شایعات احتمال همکاری سایپا با نظامی‌ها / ماجرای پیامک « خساپا » به مشتریان چه بود؟

به گزارش می متالز به نقل از دنیای بورس، روز چهارشنبه 5 دی 97، پیامکی از سوی سایپا برای بسیاری از مشتریانی که برای پیش خرید محصول‌های گروه رنو در ایران ثبت نام کرده بودند ارسال شد. این شرکت که کار مونتاژ عمده محصول‌های مختلف رنو ‌اعم از تندر۹۰، ساندرو و استپ‌وی را برعهده دارد، در پیامکی به مشتریان خود اعلام کرده باید صبر کنند تا داخلی‌سازی قطعاتی که به علت تحریم امکان وارد شدن به کشور را ندارند، توسط بخش‌های داخلی انجام شوند.

آثار تحریم‌های اقتصادی روی صنعت خودرو ایران حالا دارد کم‌کم مشخص می‌کند که مشکلات اساسی این بخش کجاست و مشخصا صنعت خودرو در چه قسمت‌هایی با ضعف بنیه و توان برای ادامه کار بدون کمک شرکت‌های خارجی روبه‌رو است. فشار افکار عمومی و متقاضیان محصولات جدید دو نیرویی است که موجب شده واحدهای داخلی این بخش پرچم صلح بالا برده و از ناتوانی‌های خود بگویند.

خبرگزاری مهر روز چهارشنبه در گزارشی با همین مضمون نوشت: خودروسازان در حالی با وجود تعهدات قبلی به مشتریان، هنوز هم ولع ثبت‌نام‌های جدید را دارند. به گفته برخی منابع آگاه خودروسازان خارجی که شریک ایران در دوران پسابرجام بودند، هشدارهای لازم را در رابطه با نبود قطعه و پک‌های مرتبط با تولید خودروهای مشترک، به مدیران خودروسازی داده بودند؛ اما ظاهرا آنها تنها به فکر جمع کردن منابع مالی از دست مشتریان …بودند.

موردی که برای سایپا ابعاد بزرگ‌تری دارد. گویا این شرکت که همزمان با چند شرکت چینی، سیتروئن فرانسه، برندهای وطنی و رنو-نیسان همکاری دارد، از تولید پرکاربرد‌ترین قطعات مورد نیاز خود در چرخه مونتاژ ناتوان مانده و فعلا به واگذاری ساخت این قطعات به واحدهای نظامی تمایل پیدا کرده است. چیزی که باعث جنجال حول سایپا شده، خودروهای ثبت نامی رنو است که سایپا در برخی بخش‌های فنی امکان ادامه تولید در ایران را ندارد. این شرکت که بزرگ‌ترین عامل موثر در مسیر خروج ‌ یا در اصل، اخراج رنو از بازار ایران در پسابرجام به شمار می‌رود، حالا دست نیاز به سمت واحدهای نظامی کشور گرفته و تقاضای کمک دارد.

موردی که نشان می‌دهد چهار دهه حمایت مطلق اقتصادی از این شرکت به دستاوردی مشخص منجر نشده است. اما مسئله‌ای که بین کارشناسان و تحلیلگران صنعت خودرو اختلاف ایجاد کرده است. سوال اصلی این است که آیا واحدهای نظامی کشور توان ساخت چنین قطعاتی را دارند یا نه؟ کدام قطعات قرار است توسط وزارت دفاع داخلی‌سازی شوند و کیفیت این قطعات در چه حدی خواهد بود؟

ماجرای رنوهای تحویل نشده چیست؟

پیش فروش، پیش‌فروش و پیش‌فروش. این تم همیشگی سایپا و خیلی از خودروسازان دیگر از اواخر سال ۹۶ و ابتدای امسال بوده و با ظهور تحریم‌ها کار دست دو شرکت سایپا و بهمن داده است. در فقره سایپا به خاطر خاتمه قرارداد این شرکت با رنو کار بیخ پیدا کرده و طرف فرانسوی هیچ تمایلی به ادامه کار ندارد. مجرای خرید قطعات از چین هم با نامه بانک کنلون بسته شده تا همه درها به روی سایپا بسته شود. در همین راستا روز گذشته این شرکت که کار مونتاژ عمده محصولات مختلف رنو ‌اعم از تندر۹۰، ساندرو و استپ‌وی را برعهده دارد، طی پیامکی به مشتریان خود اعلام کرده باید صبرکنند تا داخلی‌سازی قطعاتی که به علت تحریم امکان وارد شدن به کشور را ندارند، توسط بخش‌های داخلی انجام شوند.

این داخلی‌سازی که گویا توسط وزارت دفاع قرار است انجام شود، پروسه تحویل خودروها را حداقل تا شش ماه به تعویق می‌اندازد. خبرهای اولیه هم از عقد قرارداد وزارت دفاع با شرکت سایپا جهت تولید ۱۰ هزار واحد ecu موتور حکایت دارد. موردی که رنو به عنوان مالک اصلی محصولات درباره آن هنوز اظهارنظری انجام نداده است. البته رنو پیشتر به سایپا هشدار داده بود که نباید بدون آگاهی از توان و امکان تولید دست به پیش فروش محصولات این شرکت بزند اما سایپا مثل خیلی از بازیگران دیگر صنعت خودرو اعتنایی به این حرف نداشت.

دومین خودروساز کشور در حالی از ناتوانی در تحویل خودروهای مونتاژی رنو و صبوری مشتریان برای تحویل اتومبیل‌های ثبت نامی حرف می‌زند که خود عامل اصلی سنگ‌اندازی در مسیر سرمایه‌گذاری ۸۰۰ میلیون دلاری رنو در ایران بود و مدت‌هاست پول مشتریان را نزد خود سه قفله کرده است! آیا داخلی‌سازی رنو سرانجام مناسبی می‌یابد؟ هیچ کس نمی‌داند.

 چه قطعاتی قرار است داخلی‌سازی شوند؟

سایپا برای اتمام پروسه تولید رنو در دو تولید قطعه ناتوان مانده است. طبق اطلاعی که هفت‌صبح از یکی از مدیران شرکت سایپا به دست آورده، سایپا در تولید دو قطعه به نام‌های واحد کنترل الکتریکی موتور (ECU) قدیمی یا واحد کنترل الکتریکی ایربگ (ACU) در داخل کشور ناتوان است.

این مدیر که نخواست نامش فاش شود، گفت: مشکل اقتصادی و صرفه مقیاس تولید بیش از مسائل تکنولوژیک برای تولید این قطعات در کشور مشکل ایجاد کرده چرا که حجم کار کوچک و قیمت تمام شده بالاست از این رو سایپا انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری در این بخش ندارد. وگرنه مطمئن باشید تولید این دو قطعه آنقدر سخت و پیچیده نیست که نتوانیم آنها را در کشور تولید کنیم.

الان مرزهای دانش که ما به آنها نرسیده و عقب‌تر از سایر کشورهای فعال در صنعت خودرو هستیم تنها منوط به دو مورد است. یکی مسائل ایمنی و خاصه پروتکل ایمنی یوروانکپ و دیگری مسائل حوزه خودران‌ها. این مدیر سایپا در نهایت خاطرنشان کرد:دلیل عمده عدم سرمایه‌گذاری شرکت‌های وطنی برای تولید این قطعات در ایران، لذتی است که در خرید قطعه از خارج و واردات وجود دارد.

امکان تولید این قطعات در کشور وجود دارد؟

فربد زاوه کارشناس‌ ارشد صنعت خودرو و یکی از مدیران سابق این بخش نسبت به امکان تولید این قطعات در مجموعه‌های دفاعی و نظامی ابراز خوش‌بینی کرد. وی البته گفت:اینکه مجموعه‌هایی مثل وزارت دفاع توان ساخت قطعات پیشرفته‌ای نظیر ECU موتور را دارند یا نه، هنوز مشخص نیست ولی تصور من این است که این توان را دارند.

وقتی یک مجموعه قادر است به راحتی موشک‌های پیشرفته یا ادوات استراتژیک این حوزه را شخصا تولید کند، احتمالا برای تولید چیپ ECU موتور مشکلی نخواهد داشت. منتها مسئله‌ای که اینجا مطرح است، بهای تمام شده این قطعات و البته سطح کیفیتی است که در ابعاد کوچک مقیاس به دست می‌آید. این قطعات را قبلا بوش و زیمنس و چند شرکت پیشرفته دیگر نه‌تنها برای ما که در ابعاد گسترده مثلا ۱۰ تا ۱۵ میلیون واحدی تولید می‌کردند و قاعدتا خطای تولید پس از چند دهه در این شرکت‌ها بسیار کم است.

زاوه با اشاره به مشکلاتی که از محل این داخلی‌سازی برای تولیدات رنو اتفاق می‌افتد، گفت :من تصور می‌کنم وزارت دفاع به راحتی بتواند سخت‌افزار چیپ ECU موتور را بسازد ولی در تولید و کارکرد بی‌نقص نرم افزاری که این قطعه را مدیریت می‌کند به مشکل خواهد خورد یا اینکه دردسر بیشتری برای مشتریان ایجاد می‌کند. بوش اگر این قطعه را با نرم‌افزاری بسیار دقیق و بی‌نقص پس از ۱۵ سال مونتاژ بی‌وقفه می‌سازد دلیلش دیتابیس و سابقه خطاهایی است که از محل تولید این قطعه و نرم‌افزار برای موتور چندین برند و چند ۱۰ خودرو به دست آورده و در این زمینه به استادی رسیده است. وزارت دفاع اما در یک مقیاس کوچک و مثلا ۱۰ هزار تایی به این کار وارد شده و قاعدتا کار با خطاهایی روبه‌رو خواهد شد.

 جناب سایپا، منتظر برخورد رنو باش!

زاوه در پایان با اشاره به مشکلاتی که سایپا بر سر اجرای قرارداد رنو ایجاد کرد به هفت‌صبح گفت: هنوز رنو نسبت به این مسئله واکنشی نشان نداده ولی احتمالا باید منتظر این واکنش باشیم. مدیران سایپا مقصر اصلی متضرر شدن مشتریان رنو هستند و انصافا باید این شرکت را تنبیه کرد! رنو اگر موفق به سرمایه‌گذاری در ایران می‌شد، قطعا بازار کشور را ترک نمی‌کرد منتها آقای نعمت‌زاده و تیم او به شیوه اشتباهی قرارداد رنو را منعقد کردند تا ما امروز شاهد این همه مشکلات در تولید یک محصول قدیمی و از رده خارج رنو باشیم.