بسط نااطمینانی در معاملات پتروشیمی‏‏‌ها

به گزارش می‌متالز، در واقع باوجود تمام محدودیت‌هایی که موجب کاهش تولید بنگاه‌های داخلی از جمله صنعت پتروشیمی شده، افزایش انتظارت تورمی و رشد نااطمینانی در ذهن تولید کنندگان موجب شده است تا به جهت جلوگیری از کاهش ارزش سرمایه خود نقدینگی را به کالا تبدیل کنند. از طرفی رشد قیمت‌های جهانی سبب شد تا با وجود کاهش ۵۰۰تومانی بهای ارز نیمایی، اکثر قیمت‌های پایه هفته جاری افزایشی اعلام شوند.

تداوم استقبال از عرضه‌ها

در حالی که بررسی معاملات بازار نشان می‌دهد در روز‌های اخیر بهای آزاد ارز ثبات نسبی یافته است، به نظر می‌رسد خریداران محصولات پتروشیمی در بورس‌کالا به آینده بازار چندان خوش‌بین نیستند. به‌رغم محدودیت‌های اعمال‌شده بر مصرف گاز این واحد‌های تولیدی در فصل سرما، همچنان تقاضا برای محصولات پلیمری و شیمیایی رینگ داخلی بورس‌کالا در سطح بالایی قرار دارد. هفته گذشته رینگ داخلی بورس‌کالا میزبان عرضه بیش از ۱۴۷‌هزار تن محصول پتروشیمی بود. در حالی که عرضه‌ها نسبت به هفته اول دی‌ماه رشد چشمگیری داشته است، همچنان برتری تقاضا برای این محصولات به‌طور محسوسی به چشم می‌آید.

در زیرگروه پلیمری‌ها خریداران تقاضایی معادل ۱۷۴‌هزار تن را به ثبت رساندند. سطح تقاضا نسبت به هفته پیش از آن حدود ۸‌هزار تن کاهش داشته است؛ اما همچنان حدود ۶۰‌درصد بیشتر از میانگین سطح تقاضا در سال‌جاری است. در زیرگروه شیمیایی‌ها نیز تقاضایی برابر با ۴۵‌هزار تن به ثبت رسید که تقریبا در سطح هفته گذشته قرار دارد و در دسته هفته‌هایی با سطح بالای تقاضا قرار می‌گیرد. در نهایت برتری ۴۸ درصدی تقاضا نسبت به عرضه موجب شد تا حجم معاملات به ۱۲۹‌هزار تن برسد که نسبت به هفته ابتدایی زمستان بیش از ۳‌درصد افزایش را تجربه کرد.

چرا حجم معاملات بالاست؟

در شرایطی که تولید کنندگان به دلیل شرایط اقتصادی بیشتر از هرزمان دیگری در مضیقه هستند، بررسی حجم معاملات بورس‌کالا نشان می‌دهد که خریداران محصولات پتروشیمی ترجیح می‌دهند همچنان به رقابت قیمتی برای محصولات عرضه‌شده در بستر بورس‌کالا بپردازند؛ چراکه حجم معاملات پتروشیمی‌ها طی هفته‌های گذشته در رینگ داخلی بورس‌کالا بیشتر از میانگین میزان معاملات در سال‌جاری بوده است. این درحالی است که مسوولان با شروع اولین موج سرما تصمیم به قطع گاز صنایع مختلف، از جمله صنعت پتروشیمی گرفتند. در حالی که هنوز موج سرما به کشور وارد نشده است، احتمال می‌رود با تشدید کاهش دمای هوا این محدودیت‌ها بیشتر شود. قطع گاز تنها شامل صنایع بالادستی نبوده و صنایع پایین‌دست نیز مشمول آن بوده اند.

در هفته‌های گذشته به برخی شهرک‌های صنعتی نیز ابلاغیه‌هایی در جهت برنامه قطع گاز ارسال شده است. برخی کارشناسان معتقدند، در سال‌جاری قطعی گاز تاکنون چیزی بیش از ۶۸۰ میلیون دلار زیان به کشور وارد کرده است. در نتیجه با افزایش احتمال کاهش تولید به دلیل محدودیت‌های گازی منطقی است که خریداران تقاضای خود را برای محصولات پتروشیمی کاهش دهند. با این حال، نه‌تن‌ها افتی در میزان تقاضا دیده نمی‌شود، بلکه بر رونق حجم معاملات نیز افزوده شده است. از طرفی نوسانات بهای ارز نیز به‌عنوان عاملی بسیار تاثیرگذار بر افزایش نااطمینانی همچنان موجب نابسامانی وضعیت اقتصادی کشور شده است. در واقع نوسانات نرخ ارز قدرت پیش‌بینی و برنامه‌ریزی را از تولید کنندگان گرفته و اجازه نمی‌دهد بتوانند قیمت فروش خود را به‌درستی محاسبه کنند؛ مساله‌ای که موجب شده است بسیاری از بنگاه‌های تولید به ناچار از فروش منصرف شده و تصمیم به حفظ مواد اولیه خود بگیرند.

با تمام این اوصاف، شاهد افزایش خرید محصولات پتروشیمی از بورس‌کالا هستیم. در واقع به نظر می‌رسد تولید کنندگان صنعتی چشم‌انداز مثبتی را نسبت به آینده نمی‌بینند و افزایش انتظارات تورمی انگیزه‌ای برای استقبال از عرضه‌ها در رینگ داخلی بورس‌کالا شده است. در واقع تولیدکنندگان ترجیح می‌دهند به دلایل مختلف همچون تداوم تورم مزمن، افزایش انتظارات تورمی و نبود چشم‌انداز روشن نسبت به آینده نقدینگی خود را به کالا تبدیل کنند تا از کاهش ارزش آن جلوگیری به عمل آورند.

افزایش قیمت‌های پایه

مدیریت دفتر صنایع توسعه تکمیلی، سی و هفتمین جدول قیمت‌های پایه برای هفته جاری را در حالی اعلام کرد که در زیرگروه پلیمری‌ها این جدول همچنان افزایشی ماند. با وجود این، قیمت‌های پایه محصولات شیمیایی به دلیل افت قیمت‌های جهانی قرمزپوش شدند. با وجود کاهش قیمت نیما عمده قیمت‌های پایه با افزایش نرخ‌های جهانی افزایشی اعلام شدند. در بخش پلیمری‌ها پی وی سی‌ها با افزایش ۵ درصدی قیمت در صدر جدول قرار گرفتند و سنگین استروژن نیز با ۲ درصد کاهش قیمت در انتهای جدول قرار گرفت. در زیرگروه شیمیایی‌ها نیز اوره پریل و اوره گریل ۱۰‌درصد کاهش قیمت را تجربه کردند. در رتبه دوم نیز اسید استیک با ۷‌درصد کاهش قیمت قرار گرفت.

برخلاف ماه‌های گذشته میانگین بهای نیمایی ارز آزاد با ۵۰ تومان افت قیمت کاهشی شد. باوجود همگرایی بهای نیما و آزاد ارز در ماه‌های گذشته، به نظر می‌رسد سیاستگذار به دنبال تثبیت نرخ نیما برای تبادلات صادرکنندگان و تولید کنندگان است. در واقع برخی تحلیلگران معتقدند که ثبات نرخ نیما در کانال ۲۸ هزارتومانی همان جایگاه ارز ۴۲۰۰ تومانی را پیدا خواهد کرد؛ سطح قیمتی که چالش‌های فروانی را در سطح کلان ایجاد کرد و حذف آن در اوایل سال ۱۴۰۱ شوک قابل‌توجهی به اقتصاد وارد آورد. حال برخی تحلیلگران با ابراز نگرانی درباره این تصمیم معتقدند که ثبات نرخ نیما در محدوده نزدیک به ۳۰ هزارتومانی در آینده نیز همان عواقب زیانبار ارز ۴۲۰۰ را در پی خواهد داشت.

با این حال، سید احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی روز گذشته در مصاحبه‌ای اعلام کرد در سامانه نیما به دنبال ثبات نرخ ارز خواهیم بود، ولی نرخی را تثبیت نخواهیم کرد و قیمت می‌تواند نوسان داشته باشد. مساله این است که ثبات نرخ ارز نیازمند تصمیمات اساسی در حوزه کلان است که تاکنون دیده نشده و از طرفی نوسان قیمت نیز یادآور رسیدن به قیمت‌های تعادلی و دوری از سیاست قیمت‌های دستوری است؛ بنابراین نمی‌توان از صحبت‌های وزیر نتیجه خاصی گرفت و باید دید در آینده سیاست دولت متمایل به ثبات قیمت‌هاست یا در راستای تعادلی شدن نرخ نیما گام برمی‌دارد.

منبع: دنیای اقتصاد