پابه‌پای دلار

‌می‌متالز - برای مشخص شدن ابزار‌های موردنیاز بازار برای رشد و بررسی ریسک‌های موجود بر سر راه بورس در ابتدا باید به این سوال پاسخ داد که چرا بورس ایران رشد کرد.

به گزارش می‌متالز، بعد از سال ۱۳۹۹ ما در حال تجربه شرایط جدیدی بودیم که طی آن بازار سرمایه ایران خود را با بازدهی دلار هماهنگ می‌کرد. به این معنا که تاخیری که شاید بازار در سالیان گذشته داشت و همواره بعد از یک فاصله حدودا ۶ماهه بعد از رشد در بازار دلار، رشد می‌کرد از بین رفت. علاوه بر این ریسک‌هایی نیز به بازار سرمایه ایران اضافه شد که قبلا وجود نداشت.

اعتماد عمومی از بازار رخت بربسته بود و اکثر مردم در بازار فروشنده بودند و توانایی تحمل ریسک‌هایی بیش از آنچه در مرداد سال ۱۳۹۹ تجربه کرده بودند نداشتند. یک شرایط سخت همراه با خروج مداوم پول از بازار سرمایه شکل گرفته بود و در مقابل نقدینگی به بازار وارد نمی‌شد. در ادامه این شرایط بورس دیگر پس از رشد دلار شاهد رشد نبود و بازار سرمایه دیگر دنبال‌کننده دلار نبود. البته در فاصله سال ۱۳۹۹ تا سال ۱۴۰۲ بازار سرمایه از حرکات دلار تاثیرات آنی نمی‌گرفت، اما با تاخیر حدودا سه‌ماهه گهگاه این اتفاق می‌افتاد. بعد از اینکه دلار از کانال ۲۶ هزار تومان شروع به رشد کرد و قیمت‌هایی حتی بیش از ۶۰ هزار تومان را نیز به خود دید، عقب‌ماندگی بورس از دلار تشدید شد. بازار سرمایه از آبان سال گذشته با این جریان کم‌و‌بیش همراه شد، این جاماندگی را پر کرد و بالا رفت.

در سال ۱۴۰۲ بازدهی بازار سرمایه، همچون سال ۹۹ به بعد، با بازدهی دلار در بسیاری از سهم‌ها و مخصوصا سهام شاخص‌ساز تقریبا همسو است. به این معنی که با در نظر گرفتن بازدهی صددرصدی دلار، بسیاری از سهام موجود در بازار توانایی لازم را برای بالاتر رفتن از آن اعداد و ایجاد بازدهی بیشتر نداشتند. مثلا وقتی سهمی صددرصد بازدهی می‌داد اگر چه احتمال رشد بیشتر هم بود، اما توانایی سابق در رشد نبود. سیاستگذار نیز مایل بود نماگر اصلی بورس شرایط خوبی را تجربه کند، به چند دلیل: یکی اینکه شاخص کل در گزارش‌ها ذکر می‌شود و برای سیاستگذار بازار سهام خوب است که شاخص کل شرایط خوبی را تجربه کند و از جهت دیگر بازار سرمایه می‌تواند از ورود بیش از حد سرمایه به بازار‌های نامولد جلوگیری کند. با کنار گذاشتن درست یا غلط این ماجرا برای بازارساز نیز جذاب بود که عدد شاخص کل عدد جذابی باشد. از طرف دیگر ذات بازار همواره خود را با دلار هماهنگ می‌کند. به نظر من در سال ۱۴۰۲، چون اصلاحات خیلی عجیبی روی قیمت دلار به شرط عادی بودن شرایط نخواهیم داشت و رشد آرامی برای قیمت دلار تا پاییز ۱۴۰۲ پیش‌بینی می‌شود، برای بازار سرمایه نیز همین روال اتفاق خواهد افتاد. به نظر من بازدهی بازار سرمایه اصلا از بازدهی دلار پیشی نخواهد گرفت و قاعدتا شاخص کل با توجه به اینکه گروه‌های مختلفی روی آن تاثیرگذارند و خیلی از آن‌ها از رشد صددرصدی جا ماندند می‌تواند رشد داشته باشد. آنچه در نهایت اتفاق می‌افتد این است که سطح قیمت‌های موجود در بازار سرمایه از این هم بالاتر خواهد رفت، دلار را دنبال می‌کند و خود را با بازدهی قیمت دلار هماهنگ خواهد کرد. قاعدتا در سال ۱۴۰۲ اگر سهامداری مایل به فعالیت در بازار سرمایه است باید دیدی بلندمدت‌تر از ۸ ماه به این بازار داشته باشد، چرا که در غیر این صورت آسیب خواهد دید.