آیا در اینترنت همه چیز رایگان است؟

به گزارش می‌متالز، باور عمومی این است که اگر چیزی در اینترنت قرار دارد، به معنای رایگان بودن و قابل دسترس بودن آن برای عموم مردم است. بسیاری از کاربران به اشتباه باور دارند که رسانه و محتوای برخط از قانون کپی رایت تبعیت نمی‌کند. در دسته دیگری از کاربران این باور به صورت ناخودآگاه ایجاد شده که باعث می‌شود محتوای دیجیتال را نسخه برداری و بازنشر یا بدون کسب اجازه از مالک آن از آن استفاده نمایند.

از همین پرونده بیشتر بخوانید:

اما اصل موضوع آن است که به نظر می‌رسد این باور که محتوای موجود در اینترنت رایگان است یا توسط قانون کپی رای پوشش داده نمی‌شود بر دو پایه استوار است که در واقع هر دوی این دلایل با یکدیگر مرتبط هستند. دلیل اول ریشه در فناوری دارد. اینترنت به طور گسترده‌ای هزینه نسخه برداری را کاهش می‌دهد و در نتیجه دسترسی، تکثیر، انتقال و تغییر محتوا را به امری آسان و کم هزینه تبدیل می‌نماید. کاربران می‌توانند نسخه‌های متعددی از یک محتوا را به گیرندگان بی شماری در سراسر دنیا در کوتاه‌ترین زمان ارسال کنند.

دلیل دوم ساختاری فلسفی دارد و ریشه در این نقل قول دارد که اطلاعات به رایگان بودن گرایش دارد. این نقل قول به استوارت برند در اولین کنفرانس هکر‌ها در سال ۱۹۸۴ منتسب شده است که پس از آن به سرلوحه جنبش سایبرپانک تبدیل گردید. به طور خلاصه این برداشت بر آن است تا محتوای موجود در اینترنت را مفهومی خارج از قوانین کپی رایت و سایر قوانین محدود کننده معرفی نماید. در سال ۱۹۹۶ جان پری بارلو یکی از پیشگامان اینترنت و بنیانگذار بنیاد مرز الکترونیکی برداشت فوق را در بیانیه استقلال فضای مجازی با اعمال تغییراتی مجددا به کار گرفت: «قوانین حقوقی شما در مورد اموال، بیان، هویت، جریان‌ها و محتوا شامل ما نمی‌شود، زیرا این قوانین بر اساس ارجاع به ماده شکل گرفته اند. حال آنکه در فضای اینترنت ماده وجود ندارد.»

با این حال همانند آثار فیزیکی موجود هر آنچه در اینترنت یافت می‌شود نیز به عنوان اثری اصلی با مالکی مشخص تحت پوشش قانون کپی رایت قرار می‌گیرد. این مهم شامل نرم افزار، تصاویر، متن، ویدئوها، موسیقی، جداول، نمودار‌ها و همچنین پست‌های ارسال شده در رسانه‌های اجتماعی و وبلاگ‌ها می‌شود. هیچ کدام از این موارد به صورت خودکار تنها به دلیل اینکه در اینترنت به نمایش گذاشته شده اند یا ارسال شده اند، در عرصه عمومی و دسترسی آزاد قرار نمی‌گیرند.

با توجه به جنبه‌های تجاری توافق نامه مالکیت معنوی که شامل کلیه کشور‌های عضو سازمان تجارت جهانی می‌شود، حداقل زمان تحت پوشش قانون کپی رایت برابر است با طول عمر مالک یا صاحب اثر به علاوه حداقل ۵۰ سال پس از آن. البته ناگفته نماند بعضی اعضا، از جمله ایالات متحده و کشور‌های اتحادیه اروپا، مدت زمان حت پوشش قانون کپی رایت پس از فوت صاحب اثر را ۷۰ سال لحاظ می‌نمایند. پس از انقضای مدت زمان تحت پوشش قانون، حق نسخه برداری آن اثر وارد عرصه عمومی و دسترسی رایگان می‌شود. از طرف دیگر صاحبان اثر، آثار خود را به عرصه عمومی و دسترسی رایگان اختصاص می‌دهند. این مهم به معنی خودداری از دریافت هرگونه مبلغ حاصل از فروش آن اثر است. مدل‌های متفاوتی جهت عامل با کاربران برای صاحبان اثر وجود دارد که طی آن می‌توانند از برخی از حقوق چشم پوشی نمایند یا اثر خود را با اعمال محدودیت‌های اندک در اختیار عموم قرار دهند. مانند قوانین تحت شبکه مشترکات و جریان منبع متن باز برای نرم افزارها.

پس در نهایت می‌توان گفت حقیقت آن است اکثر محتوای موجود در اینترنت تحت پوشش قانون کپی رایت قرار دارد و بنابراین در دسترس عموم و جهت استفاده آزاد، کپی برداری، تطبیق یا نمایش عمومی، اجرا یا انتشار بدون کسب اجازه از صاحب آن قرار ندارد. تنها زمانی اثر برای استفاده آزاد و بدون نیاز به کسب اجازه در دسترس عمومی قرار می‌گیرد که صاحب آثار مشخصا آن را به عرصه عمومی اختصاص داده باشد.

منبع: خبرگزاری تسنیم