دوگانه کاهش تقاضا و افزایش قیمت‌ها در بازار فولاد ایران

گرانی برخلاف ارزانی جهانی

به گزارش می‌متالز، در واقع به دلیل اینکه صنایع ایران درگیر ماجرای قطعی برق شده‌اند برخلاف بازار سایر کشورها، امروز در داخل کشور شاهد افزایش بهای بیشتر محصولات فولادی هستیم. در این بین دولت با دخالت در بورس کالا توانست روند این بازار را برخلاف بازار آزاد با شرایط بین‌المللی همسو کند، اما با اینکه در بورس کالای ایران روند قیمت‌ها مسیر نزولی را طی کرده، در بازار آزاد شاهد موج جدیدی از افزایش قیمت‌ها هستیم.

روند کاهشی قیمت‌ها در بازار جهانی

گزارش عملکرد بازار‌های جهانی فولاد در هفته گذشته از ادامه روند کاهشی قیمت محصولات فولادی حکایت دارد. در هفته‌ای که گذشت سنگ آهن وارداتی خلوص ۶۲ درصد در چین از ۱۴۱ دلار هر تن سی‌اف‌آر به کمتر از ۱۲۲ دلار هر تن سی‌اف‌آر رسید و بیشترین افت قیمت هفتگی را در خلال شش ماه اخیر ثبت کرد. این قیمت از اواسط دسامبر سال گذشته تاکنون بی‌سابقه بوده است.

بررسی بازار‌های جهانی نشان می‌دهد این محصول که ابتدای هفته را در چین با ۱۴۱ دلار کلید زد، با نرخ ۱۲۲ دلار به کار خود پایان داد.

ورق گرم فولادی نیز در این کشور شرایط مشابهی را پشت سر گذاشت و از ۷۵۰ دلار به ۷۱۳ دلار رسید. در بازار دریای سیاه، اما شرایط اندکی متفاوت‌تر پیش رفت و هر تن ورق گرم صادراتی از ۶۸۰ دلار تا ۷۴۰ دلار جهش کرد. با این حال سرانجام روند نزولی بازار‌ها به این بازار هم رسید و در این منطقه قیمت‌ها روی ۷۱۰ دلار بسته شد.

کشور‌های جنوب‌شرقی آسیا، اما مقاومت بیشتری از خود نشان دادند و ورق‌های گرم تنها هشت دلار افت داشتند. در بازار داخلی اروپا نیز قیمت فولاد روند نزولی داشت و کار بازار ورق با ریزش ۴۵ دلاری روی قیمت ۹۳۰ دلار (درب کارخانه) به اتمام رسید. اما بیشترین افت بهای این محصول فولادی، به آمریکا با سقوط ۱۴۰ دلاری برمی‌گردد. در هفته‌ای که گذشت قیمت هر شورت‌تن ورق گرم تا ۱۱۰۰ دلار ریزش داشت.

سرایت قیمت فولاد خام به میلگرد

ریزش قیمت فولاد در هفته گذشته در مقاطع فولادی هم مشهود بود. میلگرد که از بازار‌های محبوب فلزات شناخته می‌شود در هفت روز گذشته در چین هشت دلار ارزان شد و روی ۷۰۳ دلار ایستاد. البته در این مقطع از سال به دلیل بارش‌های موسمی و توقف نسبی ساخت و ساز رکود بازار میلگرد در شرق آسیا امری طبیعی به حساب می‌آید.

در بازار صادراتی ترکیه که هر تن میلگرد ۷۵۵ دلار معامله می‌شد در هفته مورد بررسی تا ۷۱۰ دلار هم فرو ریخت. در اتحادیه اروپا هم میلگرد ۱۰ یورو افت داشت و با قیمت ۱۱۷۵ یورو هفته خود را به پایان رساند. با این حال میلگرد در بازار آمریکا یا منطقه CIS هفته نسبتا باثباتی را پشت سر گذاشت.

در ایالات متحده هر شورت‌تن میلگرد در محدوده ۱۱۷۵ دلار معامله شد. در کشور‌های مستقل مشترک‌المنافع نیز این محصول فولادی بین ۶۳۰ تا ۶۶۵ دلار نوسان داشت. به‌رغم ثبات نسبی قیمت میلگرد در کشور‌های CIS، قیمت بیلت در این کشور‌ها سقوط ۷۰ دلاری را تجربه کرد و به ۵۲۰ دلار در هر تن فوب رسید. در هفته جاری هر تن بیلت در چین بین ۵۸۵ تا ۶۱۸ دلار معامله شد. این در حالی است که تا هفته گذشته هر تن بیلت سی. اف. آر ۶۳۱ دلار می‌ارزید.

شکست بیلت در بازار

در ترکیه نیز بیلت با افت ۱۰ دلاری روی نرخ ۶۱۸ دلار ایستاد. قراضه نیز در این کشور به روند نزولی خود ادامه داد.

هفته گذشته میلادی در بازار ترکیه متوسط قیمت قراضه وارداتی سنگین ۱ و ۲ (۸۰-۲۰) از ۳۹۵ تا ۴۳۲ دلار به ۳۸۳ دلار هر تن سی. اف. آر رسید.

تحلیلگران بازار چند دلیل عمده برای روند نزولی قیمت فولاد در بازار‌های جهانی را برمی‌شمارند. علاوه بر بارش‌های موسمی در چین که به آن اشاره شد، محدودیت‌های مجدد برای رسیدن به رویای کووید صفر بازار محصولات فولادی را تحت تاثیر قرار داد.

جنگ روسیه و اوکراین و به تبع آن سیاست‌های تجاری جدید روسیه، به‌ویژه برای دامپینگ کالا، حاشیه سود فولادسازان را کاهش داد. بدین ترتیب می‌توان انتظار داشت با تغییر هر یک از شرایط، بازار فولاد بار دیگر به مدار صعودی بازگردد.

روند معکوس قیمت فولاد در ایران

اما در ایران به نظر می‌رسد با آغاز خاموشی صنایع و افت تولید محصولات فولادی فضای بازار به سمت افزایش قیمت می‌رود. به ویژه با رکود تولید مسکن و همچنین عقب‌نشینی دولت از ساخت چهار میلیون واحد در طرح نهضت ملی سیگنال‌های منفی به بازار مخابره می‌شود. در همین زمینه رییس اتحادیه آهن و فولاد القائات منفی را عامل اصلی افزایش قیمت فولاد و محصولات آن در بازار می‌داند.

به اعتقاد حمیدرضا رستگار نظام تولید و توزیع محصولات فولادی ضابطه‌مند نیست و از مکانیسمی یکپارچه تبعیت نمی‌کند. او در گفت‌وگویی اعلام کرد که محصولات فولادی باید در بورس کالا عرضه شوند، اما برخی از خریداران محصولات را در بازار آزاد توزیع می‌کنند؛ آن هم با قیمت‌های بسیار غیرمنطقی. این در حالی است که از مصرف‌کننده خبری نیست و فقط قیمت‌ها افزایش می‌یابند.

کدام کشور‌ها جایگاه ایران را تهدید می‌کنند؟

تولید فولاد ایران در سال گذشته به دلیل محدودیت‌های مصرف انرژی کاهش یافت. با توجه به تداوم چالش‌ها در بخش تامین پایدار برق و گاز شرکت‌های فولادی، یک سوال مهم این است که کدام کشورها، جایگاه جهانی ایران در تولید فولاد را تهدید می‌کنند؟

ایران در حال حاضر دهمین تولیدکننده بزرگ فولاد دنیا است. بعد از ایران، ایتالیا یازدهمین تولیدکننده بزرگ فولاد در دنیا است. این کشور در سال ۲۰۲۱، ۴/۲۴ میلیون تن فولاد تولید کرده و رشد تولید فولاد این کشور در سال ۲۰۲۱، ۷/۱۹ درصد بوده است. ظرفیت تولید فولاد ایتالیا ۷/۳۴ میلیون تن است و این کشور، رقیبی جدی برای جایگاه دهم ایران در تولید فولاد جهان محسوب می‌شود. تایوان با تولید ۲/۲۳ میلیون تن فولاد خام در سال ۲۰۲۱، جایگاه دوازدهم تولید فولاد در دنیا را در اختیار دارد.

ظرفیت تولید فولاد خام این کشور ۴/۲۹ میلیون تن است و اگر بحران انرژی در ایران تشدید شود، این کشور نیز رقیبی جدی برای تصاحب جایگاه جهانی ایران در تولید فولاد خواهد بود. ویتنام سیزدهمین تولیدکننده بزرگ فولاد دنیا در سال ۲۰۲۱ بوده و در این سال تولید فولاد این کشور با رشد ۱۸ درصدی به ۲۳ میلیون تن رسید. ظرفیت تولید فولاد خام ویتنام در حال حاضر ۸/۲۵ میلیون تن است و این کشور در سالیان اخیر رشد سریع تولید فولاد را تجربه کرده است.

تولید فولاد خام ویتنام در سال ۲۰۱۷، تنها ۵/۱۱ میلیون تن بوده و در سال ۲۰۲۱، میزان تولید فولاد این کشور نسبت به سال ۲۰۱۷، صددرصد افزایش داشته است. با رشد سریع تولید فولاد و ظرفیت‌های جدید در دست احداث، ویتنام نیز رقیبی جدی برای جایگاه جهانی صنعت فولاد ایران محسوب می‌شود.

منبع: آرتان پرس