نفت شیل «معدن طلای جدید»

به گزارش می متالز، رضا پدیدار به‌خوبی می‌دانیم که تولیدکنندگان نفت شیل با راهبرد تهاجمی افزایش تولید، امسال میلادی را آغاز کردند. این گروه از تولیدکنندگان پس از سال‌ها سرمایه‌گذاری استراتژیک برای افزایش تولید و کسب سهم بازار بیشتر، خواهان به‌دست آوردن سود پایدار هستند و در این مسیر برنامه‌ریزی‌های دقیقی را از پیش انجام داده‌اند و با نگاه فرآیندی و سیستمی نسبت به اجرای آن همت گمارده‌اند. هدف اصلی در این رویکرد کسب سهم بازار بیشتر و به‌دست آوردن سود پایدارتر است. یافته‌های علمی و نیز تجربه‌های به‌دست آمده در 10 سال گذشته نشان می‌دهد تولیدکنندگان نفت شیل با بکارگیری الگوریتم‌ها و تکنیک‌های جدید حفاری، انقلابی در هزینه‌ها پدید آورده و کارآیی و سرعت عملیات برداشت نفت را به‌طور چشمگیری افزایش داده‌اند.
تحلیل‌گران و کارشناسان حوزه انرژی معتقدند این «معدن طلای جدید» باعث شده بسیاری از مهندسان نفت غرب تگزاس در دوره زمانی بسیار کوتاه میلیونر شوند و همه را به تعجب وادارند. در یک دهه گذشته نرخ تمام‌شده هر بشکه نفت منابع غیرمتعارف، موسوم به شیل بیش از 40 دلار بود، در صورتی که تحقیق و مطالعات کارشناسی در حوزه‌های انرژی نشا‌ن‌دهنده آن است که اکنون این هزینه به کمتر از 20 دلار در هر بشکه کاهش یافته و رقابت منطقی با منابع متعارف دارد. گرچه کارشناسان موسسه بین‌المللی انرژی و نیز سازمان اطلاعات انرژی امریکا متوسط نرخ تولید هر بشکه نفت از منابع غیرمتعارف را نزدیک 30 دلار اعلام کرده‌اند اما باوقوع این انقلاب هزینه‌ای در تولید نفت شیل، گروه تولیدکنندگان در امسال میلادی، خواهان افزایش قدرت و سهم بازار انقلاب شیل شدند.
با افزایش بهره‌وری، کاهش نرخ مالیات و دستیابی به منابع مالی ارزان، هزینه‌های عملیات شکست هیدرولیک کاهش قابل‌توجهی یافته است. برپایه گزارش تحلیلی ارائه شده در وب‌سایت oilprice.net در سایه انقلاب شیل‌اویل، گروه اوپک‌پلاس برای حفظ جایگاه خود در بازار با شرایط دشواری روبه‌رو شده‌ است. هر یک از اعضای اوپک‌پلاس که در امسال میلادی با کسری بودجه روبه‌رو هستند، نیازمند نرخ بیشتر نفت خام برای تامین هزینه‌های مالی خود خواهند بود. در این شرایط مهم‌ترین راهکار، افزایش قیمت‌ها از یک سو و کاهش تولید از سوی دیگر است. این راهکاری است که اوپک در برابر نوسان‌های بازار نفت در پیش گرفته و در نشست 175 در وین که ماه گذشته برگزار شد، اعضای اوپک و غیراوپک توافق کردند از ابتدای امسال میلادی دست‌کم 1.2 میلیون بشکه از تولید روزانه خود بکاهند.
البته این کاهش با مستثنا شدن کشورهای ایران، لیبی، ونزوئلا و نیجریه براساس سطح تولید مهر و آبان امسال (اکتبر 2018) آنها و به مدت 6 ماه به تصویب رسید. این تصمیم نشان می‌دهد نرخ نفت تا چه میزان اهمیت دارد و اوپک‌پلاس باوجود از دست دادن سهم بازار خود امیدوار است در نیمه نخست امسال میلادی نفت خود را با نرخ بیشتری به فروش برساند. روس‌ها با وابستگی دست‌کم‌ 48 درصدی درآمدهای‌شان به فروش نفت اطمینان دارند که با کاهش تولید ایران و ونزوئلا، هم‌اکنون کل تعهدات اوپک‌پلاس عملی شده و نرخ نفت در ماه‌های پیش رو باتوجه به دو پارامتر رشد مصرف انرژی و مواد هیدروکربوری ناشی از رشد جمعیت و نیز بالا رفتن تقاضای رفاه‌طلبی در بیشتر کشورهای جهان در نیمه نخست امسال افزایش منطقی پیدا می‌کند و در دامنه 60 تا 65 دلار در هر بشکه استقرار می‌یابد.
به‌طور کلی با کاهش تولید ایران و ونزوئلا هم‌اکنون کل تعهدات اوپک‌پلاس عملی شده اما انتظار برای بالا رفتن نرخ نفت در بلندمدت وجود دارد، چراکه اعضای اوپک‌پلاس به‌طور کامل با پیامدهای صنعت شیل امریکا آشنا هستند و می‌دانند که تا سال 1404خورشیدی (2025میلادی) تولید نفت امریکا از منابع متعارف و غیرمتعارف به 1.6 میلیون بشکه در روز خواهد رسید که حرف اول را در کره خاکی در زمینه انرژی‌های هیدروکربوری خواهد زد. تولید نفت عربستان براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده تا سال یادشده به 12.2 میلیون بشکه و روسیه به 12.5 میلیون بشکه در روز خواهد رسید. در این صورت مقابله با بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت جهان قدری دشوار خواهد بود. ناگفته نماند که خالد فالح، وزیر انرژی عربستان چندی پیش اعلام کرد تولیدکنندگان نفت امریکا با توافق کاهش تولید می‌توانند موقعیت خود را بهبود بخشند و تولیدکنندگان نفت شیل که نتوانسته‌اند پیش‌بینی‌های خود را در سال گذشته میلادی محقق کنند، با تصمیم اوپک‌پلاس از انگیزه لازم برای عملی کردن اهداف خود در سال جدید برخوردار می‌شوند. هرچند برای تحقق اهداف اوپک باید مدت زمان بیشتری انتظار بکشیم، اما در شرایط کنونی، نگرانی بزرگ صادرکنندگان اوپک این است که طرح کاهش تولید آنها تنها به رشد میزان تولید و افزایش سهم بازار تولیدکنندگان نفت شیل منجر شود. با افزایش نرخ نفت تولیدکنندگان نفت شیل می‌توانند با افزایش تولید، شاخص‌های مالی خود را بهبود بخشند و سرمایه‌گذاری بیشتری در بخش افزایش تولید و کارآیی عملیات انجام دهند. اما این پرسش مطرح خواهد بود که با افزایش نرخ نفت، اعضای اوپک‌پلاس در برابر فشارهای امریکا چه راهبردی را در پیش خواهند گرفت.
در کلام پایانی بیان این مطلب بسیار مهم است که در ابتدای پاییز نرخ هر بشکه «طلای سیاه» به کمترین میزان در سال، یعنی حدود 50 دلار سقوط کرد، در حالی که هر بشکه نفت «طلای جدید» در رقابت با طلای سیاه‌ با نرخی بین 52 تا 55 دلار مورد دادوستد قرار گرفت. در این میان فرصت خوبی برای ایران فراهم شده تا بازارهای انرژی جمعیت 500میلیون نفری را دوباره رصد و با فروش نفت و فرآورده‌های آن جایگاه واقعی خود را در بازارهای منطقه و جهانی حفظ کند؛ در غیر این‌صورت دستیابی به طلای جدید هزینه گزافی را متوجه کشور خواهد کرد.