به گزارش میمتالز، ایران به عنوان اولین دارنده منابع هیدروکربوری دنیا، سهم اندکی در تجارت انرژی دارد. دلیل این موضوع را میتوان در مصرف غیربهینه انرژی در داخل کشور جستجو کرد که ایران را از مزایای سیاسی-اقتصادی صادرات انرژی محروم کرده است.
بدین ترتیب بهینهسازی مصرف سوخت، یکی از اولویتهای جدی دولت سیزدهم و مجموعه وزارت نفت محسوب میشود. در حال حاضر شرکت بهینهسازی مصرف سوخت ذیل شرکت ملی نفت، ماموریت اجرای ابرپروژههای بهینهسازی را برعهده دارد (جدول ۱).
در گزارش قبلی با عنوان «پیشنهاد احیای بهینهسازی مصرف سوخت با تنفس نفتی» اشاره شد که ابهام در شیوه تامین مالی طرحهای بهینهسازی اصلیترین دلیل توقف یا کندی پیشرفت آنها بوده است.
به اعتقاد کارشناسان با توجه به جانمایی شرکت بهینهسازی مصرف سوخت ذیل شرکت ملی نفت، اجرای الگوی Loan for Oil برای بازپرداخت وام با نفت در آینده، یکی از راهکارهایی است که موجب تامین مالی پروژههای بهینهسازی میشود و هم میتواند به توسعه بازارهای نفت کشور کمک کند.
در واقع میتوان با استفاده از ظرفیت قانونی ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید، با یک سرمایهگذاری غیرتراکنشی از کشورهای خارجی برای تامین مالی پروژههای بهینهسازی اقدام کرد و سپس با فروش نفت به آن کشور تسویه مالی را انجام داد.
به طور کلی دو راهکار برای مثبت شدن تراز انرژی ایران و افزایش سهم از بازار انرژی دنیا وجود دارد: ۱- کاهش مصرف از طریق اجرای بهینهسازی مصرف سوخت ۲- افزایش تولید از طریق توسعه میادین نفت و گاز جدید.
سوال اساسی این است که در شرایط محدودیت منابع مالی، پیگیری کدامیک از این دو راهکار در اولویت بالاتری قرار دارد؟ برای پاسخ به این پرسش باید حجم سرمایهگذاری موردنیاز برای بهینهسازی مصرف را با توسعه میادین نفت و گاز مقایسه کرد.
نصرتالله سیفی مدیرعامل اسبق شرکت بهینهسازی مصرف سوخت در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس در پاسخ به این پرسش میگوید: ما به جای افزایش تولید یا واردات گاز میتوانیم با بهینهسازی مصرف، حجم زیادی از میزان مصرف گاز در کشور را بکاهیم، زیرا مصرف گاز در ایران به طور قابل ملاحظهای غیراستاندارد و غیربهینه است. حجم سرمایهگذاری پروژههای بهینهسازی بسیار کمتر از هزینههای مربوط به توسعه میادین گازی است.
وی اظهار داشت: برآوردها نشان میدهد که به ازای هر متر مکعب گاز، هزینه افزایش تولید گاز از طریق توسعه میادین گازی سه برابر بهینهسازی مصرف همان مقدار گاز است. در نتیجه بهینهسازی مصرف در مقایسه با سایر راهکارها در اولویت بالاتری از منظر اقتصادی قرار دارد.
سیفی در پایان گفت: همچنین بهینهسازی مصرف باعث اشتغالزایی در بخشهای مختلف میشود. یعنی شما اگر کمی دقت کنید میبینید به اندازه هر وسیله انرژیبر در بخش خانگی و اداری میتوان یک پروژه بهینهسازی تعریف کرد که بدین ترتیب تعداد زیادی از مهندسان و تکنسینها و استادکاران ما مشغول به کار میشوند.
در مجموع به نظر میرسد با توجه به یک سوم بودن هزینه پیشبرد طرحهای بهینهسازی مصرف سوخت نسبت به توسعه میادین هیدروکربوری، اولویت بیشتری با اجرای ۲۴ ابرپروژه بهینهسازی برای مثبت نگهداشتن تراز انرژی در کشور است.
منبع: خبرگزاری فارس