استقرار نظام آراستگی (۵ S) در واحد آتش‌نشانی فولاد مبارکه

به گزارش می‌متالز، با تلاش جمعی و کار گروهی منسجم، استقرار نظام آراستگی (۵ S) در واحد آتش‌نشانی فولاد مبارکه با موفقیت انجام و علاوه بر بازسازی و نوسازی تعدادی از تجهیزات، بهینه‌سازی محیط کاری و کاهش خطا‌های احتمالی، صرفه‌جویی قابل‌توجهی نیز در این زمینه حاصل شد.

نظام آراستگی محیط کار که به ۵ S مشهور است، بعد از جنگ جهانی دوم توسط ژاپنی‌ها مطرح و به کار گرفته شد. مدیران و صنعتگران ژاپن بعد از تصمیم‌گیری برای بازسازی صنایع خود پس از جنگ، به دنبال ایده‌ها و راهکار‌هایی برای بهبود تولیدات و افزایش فروش محصولات تولیدی خود بودند و هنگام بازدید از برخی صنایع آمریکا با پدیده House Keeping (یا خانه‌داری صنعتی) آشنا شدند. ژاپنی‌ها با مشاهده تأثیر و نقش قابل‌توجه معیار‌های خانه‌داری صنعتی در ایجاد محیط کاری آراسته، حفظ ایمنی و بهداشت و... بر آن شدند تا معیار‌های مذکور را در شرکت‌های ژاپنی به کار گیرند.

نکته جالب‌توجه در فلسفه نظام آراستگی ژاپنی‌ها این بود که آن‌ها معتقد بودند خروجی استقرار این نظام «کاهش اتلاف‌ها» خواهد بود و همچنین دستاورد بزرگ‌تری را نیز برای آن متصور بودند و آن «افزایش بهره‌وری» بود. در این راستا آن‌ها نظام آراستگی را در قالب ۵ اصل تعریف کردند. این ۵ اصل در زبان ژاپنی سرواژه ۵ کلمه ژاپنی است که عبارت‌اند از: ۱-Seiri یا تفکیک یعنی شناسایی اقلام ضروری و غیرضروری و تعیین تکلیف اولیه آن‌ها؛ ۲- Seiton یا ترتیب یعنی جانمایی، نصب تابلو شناسایی اقلام، تعیین حداقل و حداکثر موجودی اقلام ضروری و انجام خط‌کشی‌ها؛ ۳-Seiso یا تمیزی یعنی کلیه نقاط و محل‌های کارگاه و تجهیزات باید از طریق تمیزکاری مورد بازرسی قرار گیرد و عاری از هرگونه آلودگی باشد؛ ۴-Seiketsu یا تداوم یعنی استانداردسازی و رعایت و نظارت بر حسن انجام S ۱, S ۲, S ۳؛ ۵- Shitsuke یا تربیت یعنی مشارکت دادن کلیه افراد درگیر و فرهنگ‌سازی و نهادینه شدن نظام ۵ S.

در شرکت فولاد مبارکه از سال ۱۳۸۰ اجرای نظام آراستگی در قالب گام صفر نت خودگردان در نظام TPM آغاز گردید. از سال ۸۸ انجام ارزیابی‌های سه‌ماهه واحد‌های تولیدی و پشتیبانی نیز به آن اضافه شد و طی آن کارشناسان و تکنیسین‌های منتخب نواحی در دوره‌های تربیت ارزیاب شرکت کردند و پس از کسب مهارت‌های لازم به‌عنوان ارزیاب آراستگی معرفی شدند.

در این خصوص، واحد تضمین کیفیت جهت برنامه‌ریزی‌های ارزیابی به‌صورت سه‌ماهه و تشکیل تیم‌های ارزیابی اقدام می‌کند و در ادامه ارزیابان با حضور در واحد‌ها و انجام ارزیابی، امتیاز آراستگی را تعیین و گزارش می‌کنند. واحد‌ها ملزم به بررسی گزارش‌های بازخورد و تدوین و اجرای اقدامات اصلاحی لازم هستند. از سال ۱۳۹۹ واحد تضمین کیفیت و تعالی سازمانی مبادرت به گسترش فرایند ارزیابی در قسمت‌های دیگر شرکت ازجمله واحد آتش‌نشانی نمود که دستاورد‌های خوبی در این زمینه حاصل شد.

اجرای موفقیت‌آمیز نظام آراستگی در واحد ایمنی و آتش‌نشانی

حسین مدرسی‌فر، مدیر بهداشت حرفه‌ای، ایمنی و محیط‌زیست شرکت فولاد مبارکه در این خصوص اظهار کرد: فعالیت ۵ S یکی از آسان‌ترین فعالیت‌هایی است که هر شخص می‌تواند آن را در سازمان، واحد تولیدی، شرکت خدماتی، منزل و حتی در اتاق کوچک خود انجام دهد. از انجام فعالیت‌های ۵ S نباید ترسی به دل راه داد، زیرا این کار نتیجه قابل‌لمسی برای هر فرد به دنبال دارد. مساله مهم، آغاز کردن این فعالیت‌ها و حفظ آن‌هاست که با اجرای دقیق مرحله چهارم و پنجمِ این سیستم امکان‌پذیر است.

وی خاطرنشان کرد: تهیه دستورالعمل، فرم‌ها، چک‌لیست‌ها و... از اهمیت فوق‌العاده‌ای در ماندگاری سیستم ۵ S برخوردار است. نتایج عملی این فعالیت‌ها، خود قلم بطلانی است بر دلایل بعضی افراد که به‌دلیل عدم توانایی خود در انجام فعالیت‌های ۵ S، آن را غیرضروری و بی‌تأثیر می‌دانند و بهانه‌تراشی می‌کنند. مدیریت ارشد سازمان‌ها و واحد‌های تولیدی و مشارکت همه افراد در فعالیت‌های ۵ S از اهمیت زیادی برخوردار است.

مدرسی‌فر، رفتار و طرز برخورد مدیریت، در این میان را بسیار سرنوشت‌ساز خواند و افزود: اگر مدیریت برخورد خوبی با فعالیت‌های ۵ S نداشته باشد، هیچ‌یک از افراد آن‌ها را جدی نخواهند گرفت. از طرفی، درصورتی‌که مدیریت ارشد مصمم به اجرای این فعالیت‌ها و کسب موفقیت درانجام آن‌ها باشد، این تمایل و قاطعیت به افراد دیگر نیز سرایت می‌کند و تمامی سازمان و یا شرکت مشتاقانه به انجام آن‌ها خواهند پرداخت.

وی ضمن اشاره به اجرای موفقیت‌آمیز نظام آراستگی در واحد ایمنی و آتش‌نشانی و تشکر و قدردانی از تلاش مجدانه همکاران در این واحد، مدیریت هر واحد را مسوول پیشرفت روند اوضاع و تا حد زیادی تعیین‌کننده موفقیت و یا شکست این فعالیت‌ها دانست و گفت: پیاده‌سازی این نظام در سازمان منجر به پیشگیری از بروز حوادث و افزایش بهره‌وری می‌گردد؛ بنابراین می‌توان گفت رعایت این نکات در نهایت باعث پیشگیری از اتلاف هزینه و سرمایه می‌شود و استقرار آن در سازمان‌ها باعث رهایی آن‌ها از شلختگی و بی‌نظمی خواهد شد.

دستاورد‌های اجرای نظام ۵ S در واحد آتش‌نشانی

جواد کیانی، رئیس ایمنی، بهداشت حرفه‌ای و آتش‌نشانی شرکت فولاد مبارکه در ادامه به دیگر مزایای استقرار نظام آراستگی اشاره کرد و افزود: ۵ S ازجمله سیستم‌هایی است که طبق نظر بسیاری از صاحب‌نظران، پایه اولیه و سنگ بنای سایر سیستم‌های کیفیتی و بهره‌وری مانند ISO ۱۴۰۰۱، ISo ۹۰۰۱، QCC، TQM، TPM و ISO ۴۵۰۰۱ است و توصیه می‌شود شرکت‌ها قبل از پیاده‌سازی این‌گونه سیستم‌ها اقدام به انجام و اجرای اصولی نظام آراستگی ۵ S نمایند. باوجودی‌که در استاندارد جهانی ایزو به‌دلیل جامعیت داشتن و عمومی بودن آن، مشخصا از یک سیستم و روش خاص نام برده نشده، ولی برخی از الزامات آن به‌گونه‌ای است که با به‌کارگیری یک تکنیک و روش خاص به‌طور کامل و اثربخش محقق می‌شود. یکی از این تکنیک‌ها و ابزار‌ها ۵ S است.

وی افزود: ۵ S به دلیل گستردگی مفهوم و دربرگرفتن ابعاد گوناگونی همچون نظم، شناسایی و ردیابی، ایمنی، پاکیزگی، آموزش، انضباط، بازیابی و بهبود، روش مناسبی جهت دست‌یابی به بسیاری از استاندارد‌های جهانی مدیریت و ازجمله ایزو‌ها است. ضمن اینکه ساده بودن مفهوم ۵ S نقش عمده‌ای در ارتقای کیفیت و بهبود بهره‌وری دارد.

وی در ادامه با بیان این نکته که نظم و ترتیب از مهم‌ترین پارامتر‌های دست‌یابی به موفقیت در سازمان‌هاست بیان داشت: دست‌یابی به نتایج مطلوب در زمینه اجرای ۵ S بدون همکاری واحد‌های مختلف و مشارکت دسته‌جمعی کارکنان واحد ایمنی و آتش‌نشانی میسر نبود.

رئیس ایمنی، بهداشت حرفه‌ای و آتش‌نشانی در ادامه تصریح کرد: نقش نظم و ترتیب به‌گونه‌ای است که در تمامی مدل‌ها و استاندارد‌های مدیریتی تعالی سازمانی مدنظر قرار گرفته است. بدین منظور و با توجه به منافع ایجاد انضباط و نظم، سازمان‌های سرآمد، اقدامات جدی و مؤثری در این خصوص به انجام رسانده‌اند. در همین زمینه، برای دست‌یابی به اهداف و آرمان‌های کاری شرکت فولاد مبارکه، در ابتدا بررسی شرایط لازم برای اجرای ۵ S با مشارکت واحد تضمین کیفیت طی بازدید‌های میدانی صورت گرفت و نقاط ضعف و قوت واحد مشخص شد. سپس به‌منظور ایجاد شرایط مطلوب در محیط کار با استفاده از تکنیک‌ها و اصول ۵ S (پاکیزگی، نظم و ترتیب، تمیزی، استانداردسازی و نهادینه کردن) و همچنین تدوین برنامه دقیق زمان‌بندی‌شده، فعالیت اجرایی جهت بهبود شرایط آغاز گردید.

وی یادآور شد: ارائه روش انجام کار جهت بهبود و سامان‌دهی محیط واحد ایمنی و آتش‌نشانی به‌منظور ایجاد محیطی سازمان‌یافته، مرتب و پاکیزه و استاندارد با مشارکت واحد تضمین کیفیت بسیار سودمند بود. با توجه به تأکید این تکنیک بر مفاهیم بسیار ساده و ابتدایی، درک آن برای پرسنل آسان بود، ولی اجرای مؤثر آن جز در سایه همکاری و مشارکت کارکنان واحد آتش‌نشانی میسر نمی‌شد.

کیانی در ادامه، دستاورد‌های اجرای نظام ۵ S در واحد آتش‌نشانی را چنین برشمرد: بهبود بهره‌وری کارکنان واحد آتش‌نشانی به‌وسیله شناسایی و رفع اتلاف‌های سازمانی و اداری ناشی از فقدان نظام آراستگی؛ ارتقای روحیه کارکنان واحد آتش‌نشانی و رضایت‌مندی شغلی و شادابی کارکنان به دلیل زیباسازی و آراستگی محیط کار؛ پویاتر کردن فرهنگ سازمانی و فعال‌سازی کارکنان در جهت مشارکت و بهبودجویی در محیط کار؛ ایجاد و تقویت روحیه کار گروهی به‌دلیل آموزش آن در خلال پروژه و استقرار نظام آراستگی در قالب کار گروهی؛ بهبود در وضعیت ایمنی محیط کار (انبار و ایستگاه شارژ کپسول و محدوده ساختمان و...)؛ بهبود کیفیت خدمات ارائه‌شده (اتاق فرمان و...) و همچنین بهبود روابط انسانی با سایر کارکنان شرکت و همکاران درون واحد آتش‌نشانی؛ دسترسی سریع به اسناد، مدارک و سوابق (بایگانی و فرم‌های مجوز و...)؛ ایجاد بستر و زمینه مناسب برای اجرای سایر نظام‌های مدیریتی از جهت عادت به نظم‌پذیری و استانداردسازی سیستم؛ تسریع در جابه‌جایی (با توجه به چیدمان مناسب تجهیزات درون انبار و محدوده ساختمان و ایستگاه شارژ کپسول‌ها و...)؛ کاهش هزینه‌های در گردش واحد و بهبود و تقویت عملکرد تیم‌های کاری درون واحد ایمنی و آتش‌نشانی.

نظام آراستگی از روش‌های بنیادی ارتقای کارکنان است

سید محمدرضا انگشترساز اصفهانی، سرپرست آتش‌نشانی شرکت فولاد مبارکه نیز در ادامه به دلایل استقرار این نظام اشاره کرد و افزود: هر سازمانی برای شناسایی اتلاف، ارتقای وضعیت ایمنی و حرکت در جهت بهبود بهره‌وری و کیفیت انجام کار، ناگزیر است محیط کاری مناسب را فراهم نماید و اقداماتی به‌منظور مرتب‌سازی، پاکیزه‌سازی و سامان دادن به محیط کاری و حفظ شرایط برای بهینه ساختن امور انجام دهد. واحد ایمنی و آتش‌نشانی شرکت فولاد مبارکه هم در راستای ارتقای کیفیت خدمات به واحد‌های تولید و همچنین افزایش رضایت‌مندی کارکنان واحد و کارکنان خدوم واحد‌های مختلف، به‌منظور ارتقای ایمنی و افزایش سرعت عمل در صورت بروز شرایط اضطراری، اقدام به اجرای نظام آراستگی در قسمت‌های مختلف واحد آتش‌نشانی نمود.

وی خاطرنشان کرد: تمامی روش‌های مطرح در بهبود بهره‌وری حداقل بر یکی از سه محور سخت‌افزار، نرم‌افزار و انسان استوارند. بهره‌وری بر اساس ارتقای کارکنان را می‌توان با استفاده از روش‌های QCC، SS و ۵ S پیاده‌سازی کرد. نظام آراستگی محیط کار یکی از روش‌های بنیادی ارتقای کارکنان است که با وجود سادگی و با کمترین هزینه نتایج شگرفی در بهبود بهره‌وری خواهد داشت.

وی با توجه به تجربیات حاصل از اقدامات صورت‌گرفته در زمینه اجرای نظام آراستگی در واحد ایمنی و آتش‌نشانی عوامل موفقیت در اجرای نظام ۵ S را چنین برشمرد: حمایت و پشتیبانی کامل و قاطع مدیریت HSE و رئیس ایمنی، بهداشت حرفه‌ای و آتش‌نشانی از اجرای نظام آراستگی درون واحد و اشراف کامل آن‌ها بر این نظام؛ بسترسازی، زمینه‌سازی و فرهنگ‌سازی مناسب در این زمینه؛ آموزش مستمر در کلیه سطوح واحد آتش‌نشانی و ایمنی جهت توجیه اهداف، منافع و استاندارد‌ها و مکانیسم عملکرد در نظام ۵ S؛ انتخاب افراد آگاه و دلسوز، علاقه‌مند و پیگیر برای مسوولیت‌های اجرایی نظام ۵ S؛ مستمر بودن و تداوم اجرای نظام ۵ S؛ تهیه دستورالعمل‌های اجرایی، چک لیست‌های ارزیابی و ممیزی و انجام ارزیابی‌های دوره‌ای برای بهبود روش‌های پیاده‌سازی و افزایش اثربخشی این نظام و تهیه و اجرای روش‌های تشویقی و تنبیهی مناسب در جهت اجرای موفق‌تر آن.

سرپرست آتش‌نشانی شرکت فولاد مبارکه در ادامه به برخی از مشکلات اجرای نظام آراستگی اشاره کرد و افزود: نبود آموزش کافی کارکنان جهت اجرای صحیح سیستم، نبود شناخت کافی از این نظام و قابلیت‌های آن، بی‌توجهی به تداوم اجرای ۵ S و بلندمدت بودن اجرای آن، ساده انگاشتن نظام ۵ S و عدم بررسی عمیق آن، تصویر و برداشت نادرست از هزینه‌بر بودن اجرای این نظام در اوایل اجرای آن و نگرش حل کلیه مسائل از طریق این نظام ازجمله این موارد است.

وی ضمن تشکر از کلیه کارکنان واحد ایمنی و آتش‌نشانی در کسب موفقیت به‌دست‌آمده و اجرای موفق نظام آراستگی در این واحد، با توجه به تجربیات به‌دست‌آمده از اجرای نظام آراستگی واحد ایمنی و آتش‌نشانی خاطرنشان کرد: کلیه کارکنان یک سازمان، با به‌کارگیری روش‌های مناسب جهت انجام مؤثر فعالیت‌های تعیین‌شده، باعث افزایش بهره‌وری در بخش‌های مرتبط خواهند شد.

فولاد مبارکه، در مسیر نوآوری، بهبود و تحول در فرایند‌ها

مژده میرعنایت، رئیس دفتر پیگیری تدوین اهداف و استراتژی‌های شرکت فولاد مبارکه نیز اظهار کرد: شرکت فولاد مبارکه از بدو تأسیس تاکنون همواره با ایجاد رویکرد‌های تحولی به دنبال نوآوری، بهبود و تحول در فرایند‌ها بوده است.

وی افزود: در این زمینه، رویکردی تحت عنوان «نظام جامع تحول» ایجاد شده تا با به‌کارگیری آخرین دستاورد‌های مدیریتی روز دنیا، رویکرد‌های خلق بهبود، تحول و نوآوری را تحت نظامی یکپارچه و مستمر دنبال کند. یکی از زیرمجموعه‌های نظام جامع تحول، «نظام آراستگی» است که با الگوبرداری از سیستم ژاپنی ۵ S به دنبال چابکی و بهره‌وری فرایند‌های کاری در نواحی تولیدی و پشتیبانی است.

رئیس دفتر پیگیری تدوین اهداف و استراتژی‌های شرکت فولاد مبارکه خاطرنشان کرد: این نظام با پیاده‌سازی رویه‌های تعریف‌شده جهت تفکیک اقلام، چیدمان صحیح تجهیزات و اقلام، نظافت و تمیزی مستمر محیط‌های عملیاتی کاری و استانداردسازی و آموزش و فرهنگ‌سازی، بر بهینه‌سازی شرایط جهت دست‌یابی به تولید باکیفیت تمرکز می‌کند.

وی ادامه داد: نکته قابل‌توجه در این کار، اهمیت همکاری کارکنان با یکدیگر است، چراکه دست‌یابی به چنین دستاورد‌های مهمی فقط از طریق کار گروهی و مشارکت همگانی محقق می‌شود.

میرعنایت تصریح کرد: اجرای پروژه‌های متنوع تعریف‌شده در خطوط مختلف تولید با مشارکت بیش از هزار نفر از همکاران، از دستاورد‌های این نظام است که نتایج آن‌ها در بهبود عملکرد تولید و پشتیبانی قابل‌مشاهده است. پیاده‌سازی نظام آراستگی در واحد آتش‌نشانی از نمونه‌های موفق این رویکرد در فولاد مبارکه است که دستاورد‌های مناسبی در زمینه بهبود فرایند‌های این حوزه داشته است.

در ادامه، یوسف علیرضایی تکنسین آتش‌نشانی به‌عنوان مسوول ایستگاه شارژ آتش‌نشانی فولاد مبارکه در این خصوص افزود: با اصلاح فرایند شارژ کپسول‌های آتش‌نشانی شرکت فولاد مبارکه تقسیم کاری صورت گرفت که باعث ایجاد تحول و پیاده‌سازی نظام آراستگی در این قسمت از مجموعه آتش‌نشانی شد.

وی اضافه کرد: این نظام آراستگی با تقسیم کار بین کارکنان مربوطه و شارژ و تعمیر کپسول‌ها شروع شد تا در نهایت به وضعیت کنونی رسیدیم. این موضوع با بازدید‌های دوره‌ای یک‌ماهه و شش‌ماهه به‌صورت منظم انجام می‌شود. تحولات ایجادشده باعث افزایش ضریب ایمنی در این زمینه شده و یکی از دلایل این افزایش، حصول اطمینان بالا از طریق تخصصی شدن نیرو‌های شارژ و تعمیر و افزایش تعداد کپسول‌های آماده‌به‌کار است. هم‌اکنون می‌توانیم بگوییم همه فرایند‌های تعمیرات در شرکت فولاد مبارکه با استفاده از نیرو‌های داخلی انجام می‌شود.

مسوول ایستگاه شارژ شرکت فولاد مبارکه افزود: همین موضوع باعث شده بتوانیم نظام آراستگی را در این مجموعه پیاده‌سازی کنیم که تحول بزرگی به شمار می‌آید. علاوه بر این، اقدامات انجام‌شده در انبار آتش‌نشانی موجب پیاده‌سازی نظام آراستگی و نرم‌افزاری شدن قطعات در مجموعه انبار شده است. نکته مهم دیگر، نقش کار گروهی در تحقق این موفقیت‌ها در ایستگاه شارژ بود که توانستیم با جدیت همکاران، این ساماندهی‌ها را محقق کنیم.

آمادگی آتش‌نشانی فولاد مبارکه برای مقابله با حوادث و اطفای حریق

امیرفربد فرید، کارشناس تی‌پی‌ام شرکت فولاد مبارکه در این خصوص اظهار کرد: در نظام آراستگی ما شاهد کار گروهی و نظم هستیم که شامل پنج مرحله تفکیک، ترتیب، تمیزی، تداوم و استانداردسازی و تعلیم و تربیت است.

وی تأکید کرد: این مطالب و فرایند‌ها در همه عرصه‌های زندگی قابل‌اجراست و کار ما در دفتر تحول و بهبود این است که این مفاهیم را در قالب دستورالعمل‌ها درآوردیم و در سازمان پیاده‌سازی کنیم. یکی از مباحث مهم این نظام تداوم این فعالیت‌هاست تا در سازمان نهادینه شود. در این زمینه، تیم‌های تخصصی شرکت هر سه ماه یک‌بار مبادرت به ارزیابی بر اساس چک‌لیست‌های مشخص می‌نمایند.

کارشناس تی‌پی‌ام شرکت فولاد مبارکه تصریح کرد: در نهایت پس از تکمیل چک‌لیست‌های ارزیابی، نتایج آن‌ها به مدیر مربوطه منتقل می‌گردد تا اقدامات لازم انجام شود. یکی از واحد‌هایی که ارزیابی اخیرا در آن انجام می‌شود واحد آتش‌نشانی است. تمرکز ما قبلا بر واحد‌های تولیدی بود، ولی در سال‌های اخیر این امر در واحد‌های دیگر، ازجمله آتش‌نشانی نیز استقرار یافته است.

وی متذکر شد: در آتش‌نشانی فولاد مبارکه همکاری‌های خوبی در این خصوص صورت گرفت و باید یادآور شد این فرایند حاصل کار گروهی جمعی از ارزیابان و همکاران آتش‌نشانی و سایر واحدهاست.

امیرفربد فرید یادآور شد: بزرگ‌ترین عامل انگیزشی همکاران علاقه آن‌ها به فولاد مبارکه و نتایج پیاده‌سازی چنین سیستم‌های مدیریتی در این شرکت است.

وی بیان کرد: بیشترین زمان کارکنان فولاد مبارکه در طول سال‌های کار و خدمت، با همکارانشان می‌گذرد. در نتیجه این موضوع، ما باید در محیط مساعدی زندگی کنیم و یکی از ابزار‌هایی که این محیط مساعد را فراهم می‌کند نظام آراستگی است. این مفهوم و فرایند در بسیاری از شرکت‌های بزرگ ژاپنی یک آرمان یا فرهنگ سازمانی است و به آن افتخار می‌کنند.

مهدی انتظاری، کارشناس آتش‌نشانی شرکت فولاد مبارکه در این خصوص یادآور شد: یکی از اصول مهم در آتش‌نشانی، نظم و آراستگی است. پیش از این در آتش‌نشانی فولاد مبارکه موضوع نظام آراستگی مورد ارزیابی قرار نمی‌گرفت، ولی ارزیابی‌ها از زمستان سال ۹۸ در آتش‌نشانی فولاد مبارکه هم مانند بسیاری از قسمت‌های دیگر در حال انجام است و اصول نظام آراستگی در این قسمت نیز پیاده‌سازی شده است.

وی گفت: ایمنی و آتش‌نشانی دو ایستگاه اصلی دارد و در واحد‌های دیگر و در سراسر کارخانه نیز زیرمجموعه‌های آتش‌نشانی وجود دارد. در این قسمت‌ها نظم و آراستگی بسیار مهم است و به همین دلیل با برگزاری جلساتی، هماهنگی‌های لازم را در این خصوص انجام دادیم.

کارشناس واحد ایمنی و آتش‌نشانی شرکت فولاد مبارکه افزود: در مقاطعی از زمان برای پیاده‌سازی نظام آراستگی مجبور شدیم برخی از انبار‌ها را که بعضا قطعاتی از زمان ساخت فولاد مبارکه در آن وجود داشت منظم کنیم و این کار بزرگی بود. از مرداد ۱۳۹۹ نیز با رعایت پروتکل‌های بهداشتی ناشی از همه‌گیر شدن بیماری کرونا، کار ادامه یافت و عملیات موردنیاز در بسیاری از محوطه‌ها که نیاز به بازسازی داشت انجام شد.

وی خاطرنشان کرد: یکی از معضلات ما نگهداری نامناسب ایستگاه‌های پرتاب آب یا توتال بود. در این زمینه نیز اقدامات خوبی انجام دادیم و درمجموع نظام آراستگی را پیاده‌سازی کردیم. در قسمت انبار نیز فهرست موجودی‌ها به دست آمد و نهایتا در این قسمت نیز کار تا حدی به سامان رسید. انبار نیز مجهز به نرم‌افزار شد و اقدامات تکمیلی در حال انجام است.

انتظاری تصریح کرد: یکی از کار‌های کلیدی نظم دادن و مکانیزه کردن ایستگاه شارژ بود و این کار اتفاق بزرگی در زمینه اجرای نظام آراستگی به شمار می‌آید. علاوه براین بسیاری از کپسول‌ها مورد ارزیابی و پایش قرار گرفت و درمجموع واحد آتش‌نشانی توانست نمره قابل قبولی دریافت کند. ازنظر حجم کاری نیز حدود ۳۰۰ درصد پیشرفت حاصل شده که نتیجه تلاش همه کارکنان این قسمت است.

وی تأکید کرد: آمادگی آتش‌نشانی فولاد مبارکه برای مقابله با حوادث و اطفای حریق به حدی رسیده که در صورت بروز حادثه نیرو‌ها در کمتر از ۳ دقیقه به محل حادثه می‌رسند و عملیات اطفای حریق، نجات و... را شروع می‌کنند. ازنظر تجهیزات نیز با حمایت مدیریت ارشد و سایر مدیران، امروز در وضعیت خوبی به سر می‌بریم و برخی از تجهیزات و خودرو‌های خاصی که ما در اختیار داریم، مانند بالابر، در کشور بی‌نظیرند.

کارشناس واحد ایمنی و آتش‌نشانی شرکت فولاد مبارکه افزود: کمک به مردم در جاده‌ها و شهر‌های اطراف یکی از مسوولیت‌های اجتماعی شرکت فولاد مبارکه است و در سال گذشته ده‌ها عملیات حساس اطفای حریق، نجات و... را خارج از محدوده کارخانه انجام داده‌ایم.

اجرای نظام آراستگی یک کار گروهی است

سید مهدی موسوی، شیفت‌فورمن آتش‌نشانی شرکت فولاد مبارکه در ادامه اظهار کرد: در فولاد مبارکه حدود ۱۳ هزار کپسول اطفای حریق مستقر شده که به‌صورت ماهیانه و شش‌ماهه بازدید می‌شوند. حجم عظیمی از کپسول‌ها در این ایستگاه آماده‌سازی می‌شود و به نواحی تولیدی و قسمت‌های دیگر بازمی‌گردد.

وی گفت: در بین کپسول‌ها طبیعتا مواردی خرابی یا فرسودگی مشاهده می‌شود که با تلاش زحمت‌کشان آتش‌نشانی و با به‌کارگیری تدابیری رفع می‌شود. این فرایند با تلاش کارکنان آتش‌نشانی ازنظر زمانی بسیار کوتاه شده است و در مدتی کوتاه، انواع کپسول‌هایی که برای سرویس یا شارژ به مجموعه ایستگاه شارژ منتقل می‌گردند آماده بهره‌برداری می‌شوند.

شیفت‌فورمن آتش‌نشانی شرکت فولاد مبارکه افزود: با توجه به تحریم‌ها، برخی از تجهیزات در سایت موجود نبود، اما با تدابیری اتخاذشده، حجم زیادی از کپسول‌های معیوب طی فرایند‌هایی به چرخه استفاده در شرکت بازگشته که این موضوع باعث صرفه‌جویی زیادی در سازمان شده است.

وی افزود: ایستگاه شارژ کپسول‌های آتش‌نشانی بخشی از ایستگاه آتش‌نشانی است. دستگاه‌هایی به این مجموعه مهم اضافه شده و امروز شاهد اتوماتیک شدن بسیاری از فرایند‌های شارژ کپسول در این ایستگاه هستیم. کارکنان فولاد مبارکه دستگاهی را برای شارژ طراحی کردند و ساختند که باعث افزایش راندمان شارژ شده است.

موسوی تأکید کرد: اجرای نظام آراستگی یک کار گروهی است. خوشبختانه این نظام در ایستگاه شارژ نیز پیاده‌سازی شده و همه اعضای تیم درگیر آن بوده و هستند و تداوم این کار یکی از شاخصه‌های مهم در این زمینه است.

بهنام کریمی، فورمن نظافت صنعتی احیای مستقیم ۲ شرکت فولاد مبارکه و ارزیاب ۵ S واحد آتش‌نشانی با اشاره به پیدایش این نظام گفت: نظام آراستگی محیط کار که به ۵ S مشهور است بعد از جنگ جهانی دوم توسط ژاپنی‌ها مطرح و به کار گرفته شد. مدیران و صنعتگران ژاپنی هنگام بازدید از برخی صنایع آمریکا با پدیده House Keeping (خانه‌داری صنعتی) و نقش قابل‌توجه آن در ایجاد محیط کاری آراسته، حفظ ایمنی و بهداشت و... آشنا شدند.

وی در ادامه افزود: علاوه بر آن ژاپنی‌ها از فنگ‌شویی (Feng shui) چینی‌ها نیز ایده گرفتند. براساس فنگ‌شویی چینی انسداد انرژی‌ها در هر محیط، ناشی از سه عامل آلودگی فیزیکی، انرژی ساکنان قبلی و انباشتگی و درهم‌ریختگی است. پس از آن، تولیدکنندگان ژاپنی با تلفیق خانه‌داری صنعتی و فنگ‌شویی، نظام آراستگی محیط کار را طرح‌ریزی کردند.

منبع: پایگاه خبری - تحلیلی ایراسین