شیوه جدید خرید خودرو پس از حذف قرعه‌کشی

به گزارش می‌متالز، پس از ماه‌ها انتظار بلاخره قرعه‌کشی خودرو حذف شد.

 یکی از مشکلات حوزه خودرو مربوط به نحوه عرضه این محصول می‌شود. از حدود ۳ سال پیش که بازار خودرو بیش از پیش دچار آشفتگی و گرانی شده بود دولت تصمیم گرفت با شیوه‌ای تحت عنوان قرعه‌کشی، با ثبت‌نام از متقاضیان خرید خودرو و قرعه‌کشی میان آنها، هرج‌ومرج را در بازار خودرو کاهش دهد.

اما این شیوه خلاف آنچه که مسئولان تصور می‌کردند عمل کرد. یعنی با جولان دلالان علاوه بر مشکلات عدیده‌ای که درخصوص خریدوفروش کد ملی برای ثبت‌نام در قرعه‌کشی‌ها پیش آمد، فاصله قیمتی بین کارخانه و بازار روزبه‌روز بیشتر شد و مصرف‌کنندگان واقعی از بازار خارج شدند، تا جایی که امروز خودرو کاملا از یک محصول مصرفی تبدیل به یک محصول سرمایه‌ای شده است.

وعده وزیر صمت برای حذف قرعه‌کشی

از زمان خلق شیوه قرعه‌کشی، مسوولان متعددی زبان به انتقاد از آن گشودند و این انتقادات در سطح وزرا نیز مشاهد شد، اما هرگز اقدام مؤثری برای بهبود اوضاع انجام نشد که همین موضوع به افرایش نارضایتی‌ها و بهم‌ریختگی بیشتر بازار منجر شد. تا اینکه فاطمی‌امین، وزیر صمت از همان روز‌های نخست سکانداری ضمن اعلام نارضایتی از وضعیت صنعت خودرو اعلام کرد که برنامه‌های مشخصی برای بهبود فرآیند عرضه خودرو به بازار و حذف شیوه قرعه‌کشی از سال ۱۴۰۱ دارد.

آن‌طور که فاطمی‌امین تاکید کرده بود قرعه‌کشی از طریق افزایش تیراژ تولید ممکن خواهد بود و با توجه به برنامه خودروسازان و البته دستور دولت برای افزایش تولید خودرو، به‌نظر می‌رسید که حذف قرعه‌کشی از همین سال جاری کلید خواهد خورد و مصرف‌کنندگان برای خرید خودرو دیگر نیازی به گذر از هفت‌خوان رستم نخواهند داشت.

در همین رابطه اردیبهشت‌ماه سال جاری، وزارت صمت اعلام کرد که محصولات همه خودروسازان اعم از دولتی و خصوصی باید از طریق سامانه یکپارچه تخصیص خودرو عرضه کنند تا گام نخست برای حذف قرعه‌کشی برداشته شود.

پس از برگزاری ۳ دور قرعه‌کشی، اعلام شد که محصولات شرکت سایپا از این فرآیند خارج شده و محصولات بعضی از شرکت‌های بخش خصوصی نیز از طریق بورس‌کالا عرضه می‌شود؛ بنابراین فقط چند محصول از شرکت ایران‌خودرو باقی‌ماند که مقرر شد این محصولات نیز از طریق سایت خود شرکت در قالب قرعه‌کشی عرضه شوند.

در اینجا مساله مهمی در مورد نحوه فروش خودرو پس از حذف قرعه‌کشی آن هم بعد از حدود ۳ سال، وجود دارد. اینکه سیاست عرضه خودرو بعد از دوران قرعه‌کشی چگونه خواهد بود.

ساماندهی عرضه در کنار افزایش تیراژ

در این رابطه عبدالله توکلی لاهیجانی، مدیرکل دفتر صنایع خودرو وزارت صمت با بیان اینکه صنعت خودروسازی کشور در دوره گذار است، گفت: مدتی بود که تولیداتمان در حوزه خودروسازی آسیب دیده بود، به شکلی که ۸۰۰هزار دستگاه خودرو تولید می‌شد و ۳۰۰هزار دستگاه در پارکینگ می‌ماند.

وی افزود: از آن طرف نیز تقاضای انباشته زیادی داشتیم و به‌دلیل عرضه کم خودرو، این محصول تبدیل به یک کالای سرمایه‌ای شد که هجوم دلالان به بازار خودرو را به‌دنبال داشت.

توکلی لاهیجانی تصریح کرد: بنابراین در کنار تقویت تولید باید نسبت به عرضه خودرو نیز سیاست دقیقی را اتخاذ و این حوزه را شفاف می‌کردیم.

وی با اشاره به راه‌اندازی سامانه یکپارچه تخصیص خودرو، گفت:

سال گذشته خودروسازان بنا به ماهیت شکننده تولیدی که داشتند، عرضه را به‌صورت قطره‌چکانی انجام می‌دادند؛ به‌عنوان مثال شرکت ایران‌خودرو به ازای عرضه ۲۰هزار دستگاه خودرو یک قرعه‌کشی برگزار می‌کرد که با هجوم زیاد سوداگران برای ثبت‌نام نیز مواجه می‌شد که با کارت‌های ملی مختلفی اقدام به ثبت‌نام می‌کردند و در انتها می‌دیدیم که ۶میلیون نفر برای ۲۰هزار دستگاه خودرو ثبت‌نام کرده‌اند.

مدیرکل دفتر صنایع خودرو وزارت صمت اضافه کرد: عملا شانس برنده شدن برای مصرف‌کننده به میزان بسیار پایینی، کاهش می‌یافت؛ بنابراین اگر فقط تیراژ تولید را افزایش می‌دادیم قاعدتا فرآیند قرعه‌کشی هیچ‌وقت حذف نمی‌شد، پس در کنار تمرکز بر تولید، باید عرضه را هم سامان می‌دادیم.

وی ادامه داد: در همین راستا تصمیم بر این شد که قرعه‌کشی خودرو در قالب سامانه یکپارچه تخصیص خودرو تجمیع شود تا هم شفافیت افزایش یابد و هم از این طریق حذف قرعه‌کشی رقم خورد؛ بر همین اساس در دور اول قرعه‌کشی ۱۷۰هزار دستگاه خودرو عرضه شد و با توجه به اینکه تمام خودروسازان حضور داشتند هر فرد می‌توانست برای خرید یک محصول ثبت‌نام کند؛ بنابراین حضور سوداگران کمتر شد.

دلایل حذف سامانه یکپارچه تخصیص خودرو

توکلی لاهیجانی به لغو برگزاری قرعه‌کشی از طریق سامانه یکپارچه اشاره کرد و افزود: پس از برگزاری ۳ دور قرعه‌کشی در این سامانه، محصولات سایپا از قرعه‌کشی خارج شدند؛ بنابراین فلسفه اصلی کار از بین رفت و نیازی نبود که دیگر سامانه یکپارچه را داشته باشیم؛ فقط ایران خودرو باقی ماند که مقرر شد قرعه‌کشی محصولات را از طریق سایت خود انجام دهد.

مدیرکل دفتر صنایع خودرو وزارت صمت در مورد خودروسازان خصوصی حاضر در سامانه یکپارچه هم گفت: در مورد این خودروسازان دو بحث داریم؛ یکی اینکه در یک فضای کنترل‌شده از منظر فروش تعهدات ایجاد شود و دوم اینکه در بخش خصوصی خودرو‌هایی داشتیم که قرعه‌کشی می‌شدند، اما سازوکار شفافی نداشتند.

وی تصریح کرد: درباره خودروسازان بخش خصوصی ۲ اتفاق افتاد؛ نخست اینکه علاوه بر عرضه افزایش یافت و بعد اینکه با کمک مکانیزم بورس، قسمتی از مشکلات حل شد.

توکلی لاهیجانی با بیان اینکه در حال حاضر بازار خودروی کشور چندان متلاطم نیست، گفت: در چند سال گذشته بیش از تولید، خودرو عرضه فروخته می‌شد، اما امسال این موضوع را نداشتیم.

نحوه فروش خودرو در پساقرعه‌کشی

وی در مورد اینکه بعد از حذف کامل قرعه‌کشی، عرضه خودرو به چه صورتی خواهد بود، تصریح کرد: بعد از اینکه قرعه‌کشی کامل حذف شد، عرضه خودرو مانند گذشته و از طریق خود خودروسازان انجام می‌شود.

مدیرکل دفتر صنایع خودرو وزارت صمت گفت: در واقع وقتی دیگر نقطه تمرکز نباشد و دیگر صف تشکیل نشود قاعدتا مانند همه جای دنیا، خودروساز در سایت‌های فروش از طریق نمایندگی‌های خود اقدام به فروش خودرو خواهد کرد.

وی اضافه کرد: البته خودروسازان می‌توانند با استفاده از سازوکار بورس نسبت به فروش خودرو نیز اقدام کنند.

منبع: تجارت نیوز