برندگان رالی جذب سرمایه

به گزارش می‌متالز، آنکتاد نوشت: جریان سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سال‌۲۰۲۱ به سطح پیش از پاندمی بازگشت و رقم ۵۸/ ۱ تریلیون دلار را به ثبت رساند که افزایشی ۶۴‌درصدی را نسبت به ۲۰۲۰ نشان می‌دهد، اما چشم انداز سال‌جاری تیره‌تر به‌نظر می‌رسد. در این گزارش با عنوان «اصلاحات مالیاتی و سرمایه گذاری باثبات بین المللی» آمده است برای دوام‌آوردن در جو نااطمینانی‌ها و مقابله با ریسک ها، کشور‌های درحال‌توسعه باید کمک قابل‌توجهی از جامعه بین‌الملل دریافت کنند. ربکا گرین اسپن، دبیرکل آنکتاد در این رابطه گفت: «سرمایه گذاری در ظرفیت‌های مولد، در اهداف توسعه پایدار سازمان ملل‌متحد و در مقابله با تغییرات جوی و انطباق با آن بسیار ضروری است. روند‌های فعلی سرمایه گذاری در این حوزه‌ها به‌طور هماهنگ مثبت نیستند.» وی افزود: «مهم است که همین حالا وارد عمل شویم. با وجود اینکه کشور‌ها با مشکلات بسیار هشداردهنده و قریب الوقوع ناشی از بحران هزینه‌های زندگی روبه‌رو هستند، مهم است که بتوانیم برای درازمدت سرمایه گذاری کنیم.»

سرمایه گذاری مستقیم خارجی که در ۲۰۲۰ سطح بسیار پایینی را به ثبت رساند، به مدد رونق ادغام‌ها و خرید شرکت‌ها و رشد سریع تامین‌مالی بین المللی پروژه‌ها که مرهون بسته‌های محرک زیرساخت‌ها و سیاست‌های مالی تسهیلی بود، در ۲۰۲۱ رشد کرد.

گرچه این احیای سرمایه گذاری در همه مناطق قابل‌مشاهده بود، اما حدود سه‌چهارم این رشد در اقتصاد‌های توسعه یافته شکل گرفت، جایی‌که جریان سرمایه گذاری مستقیم خارجی رشدی ۱۳۴‌درصدی را به ثبت رساند.

بر این اساس، جریان سرمایه گذاری در اقتصاد‌های درحال توسعه افزایشی ۳۰‌درصدی داشت و به ۸۳۷‌میلیارد دلار بالغ شد، رقمی که بالاترین رکورد در این زمینه بوده است. علت عمده این رکوردزنی رشد قدرتمند این سرمایه گذاری‌ها در آسیا، احیای نسبی در آمریکای‌لاتین و حوزه کارائیب و خیز آفریقا در این زمینه بوده است. سهم کشور‌های درحال‌توسعه در جریان جهانی سرمایه گذاری در سطح بالای ۵۰‌درصد باقی ماند.

بر این اساس، فهرست ۱۰ اقتصاد برتر در جذب سرمایه طی سال‌۲۰۲۱ به این شرح است: آمریکا، چین، هنگ کنگ، سنگاپور، کانادا، برزیل، هندوستان، آفریقای‌جنوبی، روسیه و مکزیک.

چشم انداز ۲۰۲۲

در سال‌جاری فضای کسب‌وکار و سرمایه گذاری تغییرات زیادی را تجربه کرده است، چون جنگ در اوکراین سه بحران جهانی را ایجاد کرده است: افزایش قیمت مواد غذایی، افزایش قیمت سوخت و سیاست انقباضی تامین‌مالی. از دیگر عواملی که فضای سرمایه گذاری مستقیم خارجی را تیره و تار می‌کند می‌توان به این موارد اشاره کرد: اثرگذاری مجدد پاندمی، احتمال افزایش بیشتر نرخ بهره در اقتصاد‌های بزرگ نرخ منفی رشد سرمایه گذاری در بازار‌های مالی و رکود بالقوه.

سرمایه گذاری شرکت‌های چندملیتی در پروژه‌های جدید فرامرزی با وجود منافع زیادی که در پی دارد، طی سال‌گذشته هنوز تا یک‌پنجم کمتر از سطح پیش از پاندمی بوده است. در کشور‌های درحال‌توسعه، ارزش سرمایه گذاری در پروژه‌های بکر، بدون تغییر نسبت به سال‌قبل از آن باقی ماند. نشانه‌هایی از ضعف در سرمایه گذاری از هم اکنون قابل‌مشاهده است. داده‌های اولیه از فصل نخست نشان می‌دهد که سرمایه گذاری در پروژه‌ها در سطح جهان ۲۱‌درصد افت داشته است. ادغام و خرید شرکت‌ها ۱۳‌درصد و تعداد قرارداد‌های بین المللی تامین‌مالی ۴‌درصد کاهش را نشان می‌دهند. در این گزارش آمده است: «آنکتاد پیش‌بینی می‌کند که روند رشد ۲۰۲۱ نمی‌تواند ادامه یابد و جریان جهانی سرمایه در ۲۰۲۲ احتمالا روندی کاهشی به خود خواهد گرفت و در خوش بینانه‌ترین حالت ثابت خواهد ماند.» آنکتاد افزود: «حتی اگر جریان سرمایه به لحاظ ارزش بدون تغییر بماند، فعالیت در پروژه‌های جدید احتمالا به دلیل نااطمینانی سرمایه گذاران آسیب خواهد دید.»

سرمایه گذاری مستقیم خارجی در آفریقا رکورد زد و به رقم ۸۳‌میلیارد دلار در سال‌گذشته رسید. جریان سرمایه در آفریقای‌جنوبی، شرق آفریقا و غرب این قاره افزایش یافت در حالی‌که در آفریقای‌مرکزی بدون تغییر و در شمال آفریقا شاهد سقوط بوده است.

آسیای درحال‌توسعه که ۴۰‌درصد از سرمایه گذاری مستقیم خارجی جهان را به خود جذب کرد، برای سومین سال‌متوالی شاهد افزایش جریان سرمایه بوده و به رکورد تاریخی ۶۱۹‌میلیارد دلار دست یافته است. سرمایه گذاری مستقیم خارجی در چین رشد ۲۱‌درصدی داشته و آسیای جنوب‌شرقی تا ۴۴‌درصد رشد را شاهد بوده است، اما جنوب آسیا مسیری متفاوت را درپیش گرفت و شاهد افت ۲۶‌درصدی بوده‌است، چون جریان سرمایه به سمت هندوستان به ۴۵‌میلیارد دلار کاهش یافت. در آمریکای‌لاتین و حوزه کارائیب، طی سال‌۲۰۲۱ شاهد افزایش سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی تا ۵۶‌درصد بوده ایم.

در این گزارش همچنین آمده است: اعمال حداقل مالیات بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی جهان، اثرات مهمی بر جو بین المللی سرمایه گذاری دارد، اما انتظار می‌رود هم کشور‌های توسعه‌یافته و هم کشور‌های درحال‌توسعه از افزایش درآمد‌های جمع شده منتفع شوند.

منبع: دنیای اقتصاد