نرخ خوراک، اصلی‌ترین چالش صنعت متانول

به گزارش می‌متالز، چهاردهمین نشست میز صنعت سازمان بورس و اوراق بهادار به همت مدیریت نظارت بر ناشران و اداره میز‌های صنعت و رتبه‌بندی ناشران این سازمان با موضوع بررسی صنعت متانول و پتروشیمی با حضور رضا عیوض‌لو معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس، ولی‌اله جعفری مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس، مدیران و فعالان صنعت متانول‌سازی و اصحاب رسانه برگزار شد.

مانع از تصویب نرخ خوراک غیرمنطقی شدیم

فریبرز کریمایی، قائم مقام انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی در این نشست اظهار کرد: چالش اصلی این صنعت مربوط به بحث نرخ خوراک می‌شود و در همین خصوص نیز حدود ۱۰ روز گذشته، ارقام ۷ و ۴ هزار تومان در دفتر هماهنگی معاون اول ریاست جمهوری در حال نهایی شدن بود که ما به عنوان فعال صنعت مراجعه و آمار‌های قابل دفاعی را ارائه کردیم.

کریمایی تشریح کرد: مطابق نامه و تصمیمات معاون اول رئیس جمهور سقف قیمت خوراک گاز، ۵ هزار تومان بود، یعنی اگر نرخ خوراک مطابق فرمول از رقم ۵ هزار تومان فراتر رفت، سقف قیمتی اعمال شده و نرخ ۵ هزار تومان مدنظر قرار می‌گیرد، اما اگر عدد آن مطابق محاسبات به اعداد کمتری برسد، باید فرمول مدنظر قرار بگیرد.

وی افزود: بر اساس فرمول گذشته (با تمام انتقاد‌هایی که به آن وارد است) این نرخ با احتساب دلار ۳۷ هزار و ۵۰۰ تومانی باید ۵ هزار و صد تومان باشد.

کریمایی گفت: مطابق مذاکرات انجام شده پیشنهاد دادیم که اگر اصرار بر ماندن نرخ‌های هاب‌های اروپایی در فرمول وجود دارد، تغییراتی در نسبت‌های آن به وجود بیاید. فرضا نسبت هاب‌های اروپایی از ۲۵ به ۱۰ درصد کاهش پیدا کند و مابقی آن سهم هاب آمریکایی باشد.

قائم مقام انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی مطرح کرد: با اعمال نرخ گاز ۷ هزار تومانی، نه تنها امکان رقابت در بازار‌های جهانی برای صنایع متاثر وجود ندارد، بلکه حدود ۷۰ الی ۸۰ دلار (در هر تن) زیان برای صنعت متانول به بار می‌آورد.

وی افزود: به‌طور مشخص پیشنهاد ما این بوده که نسبت هاب‌های اروپایی کاسته شود و در عوض آن به منظور تامین بودجه، قیمت‌گذاری خوراک پتروشیمی‌ها از دلار ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان به ۳۷ هزار و ۵۰۰ تومان (نرخ مرکز مبادله ارز و طلا) تبدیل بشود. با توجه به اینکه نرخ محصولات در بورس کالا و مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، نرخ ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان مانع کاهش قیمت نهایی و تورم در پایین دست صنعت پتروشیمی نمی‌شود.

قائم مقام انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی بیان کرد: با کاهش نسبت هاب‌های اروپایی به ۱۰ درصد، قیمت گاز حدود ۱۱ سنت است و با احتساب نرخ ۳۷ هزار و ۵۰۰ تومان، قیمت خوراک حدود ۴ هزار و صد تومان خواهد شد.

وی با تشریح دیگر چالش صنعت متانول، گفت: اساسا تولید این میزان متانول، نیاز مصرفی داخل کشور نبوده و این صنعت به‌منظور صادرات، توسعه یافته است. در واقع تبیین استراتژی تولید از دهه‌های پیشین (دهه ۸۰)، صادرات‌محور بودن این صنعت همانند کشور‌های صاحب انرژی ار جمله عربستان و روسیه بوده است و مقایسه آن با کشور‌های واردکننده انرژی همچون ترکیه و کره‌جنوبی اشتباه است. از این‌رو باید توجه داشت که قرار دادن متانول در گروه نیمه خام و وضع مالیات بر صادرات آن اشتباه است.

کریمایی با بیان اینکه قطعی گاز نیز یکی دیگر از چالش‌های این صنعت به‌حساب می‌آید، مطرح کرد: قطعی گاز از جمله چالش‌های صنعت متانول است و برای حل این مشکل نیز نمی‌توان به ساخت مخازن ذخیره‌سازی که هزینه‌های زیادی نیز دربر خواهد داشت، تکیه‌کرد؛ چراکه حتی در فصل تابستان نیز با کمبود گاز مواجه هستیم؛ از نتایج کمبود گاز در فصل تابستان، تعطیلی صنایع انرژی‌بر به علت کمبود تولید برق است؛ بنابراین راهکار پیش‌رو برای تامین خوراک صنایع، صرفه‌جویی در مصرف است و همانند صعت برق می‌توان، پته‌های صرفه‌جویی شده در گاز را در بورس انرژی به فروش رساند.

قائم مقام انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی مطرح کرد: ارزش عدم النفع تولید در صنعت متانول و اوره طی سال گذشته حدود ۷۰۰ میلیون دلار بوده است.

کریمایی با اشاره به یکی دیگر از چالش‌های این صنعت؛ بیان کرد: قانونی ۱۳ سال گذشته در حمایت از صنایع خدمات دریایی وضع شد است و امسال پس از ۱۳ سال به کمرگات ابلاغ شده است و در صورت استفاده از کشتیرانی خارجی، مبلغ ۱۰ درصد به‌عنوان عوارض باید پرداخت بشود و این در حالی است که در شرایط تحریمی استفاده از کشتی‌های خارجی برای دور زدن تحریم ضروری است.

نظارتی در انجام تکلیف واحد‌های یوتیلیتی وجود ندارد

افشین بنایی مدیر امورمالی شرکت پتروشیمی زاگرس نیز در این نشست مطرح کرد: یکی از چالش‌های اصلی حوزه متانول مربوط به نگرش "صندوق بودن پتروشیمی‌ها" است. پتروشیمی‌ها در زمینه ارزآوری باید طبق تکالیف عمل کند و در بحث نرخ خوراک نیز قیمت‌گذاری دستوری اعمال می‌شود و بخشنامه‌های متعدد و خلق‌الساعه‌ای برای آن‌ها وضع می‌شود.

وی ادامه داد: در سال ۱۴۰۲ در ایام تعطیل و حین انجام بارگیری محصولات در کشتی، گمرک اعلام می‌کند که باید نیم درصد عوارض به صورت نقد پرداخت کنید تا اجازه بارگیری و حمل داده بشود و این در حالی بوده که پیش از آن هیچ هماهنگی انجام نشده است.

مدیر امورمالی شرکت پتروشیمی زاگرس افزود: به بیان دیگر در مباحث کلان همانگی کافی وجود ندارد و به‌نظر می‌رسد که بخشی از این چالش‌ها به علت کسری بودجه است.

وی با اشاره به دیگر چالش‌های این صنعت، بیان کرد: به صورت مستمر نمی‌توانیم خوراک تامین کنیم. اگر آمار قطع خوراک گاز را طی سال‌های پیش را بررسی کنیم متوجه روند صعودی آن می‌شویم. در فصل زمستان نزدیک به سه ماه با قطعی گاز مواجه می‌شویم.

بنایی بیان کرد: از طرفی نرخ خوراک در زمان مشخصی تعیین نمی‌شود که و این مساله شفافیت را کاهش می‌دهد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه در سال‌های گذشته برنامه‌ریزی برای استفاده از واحد یوتیلیتی غیرمتمرکز شده است، گفت: در بحث یوتیلیتی با چالش مواجه هستیم، واحد اکسیژن مبین خدمات ارائه نکرد و در طی سال گذشته حدود ۲۵ میلیون دلار محصول به دلیل نبود اکسیژن تولید نکردیم. امسال نیز این اتفاق در حال تکرار است و سیاست‌گذار در خصوص انجام تکلیف آن‌ها نظارتی ندارد.

مدیر امورمالی شرکت پتروشیمی زاگرس مطرح کرد: سال گذشته از شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران (NPC) درخواست کردیم که مجوز تاسیس واحد یوتیلیتی را مستقلا به خودمان بدهد، اما به دلیل صرفه و صلاح مملکت بنا شد روال فعلی تداوم پیدا کند.

بنایی با اشاره به اینکه در سیاست‌گذاری‌های کلان ثبات رویه وجود ندارد، گفت: متانول مشمول مالیات نبود، اما با مصوبه‌ای در اسفندماه بدون هیچ علت مشخصی این موضوع را برای آن لحاظ کردند. این‌چالش به‌علت نبود فرد متخصص در سیاست‌گذاری به‌وجود می‌آید.

زمان رفع تعهد ارزی باید افزایش بیابد

محمدرضا فرج‌اللهی مدیرعامل شرکت پتروشیمی مرجان نیز در ادامه این نشست، مطرح کرد: عمده تولید متانول در منطقه بوشهر و عسلویه است و در آن منطقه با کمبود اکسیژن رو به رو هستیم. اکسیژن نیز یکی از آیتم‌های با اهمیت در تولید متانول به حساب می‌آید و در این موضوع با مشکلاتی مواجه هستیم.

مدیرعامل شرکت پتروشیمی مرجان با بیان دیگر چالش‌های این صنعت، بیان کرد: ما ظرف ۶۵ روز کاری به وجوه حاصل از فروش متانولمان می‌رسیم، اما از ما انتظار دارند که ظرف ۸۰ روز رفع تعهد کنیم و در زمان کوتاهی منابع ارزی را در سامانه عرضه کنیم.

فرج‌اللهی در تکمیل سخنان خود، گفت: مطابق تصمیم بانک مرکزی در گذشته، زمان ۱۲۰ روزه‌ای برای رفع تعهدات داشتیم، اما طی تصمیماتی این زمان به ۸۰ روز تغییر یافت.

پتروشیمی‌ها سهم ۱۰ درصدی از گاز تولید شده کشور دارند

بهمن بهزادی عضو هیات مدیره و مدیرعامل شرکت پتروشیمی خارک در ادامه این نشست، اظهار کرد: تا زمانی که تصمیم‌گیران در میدان فعال نباشند و مستقیما با چالش‌های این صنعت آشنا نشوند، مشکلات به همین منوال باقی خواهد ماند. در جنگ اقتصادی که کشور درگیر آن بوده، توجهی به ریسک‌های این صنعت نمی‌شود.

بهزادی گفت: حدود ۸۰۰ میلیون مترمکعب گاز تولید می‌شود و سهم کل پتروشیمی‌ها از این مقدار کمتر از ۱۰ درصد است، اما با این حال در زمان سرد شدن هوا نخستین جایی که گاز آن‌ها را قطع می‌شود، پتروشیمی‌ها هستند که وظیفه تامین ارز کشور را دارند.

منبع: پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)