برای این منظور، آیین یازدهمین سالروز ملی فناوری هستهای ۲۰ فروردین با حضور حسن روحانی رئیسجمهوری، علیاکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه و جمعی از کارشناسان حوزه انرژی هستهای در سالن اجلاس سران تهران برگزار شد.
رئیسجمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه در سال ۹۵ حدود ۴۲ پروژه به ثمر نشسته که گشایش ۵ پروژه را در این سالن شاهد بودیم، گفت: پمپی که در نیروگاه بوشهر استفاده میشود، در راستای دستیابی به فناوری در زمینه تولید برق هستهای است. همچنین سانتریفیوژ سنگ که برای صنعت نفت ما کاربرد دارد و پروژههایی که در ساغند یزد دیدید که چطور در انواع معادن ما به کار گرفته میشود و به چه زیبایی سنگهای پرعیار را از کمعیار جدا میسازد یا در پروژهای که در البرز شاهد افتتاح آن بودیم و برای یک نوع اسکن جدید (پتاسکن) رادیوداروها تا سامانه شتابدهنده در قزوین که بسیاری از علوم به کمک ما میآید؛ همه اینها نشان میدهد فناوری هستهای برای کشور ما ضرورت است.
اینکه رهبر معظم انقلاب همواره بر ادامه این فناوری تاکید میکردند درست و بحق بود. وی افزود: امروز همه شاهدیم مسیر ما صحیح بوده و کوتاهترین، بهترین و کمهزینهترین راه را برای تثبیت حقوق هستهای و ادامه راهمان انتخاب کردیم. امسال ۸ IR را دیدیم که با تزریق ۶ UF با ۶۰هزار و ۷۰ هزار دور و با قطر ۲۵ کار میکند که نشان میدهد سرعت خطیاش چقدر است. علاوهبر این، ۶ IR هم بود. این تلاشها نشان داد حقوق ملت ایران از کف خیابان به لوزان، ژنو و وین برده شد و از آنجا به سازمان ملل رفت و در همان مکان که حقوق ملت ایران تضییع شده بود، تثبیت شد.
رئیس دولت یازدهم با اشاره به گشایش پروژههای مختلف هستهای گفت: برخی از این پروژهها با همکاری شرکتها و کشورهای خارجی به ثمر نشست و این یعنی همان بازار برجام. ما بسیاری از آنچه را که تولید میکنیم در بازار هستهای عرضه میکنیم. تجاری شدن هستهای مربوط به باران رحمت برجام است که اگر نبود، آب سنگین ما صادر نمیشد. آب سنگین ما در برابر دیگران از لحاظ خلوص ویژگیهایی دارد که بسیاری از کشورها مایل هستند از ما بخرند. در نخستین قدم هم آب سنگین را به امریکا و روسیه دو قدرت بزرگ جهانی فروختیم. وی افزود: ما امروز میتوانیم کیک زرد را وارد کنیم. از روز نخست پیروزی انقلاب اسلامی تا سال گذشته حتی یک گرم کیک زرد وارد نشده بود و همه به قبل از انقلاب متعلق بود. اینکه ۳۶۰ تن کیک زرد سال گذشته وارد شده به معنای این است که در بازار تجاری دنیا وارد معاملات هستهای شدیم و میخریم و میفروشیم یا رادیوداروها را میبینید که به بیش از ۱۰ کشور صادر میشود و در بسیاری از صنایع چنین است.
علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی در ادامه این آیین گفت: تمهیدات و مقدمات لازم به منظور تامین مواد اولیه مانند کیک زرد فراهم آمده و در یک سال اخیر بیش از ۳۶۰ تن کیک زرد به ذخایر استراتژیک کشور اضافه شده است. وی افزود: به واسطه حضور هوشمندانه ملت فهیم ایران تمهیدات لازم برای قرار گرفتن صنعت هستهای کشور در مسیر تجاریسازی و ادامه فعالیـتها براساس الگوی هزینه- فایده فراهم آید. متخصصان حـوزه فناوری هستـهای میدانند که یکی از الزامات دستیابی به توسعه پایدار در عرصه فناوری صلحآمیز هستـهای، ضرورت ورود به مبحث تامین محصولات استراتژیک از جمله تامین مواد اولیـه صنعت هستـهای است.
اکنون به واسطه گشایش ایجاد شده و از رهگذر تعاملات شکل گرفته در این زمینه، مقدمات لازم به منظور تامین مواد اولیه مانند کیک زرد فراهم و در یک سال گذشته بیش از ۳۶۰ تن کیک زرد به ذخایر استراتژیک کشور اضافه شد. همچنین فرآیند شناسایی نواحی مستعد برای اکتشاف مواد پرتوزا تاکنون با موفقیت به انجام رسیده و ۷۰ درصد مساحت کشور از طریق عملیات ژئوفیزیک هوایی و اکتشاف زمینی اسکن شده و نتایج برای مواد پرتوزا و غیرپرتوزا تاکنون بسیار امیدوارکننده است که اطلاعات مسرتبخش آن در زمان مقتضی به اطلاع ملت شریف خواهد رسید. صالحی با اعلام اینکه عملیات طراحی سوخت رآکتور جدید اراک و بهینهسازی سوختهای صفحهای موجود در حال پیگیری است، افزود: در زمینه تولید ماشینهای پیشرفته سانتریفیوژ نیز لازم به توضیح است که انجام آزمایشهای فنی به منظور حصول اطمینان کامل از کارآیی ماشینهای ۸ IR در دستور کار قرار گرفت. عملیات گازدهی با موفقیت فوق انتظار و بدون هیچ گونه اختلال و درهم شکستنی (Crash) به انجـام رسید.
در راستای بهرهبرداری از سرریز دانش هستهای برای تامین تجهیزات مورد نیاز دیگر نهادها و صنایع راهبردی کشور، روزگذشته یک دستگاه اولتراسانتریفیوژ تولید شده بهدست متخصصان صنعت هستهای دراختیار پژوهشگاه وزارت نفت قرار گرفت. این دستگاه در شناسایی مسیر حرکت نفت در سنگ که یکی از آزمایشهای دقیق در حوزه مطالعات مخزن نفت است، مورد استفاده قرار میگیرد. ایران چهارمین کشور دنیا و نخستین کشور خاورمیانه است که از مزایای این دانش بهرهمند میشود. همچنین باید به آمادهسازی نخستین نمونه آزمایشگاهی ایزوتوپهای پایدار در سایت فردو اشاره کنم که به زودی بهعنوان پشتوانه بزرگ در حوزه پژوهشهای راهبردی هستهای مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
رئیس سازمان انرژی اتمی با اعلام اینکه عملیات احداث دو واحد جدید نیروگاهی با ظرفیت ۲ هزار و ۱۰۰ مگاوات در ساختگاه نیروگاه اتمی بوشهر با همکاری متخصصان روسیه آغاز شده است، گفت: سیاست کلان سازمان انرژی اتمی ایران مبنیبر تبدیل ایران به قطب تولید رادیودارو در منطقه خاورمیانه است. براساس طراحی انجام شده در این زمینه، عرضه داروهای تولید شده بهدست متخصصان این سازمان درسطح منطقهای و جهانی با شتـاب و در حجمی وسیـع با سرمایهگذاری نزدیک به ۶۰میلیون یورو با عنـوان پروژه GMP در حال انجام است. اکنـون از رهگـذر تلاش در این زمینـه، صادرات رادیوداروهای تولید شده به چند کشور از جمله هند، پاکستان، مصر و لبنان محقق شده است. وی با اشاره به ورود ایران به عرصه تعاملات بینالمللی در حوزه فناوری هستهای گفت: بهعنوان نمونه، میتوان به همکاری ایران با پروژه بینالمللی گداخت هستـهای (ایتر) اشاره کرد.
تاکنون اقدامات مقدماتی برای حضور موثر کشورمان در این پروژه راهبـردی شکل گرفتـه و مرحلـه نهـایی عضویت ایـران در پروژه «ایتـر» در حال پیگیری است. اجـرای عملیـات بازطراحی رآکتور مجتمع آب سنگین اراک با شتابی قابل قبول پیش میرود. همـچنین نمیتوان از بیان این واقعیت مسرتبخش غفلت کرد که با صدور محصول آب سنگین و عرضـه آن در بازارهای بینالمللی، ایـران به جرگـه کشورهای تامیـنکننده این محصـول در بازار جهانی پیوستـه اسـت. وی افزود: گشایش فاز نخست مرکز پرتودهی صنعتـی با استفاده از شتابدهنده رودوتـرون در استـان قزوین، راهاندازی مرکز تولیـد رادیو داروهای PET با محوریت تولید رادیوداروهای FDG در استان البرز و نیز راهاندازی نخستین کارخانه پرعیارسازی سنگ اورانیوم در استان یزد با اجازه و دستور ریاست محترم جمهوری در این آیین، جلوهای از عزم و اراده تلاشگران صنعت هستهای برای آغاز فصلی نو در پیشبرد اهداف بلند سازمان انرژی اتمی است.
بنابراین گزارش، همزمان با این آیین، ۳پروژه هستهای در قزوین، البرز و یزد با دستور رئیسجمهوری از طریق ویدئوکنفرانس گشایش یافت. فاز نخست مرکز پرتودهی صنعتی با استفاده از شتابدهنده رودوترون در استان قزوین، راهاندازی مرکز تولید رادیوداروهای پت (PET) با محوریت تولید رادیوداروهای FDG در استان البرز و راهاندازی نخستین کارخانه پرعیارسازی سنگ اورانیوم در استان یزد از جمله این طرحها بود. در گشایش فاز نخست مرکز پرتودهی صنعتی، استاندار قزوین بهطور مستقیم از این مرکز با حاضران در محل مراسم روز ملی فناوری هستهای گفتوگو کرد و این مرکز را از نخستین مراکز پرتودهی کشور دانست و گفت: گشایش این مرکز میتواند ثمرات بسیاری برای کشور داشته باشد.
همچنین رئیسجمهوری گفت: سازمان انرژی اتمی مثل سالهای گذشته بهویژه یک سال اخیر کارهای بسیار خوبی انجام داد و از استاندار قزوین و مسئولان دستاندرکار در این زمینه قدردانی و بهرهبرداری از این مرکز را اعلام کرد. همچنین در حضور استاندار البرز و با اجازه رئیسجمهوری مرکز تولید رادیوداروهای PET و رادیوداروهای FDG آغاز به کارکرد. در ادامه به دستور رئیسجمهوری نخستین کارخانه پرعیارسازی سنگ اورانیوم در استان یزد با حضور استاندار و کارکنان این مرکز آغاز به کارکرد. علاوهبر این، رئیسجمهوری از پمپ کندانس نیروگاه بوشهر و سانتریفیوژ سنگ رونمایی کرد.