طبیبیان: با شیوه‌ای که آقایان در پیش گرفته اند، نمی‌توان شرایط اقتصادی را بهبود بخشید/ باید میزان مالیات دریافتی از شهروندان کاهش یابد/ روند‌های کنترلی و تحکمی دیگر کار نمی‌کند؛ نامش را «جراحی اقتصادی» گذاشته اند! / احیاء برجام داروی اقتصاد کنونی است

به گزارش می‌متالز، یک اقتصاددان گفت: اگر دولت بخواهد سیاستی معقول در پیش گیرد، باید میزان مالیات دریافتی را از شهروندان کاهش دهد. زیرا مردم توان کافی برای پرداخت هزینه‌های اضافی ندارند.

محمد طبیبیان درباره وضعیت اقتصادی و تورم فزاینده در کشور گفت: ابزار معمول کشور‌ها برای کنترل نرخ تورم، کنترل نقدینگی در اقتصاد است و لاغیر. در کشور ما به دلیل ارتباط تنگاتنگ فرایند‌های بودجه‌ای و تامین مالی با ایجاد نقدینگی، به نظرمن باید ابتدا نظم و انضباط بودجه‌ای ایجاد شود. پیوسته دولت‌ها از طریق بانک مرکزی و سیستم بانکی پول ایجاد کرده اند و برای اهداف مختلف هزینه کرده اند، این امر محدود به بودجه هم نمی‌شود و ریشه و سوخت تورم را فراهم آورده است.

وی گفت:، اما مشکل فقط تورم نیست. ما با تنزل تولید ملی و فرسایش سرمایه‌های جامعه، کاهش سرمایه گذاری جدید، مهاجرت نیروی کار و افزایش فقر هم روبرو بوده ایم. کاهش تورم به معنی منتفی شدن این گرفتاری‌ها نیست و برای حل این مشکلات تدبیر‌های مختلف و جدی لازم است.

طبیبیان افزود:، اما متأسفانه تیم رییسی مشابه تیم دولت قبل برای اجتناب از تصمیم‌های کارساز در کاهش هزینه، اقدامات دیگری انجام می‌دهد که بارزترین آن افزایش کسب درآمد از کیسه مردم از طریق افزایش فشار مالیاتی برای اجتناب از کاهش اساسی هزینه‌ها و اجتناب از بازسازی نظم مالی، شامل نظم بودجه‌ای و هزینه‌های بخش حکومتی است. به نظر می‌رسد دولتمردان چندان اهمیتی به این نمی‌دهند که پول‌های به دست آمده از جیب مردم، در چارچوب بودجه‌ای غیرکارآمد و کم بازده مصرف می‌شود..

این اقتصاددان گفت: تاکنون دیده ایم که یک عضو دولت، مانند بازیکنی بود که با گل به خودی تاثیر منفی ایجاد کرد که مدت‌ها ادامه خواهد داشت. به نظر می‌رسد بلکه یکی دو تن دیگر هم در تیم ایشان وجود دارند که درصدد زدن گل‌هایی به تیم خودشان هستند. در شرایطی که درآمد و معیشت مردم در حال تنزل است در هر چارچوب تصمیم گیری معقول، باید بار مالیات کاهش یابد نه این که به شکل‌های مختلف مردم را بتکانند و نرخ‌ها را افزایش دهند..

وی ادامه داد: بی تردید با شیوه‌ای که آقایان در پیش گرفته اند، نمی‌توان شرایط اقتصادی را بهبود بخشید. بلکه بالعکس باید توجه داشت که از اقداماتی که تنزل اقتصاد را تشدید می‌کند، اجتناب کرد. ازجمله اگر دولت بخواهد سیاستی معقول در پیش گیرد، باید میزان مالیات دریافتی را از شهروندان کاهش دهد. زیرا مردم توان کافی برای پرداخت هزینه‌های اضافی ندارند.

او بیان کرد: برای بهبود معاش مردم، اصل بر افزایش تولید ملی است. وقتی تولید ملی و درآمد مردم روزبه روز تنزل پیدا کند، افزایش فشار مالیات سیاستی بسیار اشتباه است، اما می‌بینیم که اقداماتی با هدف بالابردن نرخ‌های مالیاتی و میزان آن انجام می‌شود. نمونه دیگر مالیاتی است تحت عنوان مالیات بر ارزش افزوده؛ که مالیات بر ارزش افزوده نیست، بلکه مالیات مکرر بر جریان مالی بخش خصوصی است. با اینکه این شیوه تقصیر این دولت نیست و قانون آن مربوط به دولت‌های قبل است، ولی همچنان اجرا می‌شود و یک عامل موثر در کشیدن شیره اقتصاد به نفع دولت است و در این شرایط نا مناسب اقتصادی گزندگی آن بیشتر محسوس خواهد بود. نباید فراموش کنیم که این اقدامات عکس العمل‌های اجتماعی دربردارد؛ بنابراین به طور خلاصه اگر می‌خواهند اصلاحات پولی انجام دهند، اصلاحات بودجه‌ای ارجح است و اگر قصد دارند که اصلاحات بودجه‌ای انجام دهند لازم می‌شود با تجدید سازمان و کاهش بودجه برخی نهاد‌های حاکمیتی، گشایش‌هایی ایجاد کنند تا فشار به مردم عادی کمتر باشد.

وی درباره ضرورت رونق اقتصادی در کشور نیز گفت: لازمه ایجاد رونق اقتصادی در شرایط کنونی این است که روابط خارجی کشور درست شود و روابط ما با کشور‌های غربی بهبود پیدا کند. در اینجا بحث منافع ملی اولویت پیدا می‌کند و اظهارنظر‌های سیاسی بدون در نظر گرفتن این منافع کار ساز نخواهد بود..

وی افزود: در قرن نوزدهم نخست وزیر انگلستان مطلبی گفته بود که پیوسته نقل قول شده، مطلب حکیمانه‌ای هم بوده. گفته بود دولت علیاحضرت ملکه نه دوست دائمی دارد نه دشمن دائمی، فقط منافع دائمی. باید به این اصل توجه داشت که هیچ دولتی در دنیا نه دوست دائمی و نه دشمن دائمی کشور دیگر است؛ بنابراین تنها منافع ملی است که تنظیم کننده معقول روابط ما با دنیاست. ما نیازمند دسترسی به بازار کالا‌ها و خدمات و تکنولوژی روز و داشتن ارتباط با بانک‌های دنیا هستیم. حالا هر قدر هم که بخواهیم شعار بدهیم و احساسات نشان بدهیم نمی‌توان منکر این نیاز اساسی شد و منکر شد که که این زاویه به تنگنای تعیین کننده‌ای تبدیل شده است..

او اظهار کرد: عده‌ای می‌گویند که نمی‌خواهند با غرب رابطه داشته باشند، اگر بخواهیم بر اساس ضوابط عینی نگاه کنیم باید بدانند وابستگی به شرق در گذشته‌ها هم پر هزینه‌تر و کم فایده‌تر بوده است. چرا که آن‌ها هم خودشان آویزان اقتصاد غرب هستند؛ لذا این نوع رویکرد‌ها از ابتدا اشتباه بوده و نتیجه‌ای عاید ما نکرده است.

وی گفت: اگر رویکرد منافع ملی مورد توجه قرار گیرد امکان پیگیری روابط سازنده با شرق و غرب میسر خواهد بود. اگر تخم مرغ‌ها را در یک سبد قرار دهیم هر کدام باشد چه غرب و چه شرق سبد شکننده‌ای خواهد بود.

طبیبیان تأکید کرد: نیاز داریم یک پارادایم کارکردی انتخاب کنیم تا بتوان نظام اقتصادی را در چارچوب آن سازمان داد و بلاتکلیفی‌ها را بر طرف کرد..

وی در ادامه با ارائه راه حلی مشخص برای عبور از وضع فعلی بیان کرد: اقتصاد ما در این مقطع مانند بیماری است که نیاز مبرم به دارویی دارد تا علی الحساب زنده بماند برای اینکه در مراحل بعدی به بهبود و تقویت شرایط خودش بپردازد. به باور من، آن دارو برای اقتصاد کنونی، احیاء برجام است. تنها با احیای این توافق است که مسئولین می‌توانند از فواید اقتصادی اش برای بهبود اوضاع استفاده کنند. زیرا حتی اگر آقایان بپذیرند که وارد حوزه اصلاحات پولی یا بودجه‌ای شوند، این دو مقوله نیز امری زمان بر بوده و مدتی طول می‌کشد تا تأثیرات خود را نشان دهد.

طبیبیان در پایان درباره آنچه جراحی اقتصادی توسط دولت رئیسی خوانده شده، گفت: من از چگونگی امور داخلی دولت خبر ندارم، ولی تاکنون مشخص نشده که تئوری و برنامه دولت در این خصوص چه بوده است. برداشت من از این اقدام دولت این است که کار از دستشان در رفته و مشکلات بازوی دولت را پیچانده و، چون روند‌های کنترلی و تحکمی دیگر کار نمی‌کند نامش را «جراحی اقتصادی» گذاشته اند. چرا که آن‌ها نمی‌خواستند یارانه‌ها را به این صورت حذف کنند و قصد داشتند قیمت گذاری دستوری را ادامه دهند. از این رو، اگر واقعا جراحی اقتصادی در نظر دارند باید برنامه مشخص آن را در معرض چالش و بحث اجتماعی بگذارند تا معلوم شود چه اتفاقی در حال رخ دادن است.

منبع: پایگاه اطلاع رسانی جماران (جی پلاس)