بیمه‌های مهندسی و جایگاه آن‌ها در پروژه‌های عمرانی

به گزارش می‌متالز به نقل از پیام پرس، این تحقیق نگـاهی اجمالی به بیمه‌های مهندسی داشته و تقسیم بندی دوگانه آن را بیان می‌کند. سپس به انواع بیمـه هـای مهندسـی می‌پردازد و به عناصر و اجزای قرارداد بیمه مهندسی، عوامل مؤثر بر تعیین نرخ بیمه مهندسی، جایگاه صـنعت بیمه در پروژه‌های عمرانی پرداخته شده و به چگونگی ارتقاء بیمه مهندسی در پروژه هـای سـاختمانی اشـاره و توضیحات لازم بیان می‌گردد.

مقدمه

بیمه از مهمترین ابزار‌های توسعه است که اتکا به آن در بخش‌های مختلف تجاری، خدماتی و اقتصادی اجتناب ناپذیر است. فرد یا سازمانی را نمی‌توان یافت که به دور از مخاطره باشد. همواره خطراتی وجود دارند که موجودیت فرد یا سازمان را تهدید می‌کنند. برای جلوگیری از اثرات نامطلوب ناشی از وجود ریسک، تأمین امنیت خاطر و آرامش برای انجام فعالیت‌های اقتصادی ضروری است و این نقشی است که «بیمه» ایفا می‌کند. بدون پشتوانه و حمایت پوشش‌های بیمه ای، فعالیت بخش‌های مختلف اقتصادی نیز همواره با بیم و عدم اطمینان خواهد بود. امنیت سرمایه یکی از عوامل بنیادی در رشد و توسعه می‌باشد و این امر نیز بدون وجود بیمه تحقق نمی‌یابد، شرکت‌های بیمه با توانائی پذیرش انواع پوشش‌های بیمه‌ای و با هر سرمایه تلاش می‌نمایند تا ضمن ایجاد امنیت در سرمایه گذاری، گامی مؤثر در ایجاد خدمت بهتر بردارند. در میان انواع مختلف فعالیت‌های بیمه ای، بیمه مهندسی، نقش و اهمیت ویژ‌های در گسترش فعالیت عمرانی و صنعتی در کشور دارد. بیمه‌های مهندسی از جمله رشته‌های بیمه‌ای است که تضمین کننده سرمایه در بخش خصوصی و عمومی بوده و رونق چرخه اقتصادی می‌باشد. در این تحقیق ضمن نگاهی گذرا به بیمه‌های مهندسی و معرفی آن، وضعیت این رشته بیمه‌ای و نقش آن در پروژه‌های عمرانی را بررسی می‌کنیم.

بیمه مهندسی

بیمه به عنوان مکانیزم انتقال ریسک با ایجاد امنیت خاطر و آرامش روحی در اجرای پروژه‌های عمرانی و زیربنائی و همچنین بهره برداری از این پروژه‌ها نقش مهم و اساسی ایفا می‌نماید. آرامش خاطر مهندسین کشور با اخذ بیمه نامه مناسب فعالیتی که در آن مشغولند فراهم می‌گردد. بیمه‌های مهندسی از نظر تنوع و فراگیری بی نظیرند؛ به گونه‌ای که از جدول بندی کنار خیابان‌ها و آسفالت آنها، ساخت انواع سدها، تونلها، مدرسه ها، دانشگاه ها، شبکه‌های فاضلاب، ساخت یک منزل مسکونی یا مرتفعترین برجها، ساخت استادیوم‌های ورزشی، نصب ماشین آلات یک کارگاه کوچک تا نصب بزرگترین کارخانجات تولیدی، همچنین ماشین آلات مورد استفاده پیمانکاران همانند لودر، بولدزر، انواع جرثقیل ها، لوازم و تجهیزات الکترونیکی و… می‌توانند تحت پوشش بیمه مهندسی قرار گرفته و خسارت وارد به آن‌ها از طریق بیمه گر جبران شود.

امروزه بیمه‌های مهندسی یکی از شاخص‌های انجام فعالیت‌های تولیدی و عمرانی است و رشد آن در هر کشوری نشان دهنده افزایش فعالیت عمرانی و سازندگی می‌باشد و برعکس کاهش آن نمایانگر رکود این گونه فعالیت‌ها است. انواع بیمه‌های مهندسی در تمام صنایع خود را به یک ضرورت تبدیل نموده اند و هر یک از صنایع بدون اخذ پوشش‌های بیمه‌ای توان حرکت به سوی پیشرفت را از خود دور می‌انگارند.

تقسیم بندی بیمه‌های مهندسی

بیمه‌های مهندسی جزء بیمه‌های اموال بوده و متناسب با فعالیت مهندسین طراحی و در سراسر جهان تقریباً به صورت استاندارد ارائه می‌شود. بیمه‌های مهندسی از یک نظر به دو گروه تقسیم بندی می‌شوند:

الف:گروه اول بیمه نامه‌هایی هستند که پروژه‌های عمرانی و زیر بنائی را در حین اجرا و بصورت تمام خطر تحت پوشش قرار می‌دهند. مدت این گروه از بیمه نامه‌های مهندسی بستگی به زمان اجرای پروژه دارد. به اینصورت که از زمان تجهیز کارگاه تا تحویل موقت به اضافه ۱۲ ماه دوره نگهداری با یک بیمه نامه تحت پوشش قرار می‌گیرند و اگر کار تحویل کارفرما نشود مدت بیمه نامه نیز با یک الحاقیه تمدید می‌گردد.

ب:گروه دوم بیمه نامه هائی هستند که مناسب زمان بهره برداری از کارخانجات، سازه‌های تکمیل شده و ماشین آلات و تجهیزات پیمانکاران می-باشند. مدت این بیمه نامه‌ها یکسال می‌باشد و هر سال باید بیمه نامه جدید صادر گردد.

خسارت‌های قابل پرداخت در بیمه نامه‌های تمام خطر خسارات فیزیکی غیر قابل پیش بینی و ناشی از حادثه می‌باشند. بیمه‌های مهندسی که خسارت فیزیکی را جبران می‌کنند حادثه‌ای می‌باشند یعنی اینکه خسارت حتماً باید بصورت حادثه بوده و علت حادثه جزء خطرات تحت پوشش بیمه نامه باشد تا خسارت وارده جبران گردد.

عناصر و اجزای قرارداد بیمه مهندسی

در بیمه‌های مهندسی یک طرف قرارداد، بیمه گر (شرکت‌های بیمه ای) است و طرف دیگر، بیمه گذاران هستند که از طیف گسترده‌ای تشکیل شده اند و بدیهی است پیشبرد قرارداد در گرو همکاری گسترده بین کلیه گروه‌هایی است که هر یک با اهداف و منافعی متفاوت با دیگری در آن مشارکت می‌جویند. این اجزا عبارتند از:

کارفرما: شخص حقیقی یا حقوقی است که یک سوی پیمان را امضاء می‌کند و کار را طبق اسناد و مدارک پیمان به پیمانکار واگذار می‌نماید که نمایندگان و جانشینان او هم در حکم کارفرما می‌باشند. کارفرما نه تنها کارگاه را تدارک می‌بیند بلکه غالبا انجام اموری از قبیل برنامه ریزی و حمل مصالح را بر عهده دارد. وی محور کلیه فعالیت‌ها است چه در تحویل نهائی ذینفع حقیقی در اجرای تعهدات مربوط به قرارداد یا قرارداد‌های فرعی خود اوست.

۲- پیمانکار: شخص حقیقی یا حقوقی است که سوی دیگر پیمان را امضاء می‌کند و اجرای موضوع پیمان بر اساس اسناد و مدارک ارائه شده به عهده او می‌باشد که نمایندگان او نیز در حکم پیمانکار هستند. پیمانکار اصلی که از طرف کارفرما انتخاب و به کار گمارده می‌شود و مسئول کل طرح می‌باشد.

۳- مهندسین مشاور (بازرس): شخص حقیقی یا حقوقی است که برای نظارت بر اجرای کار در چارچوب اختیارات پیمان از سوی کارفرما به پیمانکار معرفی می‌شود. مهندس ناظر، نماینده مقیم مهندسین مشاور در کارگاه است و در چارچوب اختیارات پیمان به پیمانکار معرفی می‌شود.

۴- سازمان بیمه گذار: شخص حقیقی یا حقوقی که وظیفه جبران خسارات احتمالی وارده، بر طبق قرارداد فی مابین کارفرما و خود را بر عهده دارد.


منبع: باشگاه در و پنجره و نما