راهکار خروج از بنگاه‌داری

به گزارش می‌متالز، در سال‌های اخیر با تشدید فضای سفته بازی در اقتصاد، شاهد رونق بازار‌های موازی همچون مسکن بوده ایم. در این میان، بانک‌ها نیز به دلیل نگرانی از عدم تحقق درآمد‌های مورد انتظارشان برای پرداخت سود سپرده گذاران و سایر هزینه ها، تصمیم گرفتند بخشی قابل توجهی از منابع مالی خود را به بنگاه داری تخصیص دهند. اتفاقی که مورد انتقاد کارشناسان اقتصادی بوده است، زیرا به اعتقاد کارشناسان اقتصادی، ورود نظام بانکی به فضای بنگاه داری، باعث خواهد شد تا بانک‌ها از اهداف تعیین شده در زمینه تامین مالی و حمایت از واحد‌های تولیدی فاصله بگیرند و عملا رفته رفته به رقیبی برای همان واحد‌های تولیدی تبدیل شوند. هرچند در باب چرایی ورود بانک‌ها به فضای بنگاه داری، باید به این نکته نیز توجه داشت که انگیزه‌های ورود بانک‌های دولتی و غیر دولتی به حیطه در اینباره متفاوت از یکدیگر است.

به گونه‌ای که سیدکامل تقوی نژاد از مدیران سابق بانکی در این خصوص معتقد است "در بانک‌های غیر دولتی به دلیل لزوم پاسخگویی به تمامی ذینفعان و فعالیت به عنوان یک بنگاه اقتصادی، حداکثرسازی سود سهامداران به عنوان یکی از اولویت‌ها مطرح بوده و موضوع سودآوری در بانک‌های دولتی برای تنها سهامدار آن (دولت) مورد توجه جدی نبوده و اولویت‌هایی نظیر همگامی با سیاست‌های اقتصادی دولت محترم در راستای کمک به رشد اقتصادی، افزایش اشتغال زایی و توسعه مناطق محروم مورد تاکید است. "

عباس کمرئی از مدیران نظام بانکی نیز در خصوص دلایل بنگاه‌دارشدن بانک‌ها معتقد است که رد دیون دولت و شرکت‌های دولتی به بانک‌ها، تصمیم‌گیری خود بانک‌ها و موسسات اعتباری در بنگاه‌دارشدن، تکالیف دولتی به بانک‌ها، تکمیل چرخه فعالیت بانکداری و دریافت اوراق بهادار و وثیقه ملکی در قبال ارائه تسهیلات، بانک‌ها را به سمت بنگاه‌داری سوق داده است. وی در رابطه با چگونگی ورود بانک‌ها به بحث بنگاه‌داری افزود: در زمانی که بازار سرمایه عمق و توسعه نداشت، بانک‌ها به نوعی موظف شدند تا در راستای حمایت از بازار سرمایه، شرکت‌های سرمایه‌گذاری تاسیس کنند و با گذر زمان این شرکت‌ها واگذار شدند؛ بنابراین دلیل ورود بانک‌های دولتی و غیردولتی به فضای بنگاه داری، متفاوت از یکدیگر است. اما در نقد این سیاست، تقریبا اکثر کارشناسان اقتصادی، معتقدند ادامه این روند به رسالت و جایگاه بانک‌ها در چرخه تامین و حمایت از تولید داخلی، لطمه خواهد زد.

راهکار خروج بانک‌ها از بنگاه‌داری چیست؟

بسیاری از کارشناسان اقتصادی در اینباره معتقدند برای خروج بانک‌ها از بنگاه داری، یکی از راهکار‌های مهم، واگذاری دارایی‌های مازاد بانک‌ها است.

عباسعلی حقانی نسب از کارشناسان اقتصادی نیز در این خصوص یک راهکار پیشنهادی دارد. وی معتقد است: "راهکار پیشنهادی تاسیس یک صندوق سرمایه گذاری سهام برای همه بانک‌ها و انتقال دارایی‌های سهام غیر بانکی به صندوق مذکور و یک صندوق املاک و مستغلات برای همه بانک‌ها و انتقال املاک بانک‌ها به آن، تاسیس یک صندوق سرمایه گذاری دولتی و انتقال تمام سهام دولت در بورس و فرابورس به آن و آماده کردن این صندوق‌ها جهت عرضه در بازار سرمایه همراه با اوراق تبعی، همزمان با کاهش نرخ سود بانکی است. "

آلبرت بغزیان از کارشناسان اقتصادی نیز در گفتگویی ورود بانک مرکزی به کاهش سرمایه مازاد بانک‌ها و برخورد جدی با بانک‌های مختل کننده اعتبار کشور و سیستم بانکی را راهکار خروج از بحران بنگاه داری عنوان کرد.

منبع: شبکه خبری اقتصاد و بانک ایران (ایبنا)