکارشناسی برای اصلاح بازار داشته باشیم. همچنین لازم است برای ورود شرکت‌ها به بازار عرضه اولیه، تسهیل گری صورت گیرد و قواعد سختگیرانه کنار گذاشته شود.

معاون مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ادامه داد: باید تلاش کنیم اعتماد از دست رفته را به بازار سرمایه بازگردانیم تا این بُعد تامین مالی در نظام اقتصادی را برای بخش واقعی اقتصاد مهیا سازیم.

منبع: شبکه خبری اقتصاد و بانک ایران (ایبنا)