سیمان ایلام خوشبخت شد

به گزارش می‌متالز، شاخص‌های سودآوری «سیلام» نشان می‌دهد که در چهارسال گذشته روند حاشیه سود این شرکت روبه رشد بوده است. با این تفاسیر پیش‌بینی می‌شود که این روند در سال مالی ۱۴۰۲ ادامه داشته باشد و شرکت مذکور بتواند به حاشیه سود ناخالص ۳۶ درصدی دست پیدا کند. با بررسی میزان تولیدات «سیلام» درمی یابیم که به طور میانگین ۶۲ درصد به تولیدات آن افزوده شده؛ اما با این حال در ۹ ماهه ۱۴۰۱، ۱۲ درصد از تولیدات نسبت به دوره قبل کاسته شده است که با توجه به بالا بودن عمر شرکت نسبت به میانگین صنعت، خطوط تولیدی مستهلک شده اند و این عامل در کنار قطعی‌های برق و گاز موجب افت تولید در «سیلام» شده است. از طرفی مبلغ فروش شرکت سیمان ایلام ظرف سه‌سال اخیر ۵۴ درصد افزایش را به ثبت رسانده است. مجموع عوامل ذکرشده موجب می‌شود که برای سال مالی ۱۴۰۲ به‌میزان ۲۷ درصد افزایش درآمد فروش و ۱۵ درصد کاهش میزان تولید پیش‌بینی شود. در نتیجه، این امر سبب تحقق ۱۳۴ تومان سود به ازای هر سهم شرکت می‌شود. لازم به ذکر است که پایان سال مالی شرکت سیمان ایلام مصادف با دی‌ماه است، بنابراین هرجا که به سال مالی اشاره شده، منظور ابتدای بهمن سال جاری تا آخر دی‌ماه سال بعد است.

معرفی شرکت

براساس آمار‌های منتشرشده، شرکت سیمان ایلام در تاریخ ۱۲ آبان سال ۱۳۸۲ در سازمان بورس اوراق بهادار تحت نماد «سیلام» پذیرفته شد و در حال حاضر جزو شرکت‌های سیمان تهران به شمار می‌رود که شرکت نهایی گروه کاوه‌پارس است. ظرفیت سالانه حال حاضر این شرکت یک‌میلیون و ۶۰۰ هزار تن کلینکر و یک‌میلیون و ۷۰۸ هزار تن سیمان است. در این میان، طبق اساسنامه، موضوع فعالیت سیمان ایلام ایجاد و تاسیس کارخانه‌های تولید سیمان و صنایع جانبی وابسته به آن و تهیه و تامین کلیه مواد و وسایل، دستگاه‌ها و ماشین‌آلات موردنیاز این صنایع از داخل و خارج از کشور است. از دیگر موضوعات فعالیت شرکت می‌توان به اکتشاف، استخراج و بهره برداری از کلیه معادن موردنیاز این صنعت از قبیل سنگ‌آهن، سنگ‌آهک، خاک‌رس، سنگ گچ، سیلیس و همچنین تاسیس شرکت‌های جدید یا سهیم‌شدن در شرکت‌های موجود در جهت تعقیب اهداف شرکت اشاره کرد. از جهتی انجام کلیه معاملات و عملیات مجاز صنعتی و تولیدی و بازرگانی اعم از داخلی و خارجی از جمله صدور خدمات فنی و مهندسی و کالا‌های تولیدی کارخانه‌های سیمان و شرکت‌هایی که به نحوی از انحا در آن‌ها سهیم بوده یا مشارکت داشته باشد، به خارج از کشور و همچنین وارد شدن در معاملات سازمان بورس، سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت و بلندمدت نزد بانک‌ها، خرید و فروش اوراق قرضه یا مشارکت از فعالیت‌های شرکت محسوب می‌شود. به طور کلی موضوع فعالیت شرکت انجام کلیه عملیات و معاملات مالی، تجارتی، صنعتی و خدماتی که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم به تمام یا هریک از موضوعات فوق مربوط باشد، به شمار می‌رود.

محصولات شرکت

بررسی‌ها نشان می‌دهد که محصولات اصلی شرکت سیمان ایلام در مهرماه ۱۴۰۱ که مصادف با دوره ۹ ماهه شرکت مذکور بود، شامل سیمان عرضه‌شده در بورس کالا، کلینکر صادراتی و سیمان صادراتی بوده است. از طرفی در چهار سال گذشته، ۲۸ درصد درآمد شرکت را فروش صادراتی تشکیل داده و این روند افزایشی بوده، به طوری که در دوره ۹ ماهه ۱۴۰۱، ۵۵ درصد از درآمد شرکت محصولات صادراتی بوده است. با این تفاسیر می‌توان گفت که شرکت سیمان ایلام محصولات خود را هم در بازار داخل و هم به صورت صادراتی به فروش می‌رساند.

با بررسی مواد مصرفی شرکت سیمان ایلام درمی یابیم که هفت‌نوع ماده اصلی از جمله آهن، پاکت، آلوویم، سیلیس و آهک مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این میان تامین کنندگان عمده مواد مصرفی شرکت داخلی هستند. با این تفاسیر می‌توان گفت ریسک عدم‌تامین مواد اولیه در سیمان ایلام که حدود ۲۴ درصد بهای تمام‌شده را شامل می‌شود پایین است. در شرکت‌های سیمانی همواره سربار از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. بررسی اقلام موجود در سربار شرکت «سیلام» نشان می‌دهد که درشت‌ترین اقلام مربوط به انرژی، حقوق و دستمزد و تعمیرات و نگهداری دارایی‌ها بوده است. در بحث انرژی همواره ریسک قطعی و کمبود برق و گاز با شرکت‌های سیمانی همراه بوده که این امر مستلزم ذخیره موجودی انبار این شرکت‌ها در فصل‌های پاییز و بهار برای فصل‌های تابستان و زمستان است.

بررسی موجودی انبار «سیلام» نشان می‌دهد، در فصل‌هایی که تولید به اوج خود می‌رسد شرکت موجودی خوبی را از کلینکر و سیمان خاکستری ذخیره می‌کند که این موضوع ریسک مذکور را تا حدی کاهش می‌دهد. در خصوص هزینه تعمیرات و نگهداری، بیشترین هزینه مربوط به تعمیرات آسیاب سیمان و مواد و آجر‌های نسوز است که سیمان ایلام به دلیل عدم‌کاهش بهره‌وری در خطوط تولید در هر دوره هزینه‌هایی را در این زمینه به انجام می‌رساند. در مجموع با بررسی اقلام سربار به این نتیجه می‌رسیم که غیر از بحث انرژی، در زمینه‌های دیگر ریسکی که باعث اخلال در تولیدات شرکت شود، وجود ندارد. بررسی آمار تولید، فروش و سودآوری «سیلام» می‌تواند نقشه‌ای از عملکرد آن در گذشته به تحلیلگران ارائه دهد. بر این اساس در بخش تولیدات بررسی آمار‌ها نشان می‌دهد که در دوسال اخیر به طور میانگین ۶۰ درصد به میزان تولیدات افزوده شده، این در حالی است که در دوره ۹ ماهه ۱۴۰۱ نسبت به دوره مشابه قبل ۱۲ درصد از میزان تولیدات «سیلام» کاهش پیدا کرده است. باتوجه به روند تاریخی می‌توان گفت، اتفاق مذکور احتمالا یک‌رویداد تکرار‌ناپذیر است و عمده دلیل این افت تولید، قطعی برق و گاز شرکت در فصل‌های تابستان و زمستان و همچنین مستهلک‌شدن خطوط تولید با توجه به بالا بودن عمر آن نسبت به صنعت بوده است.

یکی دیگر از آمار‌های مهم شرکت سیمان ایلام، مبلغ فروش است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که «سیلام» در سه‌سال گذشته در مبلغ فروش رشد خوبی را به ثبت رسانده و به طور میانگین ۵۴ درصد به این مبلغ افزوده شده است. بر همین اساس در ۹ ماهه ۱۴۰۱ شرکت مذکور موفق شده است نسبت به دوره مشابه سال قبل ۸۳ درصد به مبلغ فروش خود بیفزاید که این امر رشد درآمدی بسیار خوبی را برای این شرکت نشان می‌دهد. بررسی‌ها حاکی از آن است که دلیل عمده افزایش درآمد فروش «سیلام» با توجه به عدم‌رشد میزان تولید در دوره ۹ ماهه ۱۴۰۱، عرضه محصولات شرکت در بورس‌کالا و در نتیجه خروج محصولات شرکت از قیمت‌گذاری دستوری و همچنین افزایش میزان فروش صادراتی شرکت بوده است.

آخرین موردی که باید در «سیلام» به بررسی روند آن بپردازیم، حاشیه سود‌های ناخالص، عملیاتی و خالص است. بر همین اساس در چهارسال اخیر میانگین حاشیه سود‌های شرکت مذکور به‌ترتیب برابر با ۲۴ درصد، ۷ درصد و صفر‌درصد بوده، این در حالی است که در ۹ ماهه ۱۴۰۱ حاشیه سود‌های ناخالص، عملیاتی و خالص به ۴۵ درصد، ۳۲ درصد و ۲۷ درصد رسیده است. با بررسی روند حاشیه سود شرکت می‌توان نتیجه گرفت که عمده دلیل ضعیف‌بودن میانگین حاشیه سود‌های شرکت، بالا بودن هزینه‌های سیمان ایلام در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ بوده، به طوری که در سال ۱۳۹۷ حاشیه سود خالص به صفر و در سال ۱۳۹۸ به زیان رسیده است. از این سال شرکت با مدیریت درست منابع و هزینه‌های خود نه‌تن‌ها توانسته است زیان خود را جبران کند، بلکه موفق به ثبت حاشیه سود خالص ۲۷ درصدی در دوره ۹ ماهه ۱۴۰۱ شده که این امر با توانمندی «سیلام» در کنترل هزینه‌ها در کنار حذف قیمت‌گذاری دستوری رقم خورده است.

نسبت سهامداران شرکت

سهامداران عمده حقوقی شرکت سیمان ایلام عبارتند از شرکت سیمان تهران، گروه سرمایه‌گذاری امید و صندوق سرمایه‌گذاری. ا. ب. سینابهگزین که به ترتیب مالکیت ۴۸ درصد، ۶/ ۳۳ درصد و ۳/ ۲ درصد از سهام «سیلام» را در اختیار دارند. در این میان در ترکیب سهامداران شرکت یک شخص حقیقی وجود دارد که مالکیت ۵/ ۱ درصد سهام سیمان ایلام را در اختیار دارد. با این تفاسیر شناوری «سیلام» حدود ۱۶ درصد است.

تحلیل سود سال آینده

به‌منظور تخمین سهم سود سال مالی ۱۴۰۲ «سیلام»، ابتدا باید مفروضات و متغیر‌های موثر بر سودآوری شرکت را مشخص کرد. مهم‌ترین متغیر اثرگذار بر سودآوری این شرکت نرخ محصولات تولیدی آن است. محصولات اصلی «سیلام» که بیشترین درآمد شرکت را حاصل می‌کنند، شامل سیمان خاکستری عرضه‌شده در بورس‌کالا و کلینکر صادراتی هستند که نرخ آن‌ها براساس رشد ۳۳ درصدی نسبت به آخرین گزارش فعالیت ماهانه (آذرماه) به ترتیب ۶۶۲ هزار تومان و یک‌میلیون و ۴۹ هزار تومان به ازای هر تن در نظر گرفته شده است. در این میان همان‌طور که اشاره شد، به دلیل وابستگی زیاد شرکت به مصرف انرژی در تولید و قطعی‌های مکرر برق و گاز در تابستان و زمستان و همچنین مستهلک‌شدن خطوط تولید با وجود روند افزایشی تولیدات در سال‌های گذشته، در ۹ ماهه ۱۴۰۱ «سیلام» با افت ۱۲ درصدی تولیدات مواجه بوده است. بر این اساس برای سال مالی ۱۴۰۲ شرط محافظه کاری رعایت شده و با وجود پیش‌بینی افزایشی شرکت در میزان تولیدات خود، افت ۱۵ درصدی میزان تولیدات نسبت به سال گذشته در برآورد مبلغ فروش پیش‌بینی شده است. از طرفی نرخ‌های مهم دیگر عبارتند از افزایش حقوق، تورم و حمل ونقل که به ترتیب ۶۰ درصد، ۴۰ درصد و ۳۵ درصد برآورد شده اند. همچنین نرخ دلار در سامانه نیما برای سال مالی ۱۴۰۲ به طور میانگین برابر با ۳۰ هزار تومان در نظر گرفته شده است. با فرض این متغیر‌ها فروش شرکت سیمان ایلام در سال مالی ۱۴۰۲ برابر با ۸۲۸ میلیارد تومان خواهد شد. از این میزان فروش ۳۰۰ میلیارد تومان سود ناخالص، ۲۰۰ میلیارد تومان سود عملیاتی و ۱۶۱ میلیارد تومان سود خالص برآورد می‌شود. این در حالی است که در ۹ ماهه ۱۴۰۱ «سیلام» توانسته است به میزان ۴۴۹ میلیارد تومان فروش به ثبت برساند. با این مفروضات سود خالص به ازای هر سهم شرکت سیمان ایلام برای سال مالی ۱۴۰۲ برابر با ۱۳۴ تومان پیش‌بینی می‌شود. همان‌طور که در بخش مبلغ فروش به بررسی روند سالانه پرداخته شد، «سیلام» در ۹ ماهه ۱۴۰۱ موفق به افزایش درآمد فروش خود به میزان ۸۳ درصد شده است. بر همین اساس پیش‌بینی می‌شود برای سال مالی ۱۴۰۲ رشد ۱۲۷ درصدی در درآمد شرکت نسبت به سال مالی ۱۴۰۱ به وقوع بپیوندد. با توجه به آخرین قیمت هر سهم «سیلام» که برابر با یک‌هزار و ۱۶۴ تومان بوده است، نسبت قیمت به سود هر سهم شرکت برای سال مالی ۱۴۰۲ برابر با ۹ می‌شود.

ریسک‌ها و فرصت‌های شرکت

اولین ریسکی که می‌تواند سودآوری شرکت سیمان ایلام را تحت‌تاثیر قرار دهد، نوسانات نرخ ارز است. براین اساس نوسانات ارزی بر صنعت سیمان تاثیرات چندگانه‌ای داشته؛ چرا که از یک طرف رشد صادرات را تشویق کرده و از طرفی هزینه‌های تعمیر و نگهداری را افزایش داده است. همچنین صنعت سیمان به دلیل تسهیلات ارزی بالایی که طی سال‌های اخیر برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای و خرید تکنولوژی‌های جدید دریافت کرده، تغییر نرخ ارز از این موضع بر این صنعت تاثیرات زیادی داشته است؛ بنابراین هرگونه جهش قابل‌توجه ارزی می‌تواند باعث رشد سودآوری و فروش صادراتی شرکت شود و هزینه‌های شرکت را افزایش دهد. اما در مجموع با توجه به صادراتی بودن شرکت می‌تواند تراز مثبتی برای «سیلام» به ارمغان آورد.

از طرفی در حال حاضر قدرت چانه زنی عرضه کنندگان سیمان در تعیین قیمت داخلی و صادراتی با توجه به فزونی میزان عرضه بر تقاضا و همچنین تعداد زیاد کارخانه‌های تولیدی فعال در کشور کاهش یافته است. قدرت رقابت در صنعت سیمان به خصوص طی سال‌های اخیر با توجه به محدودیت ایجادشده در منابع مصرف داخلی و بازار‌های صادراتی وجود داشته و هر روز نیز شدت بیشتری به خود می‌گیرد که این میزان رقابت در سال‌های گذشته وجود نداشته است؛ بنابراین در شرایط کنونی در صحنه رقابت میان شرکت‌های سیمانی، مهم‌ترین عامل پیروزی عبارت است از کاهش هزینه‌های تولید. در فضای رقابتی فعلی هر شرکت سیمانی که هنر افزایش بهره وری و کاهش هزینه‌های خود را نداشته باشد قطع به یقین بازنده رقابت بر سر قیمت عرضه محصولات است و ناگزیر باید سهم بازار خود را تقدیم رقبا کند.

از دیگر عوامل موثر بر پیشی‌گرفتن از رقبا می‌توان به کیفیت بالای سیمان تولیدی، قابلیت بیشتر کارخانه‌ها در نوآوری، مطالعه دقیق‌تر بازار‌های هدف و اتخاذ استراتژی‌های مناسب‌تر و بالاخره شبکه بهتر و فعال‌تر توزیع و فروش محصولات، چه در داخل و چه در خارج از کشور اشاره کرد. مجموعا با توجه به قدمت بالای شرکت سیمان ایلام و در نتیجه رابطه خوبی که با تامین‌کنندگان مواد اولیه و خریداران محصول خود دارد می‌توان با وجود رقبای زیاد در صنعت سیمان همچنان روند فروش شرکت را برای سال‌های آتی پایدار در نظر گرفت.

جمع بندی

اگر به روند سود به‌ازای هر سهم شرکت سیمان ایلام نگاهی بیندازیم، درمی یابیم که در سال‌های گذشته همواره این نسبت روندی رو به رشد داشته، به طوری که در پایان ۹ ماه منتهی به مهر ۱۴۰۱ توانسته است ۱۰۰ تومان به‌ازای هر سهم سود ثبت کند که این عدد در مقایسه با سود ۵ ریالی دوره مشابه سال قبل رشد بیش از ۱۹ هزار درصدی را نشان می‌دهد که به‌نوعی رکورد تاریخی در سودآوری شرکت محسوب می‌شود. برهمین اساس پیش‌بینی می‌شود که برای سال مالی ۱۴۰۲ شرکت مذکور بتواند ۱۳۴ تومان سود برای هر سهم شناسایی کند. از طرفی با توجه به محاسبات انجام‌شده، نسبت قیمت به ازای درآمد هر سهم برابر با ۹ برای سال مالی ۱۴۰۲ برآورد شده است. با توجه به مجموع این عوامل می‌توان گفت شرکت از نظر میزان فروش و تولید و حاشیه سود‌های ناخالص، عملیاتی و خالص در حال رشد است که این موضوع توانمندی آن را در کنترل هزینه‌های خود نشان می‌دهد. با این حال این مهم را باید در نظر گرفت که تولیدات شرکت به دنبال قطعی‌های پی درپی برق و گاز و استهلاک خطوط تولید در دوره ۹ ماهه ۱۴۰۱ نسبت به دوره قبل افت کرده که در حال حاضر چشم انداز مثبتی در خصوص رفع محدودیت‌های برق و گاز در تابستان و زمستان وجود ندارد. البته شرکت تمهیداتی در نظر گرفته است تا از موجودی انبار خود در روز‌هایی که با افت فشار گاز یا قطعی برق مواجه است، استفاده کند.

در مجموع با توجه به آزادسازی نرخ محصولات و عرضه محصولات شرکت در بورس‌کالا در کنار فروش روبه رشد صادرات «سیلام» می‌توان گفت، حتی با افزایش بهای تمام‌شده در درآمد شرکت خللی ایجاد نخواهد شد و از این منظر می‌توان افق روشنی برای سیمان ایلام متصور بود.

منبع: دنیای اقتصاد