علت تأخیر در انتشار تسهیلات کلان بانکی

به گزارش می‌متالز، پیش از این ریز تسهیلات و تعهدات کلان ۱۸ بانک و اشخاص مرتبط ۱۹بانک در بازه زمانی سه ماه اول سال جاری اعلام شده بود که با احتساب اطلاعات جدید، فهرست تسهیلات و تعهدات کلان ۲۲ و اشخاص مرتبط ۲۵ بانک منتشر شد.

گفتنی است، تعیین مصادیق انتشار اطلاعات تسهیلات و تعهدات کلان، تسهیلات کلان غیرجاری و اشخاص مرتبط با توجه به مصوبه جلسه مورخ ۱۴۰۱.۰۳.۳۱ شورای پول و اعتبار در این خصوص مبنی بر اینکه؛ مجموع خالص تسهیلات و تعهدات مربوط به هر ذینفع واحد و یا اشخاص مرتبط که میزان آن حداقل معادل یک هزار میلیارد ریال است و به عنوان مصادیق مشمول حکم مقرر در جزء نخست از بند «د» ذیل تبصره (۱۶) قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور محسوب می‌شود.

معرفی یک بانک به کمیسیون اصل ۹۰ مجلس

معاون نظارت بانک مرکزی با بیان اینکه چنانچه بانکی به هر دلیلی اطلاعات تسهیلات کلان خود را به بانک مرکزی ارسال نکنند به کمیسیون اصل نود و دیون محاسبات کشور اعلام می‌شود گفت: تاکنون یک بانک به دلیل عدم ارسال اطلاعات تسهیلات و تعهدات کلان برای انتشار عمومی به کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی معرفی شده است.

دکتر ابوذر سروش با بیان اینکه عدم دسترسی به سامانه‌های ذی‌نفعان تسهیلات واحد و تعهدات، عامل اصلی تاخیر در انتشار اطلاعات تسهیلات کلان برخی بانک‌های بزرگ است گفت: براساس تکلیف قانون بودجه در زمینه انتشار اطلاعات تسهیلات و تعهدات کلان بانک‌ها از سوی بانک مرکزی، این اطلاعات شامل موارد متعددی در مورد تسهیلات کلان اشخاص و افراد مرتبط است و در این راستا، بررسی اطلاعات مربوط به تسهیلات ذینفع واحد، نیازمند بررسی دقیق است.

وی افزود: هم اکنون سامانه‌ای برای شناسایی تسهیلات ذی‌نفعان واحد یا تعهدات وجود ندارد و بانک مرکزی پس از دریافت اطلاعات آن را تجمیع و صحت سنجی کرده و منتشر می‌کند و در این فرایند برخی بانک‌های بزرگ از جمله بانک ملی نیازمند بررسی بیشتری است.

سروش خاطرنشان کرد: علت تاخیر در انتشار اطلاعات بانک ملی ناشی از همین امر است چراکه اطلاعات همیشه توسط سامانه بانک‌ها و با اتکای به نیروی انسانی بررسی و به بانک مرکزی ارسال می‌شود و در این حجم انبوه اطلاعات به هر دلیلی ممکن است برخی اطلاعاتی دچار خطا شود که باید دوباره به بانک مربوطه عودت داده شود تا مجدد ارزیابی شود.

معاون نظارت بانک مرکزی با بیان اینکه هم اکنون فرآیند دسته بندی و صحت سنجی اطلاعات ارسالی بانک‌ها به بانک مرکزی به صورت دستی و رفت و برگشت اطلاعات انجام می‌شود گفت: در این فرایند انتشار اطلاعات بانک‌هایی با سایز کوچک به سرعت انجام می‌شود، اما بررسی اطلاعات بانک‌های بزرگی همچون بانک ملی نیازمند زمان بیشتری است.

وی افزود: بانک ملی هم اکنون اطلاعات خود را به بانک مرکزی ارسال کرده است و فرآیند بررسی این اطلاعات در حال انجام است، اما به دلیل وجود برخی خطا‌ها در اطلاعات ارسالی، فرایند رفت و برگشت و بررسی ان در حال انجام است که ان شاالله به زودی پس از صحت سنجی مجدد اطلاعات تسهیلات کلان بانک ملی نیز منتشر خواهد شد.

معاون نظارت بانک مرکزی ابراز امیدواری کرد با هم‌افزایی بین دستگاه‌های مختلف اجرایی امکان استفاده از سامانه ذی‌نفعان واحد برای بانک مرکزی فراهم شود تا امکان صحت سنجی سریع اطلاعات ارسالی از سوی بانک‌ها فراهم گردد، زیرا مادامی که این امکان فراهم نباشد بانک مرکزی عملا باید به صورت دستی اطلاعات را کنترل کند.

وی افزود: با توجه به این که موضوع انتشار فصلی تسهیلات کلان بانک‌ها چندماهی بیشتر نیست که به شبکه بانکی اعلام شده است امیدواریم به زودی با روال‌هایی که دیده شده انتشار اطلاعات تسریع شود.

این مقام مسئول در پاسخ به این سوال که برخورد بانک مرکزی با آن دسته از بانک‌هایی که در اطلاعات منتشر شده در پایان بهار قواعد مربوط به تسهیلات کلان و اشخاص مرتبط را رعایت نکرده بودند چگونه خواهد بود؟

گفت: یکی از دلایل عدم رعایت بانک‌ها در مورد حدود مقرر در انتشار اطلاعات این است که در یک دوره بانک تسهیلات کلان اشخاص مرتبط را پرداخت کرده و بعد از آن به دلیل تغییراتی که در نسبت‌های مالی بانک حادث شده در زمان انتشار، به ظاهر از حدود مقرر تخطی کرده است لیکن در زمان اعطا تخطی‌ای انجام نشده است که در ارتباط با این بانک‌ها یک برنامه زمان‌بدی تدوین شده است که یا ساختار مالی خود را اصلاح کنند یا اینکه در برنامه مشخصی به حدود معینی برسند.

وی افزود: بعضی از بانک‌ها تسهیلاتی را پرداخت کرده‌اند که گروه‌های مرتبط از شمول تسهیلات کلان به دلیل مصوبات بالادستی مستثنی شده‌اند که در این مورد تخطی تلقی نمی‌شود.

سروش با بیان اینکه البته برخی بانک‌ها در ارایه تسهیلات کلان تخطی داشته‌اند گفت: این بانک‌ها به مانند سایر تخطی‌ها فرآیند برخورد انضباطی با آن‌ها در قالب تذکر یا دریافت برنامه و معرفی به هئیت انتظامی بانک‌ها در مورد آن‌ها به اجرا درخواهد آمد.

وی درپاسخ به سوالی در خصوص نحوه برخورد بانک مرکزی با ان دسته بانک‌هایی که به دلیل اعطای تسهیلات اشتغال‌زایی سقف تسهیلات کلان را رعایت نکرده‌اند گفت:بانک‌هایی که بدون داشتن دلیل موجه قانونی تخطی کرده باشند توسط بانک مرکزی به هئیت انتظامی معرفی و برخورد انتظامی می‌شوند کما اینکه همین روال برخورد در دستور کار بانک مرکزی قرار دارد.

وی افزود: برخی از تخطی‌ها ناشی از وجود مجوز‌ها است، به عنوان مثال گروهی از صنایع به دلایل متعدد قانونی با مجوز شورای پول و اعتبار یا ارکان بالادستی از شمول تسهیلات و تعهدات کلان معاف هستند، که در همین راستا بانک‌ها به لحاظ رعایت یا عدم رعایت حدود تفکیک می‌شوند.

سروش در پاسخ به سوال دیگری در زمینه وضعیت رعایت الزام بانک‌ها به ثبت تسهیلات اعطایی در سامانه سمات گفت: در حال حاضر عمده تسهیلات شبکه بانکی در سامانه سمات ثبت می‌شود و موردی وجود ندارد که در سامانه اشاره شده ثبت نشده باشد البته موارد بسیار نادری شاید وجود داشته باشد که بازرسین بانک مرکزی در صورت مشاهده بلافاصله به بانک اطلاع می‌دهند و دلیل آن را جویا می‌شود.

وی افزود: بانک مرکزی تا کنون موردی در زمینه عدم ثبت تسهیلات اعطایی در سامانه سمات دریافت نکرده است و بدون شناسه سامانه سمات بانک‌ها اجازه اعطای تسهیلات را ندارند.

منبع: فردای اقتصاد