خرید خانه در ترکیه؛ خروج ارز از کشور و مالباختگی

به گزارش می‌متالز. خرید خانه در ترکیه، از سوی ایرانیان بسیار مورد توجه قرار گرفت، اما شوربختانه، اتفاقات اخیر نشان می‌دهد که این ماجرا، تب تندی بود که حالا با فروکش کردنش، مشکلات بسیاری رخ نموده‌اند، در این رابطه، مصطفی قلی‌خسروی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک کشور توضیح می‌دهد که این اتحادیه چندین سال است دراین مورد هشدار می‌دهد؛ اما با توجه به معضلات اقتصادی داخل کشور، مردم چندان توجهی به این هشدار‌ها نکردند و متاسفانه فریب تبلیغات پر آب وتاب خرید مسکن و سرمایه‌گذاری در این کشور را خوردند.

در این میان تنها ترکیه نیست که ایرانیان در آنجا سرمایه‌گذاری کردند، گرجستان، قبرس، استرالیا و دوبی، هم شامل کشور‌هایی می‌شوند که تعداد زیادی از ایرانیان سرمایه خود را به آن کشور‌ها انتقال داده و در نهایت با دست خالی بازگشتند، حتی عده‌ای ماشین خود را در فرودگاه گذاشتند و با یک چمدان برگشتند ایران. در حالی‌که در تبلیغات شبکه‌های ماهواره‌ای اقامت و خرید ملک به گونه‌ای نشان داده می‌شود که گویا در ترکیه همه شرایط برای سرمایه‌گذاری و خرید ملک مناسب است.

یکی از مهم‌ترین وعده‌هایی که کشور‌هایی مانند ترکیه می‌دهند اعطای تابعیت و پاسپورت به سرمایه‌گذاران است؛ آیا این موضوع صحت دارد؟

ببینید طبق قوانین جهانی، گرفتن تابعیت یک کشور برای مهاجران تحصیلی، کاری و یا سرمایه‌گذاران، معمولا ۵ سال طول می‌کشد و اینطور نیست که فردی با خرید مسکن، به محض آغاز تحصیل یا سرمایه‌گذاری، بتواند بلافاصله تابعیت آن کشور را به‌دست آورده؛ پروسه تابعیت، معمولا در هر کشوری زمان‌بر است واین قانون در اغلب کشور‌های جهان رعایت می‌شود و کشور ترکیه نیز از این قانون مستثنا نیست. اما افرادی که در ترکیه ملکی خریده یا سرمایه‌گذاری کرده‌اند، چندان که باید و شاید با چندوچون این قانون آشنا نبوده‌اند، مثلا نمی‌دانسته‌اند که باید در طول ۵ سال، حداقل ۶ ماه متوالی باید در آن کشور اقامت داشته باشند، ملکی را خریده و گذاشته‌اند و برگشته‌اند، آشنا نبودن با قوانین یک کشور، به خودی خود، مشکل نیست؛ مسئله این است که اغلب این بنگاه‌ها، قوانین موجود در رابطه با چنین معاملاتی را به خریدار ایرانی که در کشور آن‌ها غریب است، توضیح نمی‌دهند و حتی از او پنهان می‌کنند و فقط از مسائل جذابی مثل تابعیت و پاسپورت حرف می‌زنند. در حالی‌که در مورد ایرانی‌هایی که در ترکیه خانه خریده‌اند، حتی تابعیت هم داده نشده- باید برای گرفتنش ۵ سال انتظار بشکند- فقط به آن‌ها یک برگه داده‌اند که در آن نوشته شده این‌ها «شهروند افتخاری» ترکیه هستند؛ این برگه هیچ وجاهت قانونی ندارد.

این روز‌ها برخی شهروندان ایرانی، که تصمیم به فروش ملکشان در ترکیه، گرفته‌اند، با مشکلات عدیده‌ای مواجه شده‌اند، این مشکلات چه هستند؟

یک مشکل مهم این است که ملکی را که به یک ایرانی حداقل به مبلغ ۲۵۰ هزار دلار فروخته‌اند، دوباره از او به همین قیمت یا در همین حدود، نمی‌خرند. در ترکیه نهاد‌های قیمت‌گذاری ملک وجود دارد و قیمت ملک را این نهاد‌ها مشخص می‌کنند، قیمت پایه خانه‌ها- که طبعا به یک ایرانی ناآشنا با این روند، بسیار گران و در حدود ۲۵۰ هزار دلار و حتی بیشترفروخته شده- از طرف این نهاد‌ها از ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار دلار اعلام شده! برخی برای حل این مشکل، وکیل گرفته و به نهاد‌های قانونی مراجعه کردند، اما متوجه شدند که این مسئله، یک امر قانونی است! پس از کلی رفت وآمد، ایرانیانی که تصمیم به فروش ملک خود در ترکیه داشتند به همین قیمت‌گذاری رضایت داده‌اند؛ مشکل دیگر این است که این ایرانی، اجازه ندارد و نمی‌تواند خانه‌اش را به یک ایرانی بفروشند، بلکه باید خریدار حتما شهروند ترکیه باشد. اما ماجرا اینجا تمام نمی‌شود، چرا که طبق قوانین ترکیه، این سرمایه تا ۵ سال نمی‌تواند از این کشور خارج شود و باید در بانک‌های ترکیه سپرده‌گذاری شود؛ اما بانک‌های ترکیه این مبالغ را به‌صورت معادل لیر ترکیه و نه دلار، بلوکه می‌کنند!

بنابراین، با این قوانین در واقع پول خریداران و سرمایه گذاران، که البته ارزش خود را هم از دست داده، توسط ترکیه برای ۵ سال بلوکه می‌شود؟

در بهترین شکلش همین‌طور است؛ چون ممکن است طی اتفاقات سیاسی، اردوغان کنار برود و فرد دیگری جایش را بگیرد که قوانین دیگری تعیین کند و شهروندان ایرانی نتوانند هرگز به پول خود برسند؛ موردی که چند سال پیش در دوبی برای ایرانیان اتفاق افتاد و حتی برخی به خاطر مشکلاتی که در این زمینه به‌وجود آمد، زندانی شدند. می‌خواهم بگویم که مردم باید یا خودشان حتما قوانین خاص آن کشور را در این زمینه‌ها مطالعه کنند و با آگاهی و چشم باز سراغ خرید و سرمایه‌گذاری بروند و با اتحادیه‌ها و اصناف و شهرداری و نهاد‌های رسمی آن کشور ارتباط بگیرند نه با آژانس‌های متفرقه و یا به هشدار افراد کارشناس توجه کنند و فریب تبلبغات این کشور‌ها را نخورند. چون نه از قوانین دادرسی و دادگستری آن کشور خبر دارند و نه حتی می‌توانند حتی با صرف هزینه، به وکیلی که آنجا می‌گیرند، اعتماد کنند. در واقع چنین کشورهایی، کاری جز بالا کشیدن پول خارجی‌ها نمی‌کنند. نمونه‌اش گرجستان که کلا مالکیت ایرانیانی را که در آنجا ملک خریده بودند، باطل کرده و این افراد را از گرجستان بیرون کرد!

دلیل تبلیغات جذاب ترکیه در زمینه خرید ملک و سرمایه‌گذاری چیست؟

ترکیه امروز یک اقتصاد ورشکسته دارد؛ منابع طبیعی خاصی هم ندارد؛ پس خیلی طبیعی است که آمد و انگشتش را گذاشت روی نقطه ضعف ایرانیان؛ یعنی تابعیت یک کشور و گرفتن پاسپورت و با این تبلیغات غیرواقعی، سرمایه ایرانیان را به کشور خودش جذب کرد، سرمایه‌ای بیش از ۷ میلیارد تومان، که احتمال برگشت آن به کشورخودمان خیلی کم است، اگر هم برگردد، نصف این میزان خواهد بود. در واقع اغلب این خریداران و سرمایه‌گذاران مالباخته شده‌اند. ما خیلی هشدار دادیم که این اتفاق نیفتد. حالا این افراد نه آن‌جا می‌توانند شکایت کنند و نه این‌جا؛ خود کرده را تدبیر نیست!

به نظر شما چرا برخی از مردم ما ترجیح دادند با توجه به این تبلیغات، در یک کشور خارجی ملک بخرند و نه در کشور خودمان؟

البته این سوال را باید از وزیر مسکن و راه و شهرسازی بپرسید که چرا اساسا در کشور ما مسکن تا این حد گران است و دچار رکود تورمی شده؛ اما معلوم است که با توجه به تبلیغات ماهواره‌ای، خرید خانه دراین کشورها، زدن سه نشان با یک تیر بود، خریدن خانه، حتی در مواردی ارزانتر از کشور خودمان، گرفتن تابعیت و پاسپورت. مسئله دیگرهم این است که به هرحال سرمایه در کشور ما امنیت و چشم‌انداز روشن ندارد و همین باعث می‌شود مردم گاهی بی‌گدار به آب بزنند و چنین ریسک‌های خطرناکی بکنند.

توصیه کلی شما به افرادی که دچار چنین مشکلاتی شده‌اند و دیگران که چنین قصدی دارند، چیست؟

توصیه اول من این است که این افراد تا آنجایی که می‌توانند، پول خود را پس بگیرند؛ حتی شده به میزان کمتر از آن‌چه سرمایه‌گذاری کرده‌اند، که البته کار خیلی سختی است و حداقل باید ۵ سال منتظر بمانند، معلوم هم نیست که در این ۵ سال چه اتفاقاتی بیفتد. توصیه دیگرم این است که مردم به هشدار متخصصان و کارشناسان گوش کنند و وارد چنین ریسک‌هایی نشوند. این نوع تبلیغات و خرید و فروش‌ها در کشور‌هایی که اسم بردم، معمولا از طرف دولت‌های‌شان حمایت می‌شود. بازنده فردی است که بدون آگاهی و توجه به هشدار‌ها و ریسک‌پذیری چنین معاملاتی، وارد آن می‌شود.

با توجه به صحبت‌های شما، در شرایطی که پیش آمده، نگه‌داشتن ملک در این کشور بهتر است یا فروختن و بیرون کشیدن سرمایه؟

به نظر من هرطورشده باید سرمایه را بیرون بکشند، تا دیر نشده، این کار به صرفه‌تر است، چون وضعیت اقتصادی ترکیه الان وخیم است. حالا ممکن است مقداری ضرر هم بکنند، اما بهتر از اتفاقی است که در گرجستان برای خریداران ایرانی افتاد. دلیلم هم این است که رابطه کشور ما در منطقه با این کشور‌ها مبهم است، اردوغان هم در بین مردم خودش آن ارج و قرب سابق را ندارد و ممکن است تغییر کند و هم این‌که ترکیه با حرکت به سوی آذربایجان در منطقه در حال انجام حرکت‌های خاصی است.

منبع: روزنامه اینترنتی فراز