انحصار نسبی صادرکنندگان و طیف وسیع واردکنندگان

می متالز - برخی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان آلومینا در جهان، کشورهایی هستند که در آن غول آلومینیوم جهان، روسال، دارای ظرفیت پالایش بوکسیت و تولید آلومینا است. این امر سبب شد تا روسیه به بزرگ‌ترین کشور واردکننده آلومینا در جهان بدل شود؛ چرا که بخش قابل توجهی از ظرفیت‌های پالایش آلومینا شرکت روسی روساال، در کشورهای خارج از روسیه قرار دارد.

به گزارش می متالز، هزینه‌های حمل برای آلومینا بسیار کمتر از حمل بوکسیت است؛ چرا که به‌ازای تولید هر تن آلومینیوم اولیه، بیش از 6 تن بوکسیت نیاز است؛ در حالی که 2 تن آلومینا قابلیت تولید یک تن آلومینیوم را دارد. این امر سبب شده تا بزرگ‌ترین صادرکنندگان و فروشندگان آلومینا در جهان، خود از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان بوکسیت باشند. همچنین از آنجا که جغرافیای تولید بوکسیت در جهان عمدتا محدود به مناطق خاصی است، جغرافیای تولید آلومینا نیز تقریباً از همین امر تبعیت می‌کند.

در نمودار، بزرگ‌ترین واردکنندگان و صادرکنندگان آلومینای جهان طی 3 سال گذشته نشان داده شده است. همان‌طور که در این نمودار قابل می‌بینید، در 3 سال گذشته صادرات استرالیا حدود 41 درصد کل تجارت جهانی را تشکیل داد و برزیل نیز سهمی معادل 22 درصد را از آن خود کرد. جامائیکا، به‌عنوان سومین صادرکننده بزرگ آلومینا در سال‌های اخیر، حدود 4 درصد از کل تجارت جهان را در اختیار گرفت. نکته جالب توجه، حضور کشورهایی همچون اوکراین و ایرلند در رده 5 صادرکننده بزرگ آلومینا در جهان است که فاقد منابع معدنی بوکسیت هستند و تمامی تقاضای بوکسیت خود را از محل واردات تأمین می‌کنند. گفتنی است که ظرفیت‌های تولید آلومینا در این کشورها نیز همچون جامائیکا، متعلق به شرکت روسال است. بدین ترتیب، تقریبا تمامی آلومینای تولید شده در این کشورها (اوکراین و ایرلند) به روسیه که محل استقرار ظرفیت‌های ذوب شرکت روسال است، صادر می‌شود.

این امر سبب شد تا روسیه به بزرگ‌ترین کشور واردکننده آلومینا در جهان بدل شود؛ چرا که بخش قابل توجهی از ظرفیت‌های پالایش آلومینا شرکت روسی روسال، در کشورهای خارج از روسیه قرار دارد. پس از آن، کانادا و سپس چین، بیشترین واردات آلومینا را به‌طور متوسط در 3 سال گذشته داشتند. در این بین، خاورمیانه نیز که به‌عنوان یکی از قطب‌های تولید آلومینیوم اولیه در سطح جهان شناخته می‌شود و عمده نیاز خود به آلومینا را از محل واردات تأمین می‌کند، سهمی 22 درصدی از واردات آلومینای جهان را در اختیار داشت. خاورمیانه، حدود 9 درصد کل آلومینیوم اولیه جهان را تولید می‌کند و چون فاقد منابع غنی از بوکسیت است، بخش اعظمی از نیاز خود، یعنی حدود 81.4 درصد کل نیاز خود را از محل واردات تأمین می‌کند. در بین کشورهای مطرح تولیدکننده آلومینیوم اولیه در خاورمیانه، عربستان سعودی و ایران تنها دارندگان ذخایر معدنی بوکسیت هستند و بخشی از تقاضای آلومینای خود را از داخل تأمین می‌کنند.