روش‌های توسعه معادن با محوریت زغال‌سنگ/ پیش بینی واردات یک میلیارد دلار زغال‌سنگ در ۱۴۰۱

به گزارش می‌متالز، سعید صمدی با اشاره به روش‌های توسعه معادن با محوریت زغال سنگ، اظهار داشت: واقعیت آن است که تامین مواد اولیه یا ملزومات تولید از منابع داخلی بهترین رویکرد برای تمامی واحد‌های تولیدی است؛ اگرچه به بازارپسندی کالا از مسیر قیمت و کیفیت نیاز دارد.

وی گفت: اصلاح شیوه قیمت‌گذاری یا شرایط پرداخت و همچنین سهولت معاملات و زمان تسویه وجوه، از موارد مهمی هستند که می‌توانند به توسعه معادن با محوریت معادن زغال‌سنگ کمک کند، این در حالی است که معدن‌کاری زغال سنگ از جمله دشوارترین فعالیت‌های معدنی در ایران و جهان هستند که به جز خطر برای کارگران، ریسک‌های پیدا و پنهان فنی بسیاری دارد. البته حمایت از تولید و استخراج در این معادن به جز اشتغال‌زایی، منافع صنعتی بسیاری را در بر خواهد داشت.

دبیر انجمن زغال‌سنگ افزود: نکته حائز اهمیت این است که کنسانتره زغال‌سنگ در کارخانه در فرآیندی، تبدیل به کک می‌شود. کک نیز محصول زغال‌سنگ است و جزو آمار واردات زغال‌سنگ به حساب می‌آید. در این میان، بعضا با نادیده گرفتن آمار واردات کک، این نکته پنهان شده است.

به گفته وی، در حالی که کک از کشور‌های دیگر وارد می‌شود، اما منطق اقتصاد ملی ایجاب می‌کند در شرایطی که کارخانه‌های کک‌سازی با ظرفیت پایین کار می‌کنند، اگر کمبود داریم، زغال‌سنگ وارداتی را در داخل کشور به کک تبدیل کنیم تا ارزش افزوده بیشتری در کشور ایجاد شود.

صمدی در ادامه از دلایل عدم توسعه معادن زغال سخن گفت و بیان کرد: نکته بعدی این است که از سال ۹۶ تاکنون تورم شدیدی کشور را فراگرفته است به طوری که همه کالا‌ها افزایش قیمت زیادی داشته‌اند. در این راستا، خریدار زمانی که می‌خواهد تورم زغال‌سنگ را مورد بررسی قرار دهد، از افزایش سه برابری قیمت زغال‌سنگ یاد می‌کند، ولی واقعیت این است که متاسفانه هزینه‌های تولید و توسعه معادن و کارخانه‌های زغال‌سنگ به شدت افزایش پیدا کرده‌اند. عملا شرایط معادن زغال‌سنگ در مقایسه با سال‌های ۹۶ بسیار سخت‌تر شده است و افزایش قیمت زغال‌سنگ تاثیری روی بهبود وضعیت تولیدکنندگان نداشته است. به عنوان مثال، قیمت آرک و ریل که توسط ذوب آهن تولید می‌شود، در این سال‌ها ۹ برابر شده یا قیمت چوب از هر تن ۴۰۰ هزار تومان به ۶ میلیون تومان رسیده و همچنین قیمت تجهیزات وارداتی ۱۰ برابر شده است. با این شرایط، معادن با کدام نقدینگی باید سرمایه‌گذاری کنند؟

وی با اشاره به کند بودن توسعه معادن زغال‌سنگ، خاطرشان کرد: مشکل اینجاست که تنها به افزایش نرخ زغال‌سنگ توجه می‌شود و توجهی به گرانی سایر تجهیزات نمی‌کنند. برهمین اساس، در حالی زغال‌سنگ داخلی قیمت ۳ میلیون و ۵۰۰‌هزار تومان به ازای هر تن دارد که براساس صورت‌های مالی در سال ۱۴۰۱، زغال با نرخ تنی ۱۲ میلیون تومان وارد شده است، یعنی به ازای هر تن زغال وارداتی ۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان نصیب تولیدکننده خارجی می‌شود و در واقع، تولیدکننده داخلی بی‌نصیب می‌ماند.

صمدی در ادامه به اشتباهاتی در ارائه آمار سودآوری شرکت‌های زغال‌سنگی اشاره کرد و با بیان اینکه حدود یکصد معدن زغال‌سنگ در کشور داریم، اظهارداشت: فولادسازان زمانی که می‌خواهند به سودآوری شرکت‌های زغال‌سنگی اشاره کنند، تنها دو شرکت زغال‌سنگی را که بورسی هستند و دوره استهلاک آن‌ها تمام شده است، عنوان می‌کنند، اما چرا ۹۸ معدن دیگر را بررسی نمی‌کنند که در چه شرایطی هستند یا قیمت تمام شده در شرکت البرز شرقی و البرز مرکزی را مثال نمی‌زنند و بررسی نمی‌کنند. یا شرکت زغال‌سنگ کرمان که زمانی بزرگ‌ترین تولیدکننده زغال‌سنگ بود را مبنای محاسبات قرار نمی‌دهند.

وی مطرح کرد: درخواست می‌کنیم خریدار، زغال داخلی را نه با قیمت ۱۲ میلیون تومان، بلکه با توجه به قیمت واقعی تمام شده خریداری کند. در عوض، ما تعهد می‌دهیم که تولید زغال‌سنگ را به نحوی افزایش دهیم تا کشور به جز مارک خاص که مشابه داخلی ندارد، از واردات زغال‌سنگ بی‌نیاز شود. در این میان، برای کشوری که ۱۴ میلیارد تن ذخیره زمین‌شناسی دارد، واردات ۵۲۰ میلیون دلار زغال‌سنگ و مشتقات آن در ۷ ماه اول سال براساس آمار گمرک، نقطه ضعف و چالش جدی است.

صمدی به فاصله قیمتی مارک‌های مختلف زغال‌سنگ پرداخت و گفت: نکته دیگر اینکه بعضا گفته شده زغال ایرانی کیفیت پایینی دارد، این در حالی است که چیزی به نام زغال خوب و بد نداریم.

وی با اشاره به اینکه زغال‌سنگ مارک‌های مختلفی دارد. توضیح داد: تفاوت قیمتی بدترین با بهترین مارک دنیا تنها ۳۰ درصد است. محدوده کیفی زغال‌سنگ ایران عموما مارک «هارد» و در واقع مارک متوسط است که از نظر کارشناسی حدود ۲۰ درصد با بهترین زغال‌سنگ دنیا تفاوت دارد، این در حالی است که اگر اطلاعات خریدار را ملاک قرار دهیم، قیمت زغال‌سنگ وارداتی حدود ۲٫۵ برابر قیمت زغال‌سنگ داخلی است.

دبیر انجمن زغال‌سنگ در پایان کفت: ما می‌گوییم در این شرایط چرا باید ظرف ۶ ماه ۵۰۰ میلیون دلار هزینه واردات زغال‌سنگ کرد. البته این میزان تا پایان سال به یک‌میلیارد دلار خواهد رسید در حالی که می‌شود هم از تولید داخل حمایت و هم از خروج ارز جلوگیری کرد. به عبارت دیگر، این یک‌میلیارد دلار را می‌توان در جا‌های دیگر به کار برد. در حال حاضر در صنعت زغال‌سنگ ایران حدود ۱۷ هزار نفر مشغول به کار هستند و اگر قیمت زغال‌سنگ را واقعی کنیم که لازم نباشد کارگر معدن زغال‌سنگ به فولادساز یارانه بدهد، شاهد شکوفایی معادن زغال‌سنگ و تامین نیاز کشور از داخل خواهیم بود.

منبع: فولادبان