مقایسه تولید در ایران و ترکیه

‌می‌متالز - با توجه به اینکه شرایط اقتصادی کشور در وضعیت نامناسبی قرار دارد و وجود مشکلاتی همچون محدودیت‌های انرژی، نوسان نرخ ارز و افزایش حقوق نیروی انسانی، باید گفت که وضعیت تولید و تولیدکنندگان خوب نیست.

به گزارش می‌متالز، متاسفانه اکنون در شرایطی هستیم که وضع معیشتی افراد به دلیل عدم تناسب میان درآمد و خرج آنها، مناسب نبوده و کارفرمایان نیز با پرداخت این میزان حقوق به نیروی انسانی، متضرر هستند. همچنین در حال حاضر با معضل بیکاری افراد تحصیل‌کرده مواجه بوده و شاهد افزایش محبوبیت شغل‌های کاذب در جامعه هستیم. در کنار این مشکلات، انحصاری بودن عرضه آلومینیوم در بورس کالا خود چالش دیگری است که تولیدکنندگان با آن مواجه هستند، زیرا تنها چند شرکت بزرگ دولتی، تامین کنندگان مواد اولیه در این تالار صنعتی هستند و شرکتی مشابه آن‌ها در بخش خصوصی وجود ندارد؛ نکته جالب اینجاست که این شرکت‌ها از یارانه انرژی استفاده می‌کنند، اما آلومینیوم را با قیمت بورس فلزات لندن در بازار‌های داخلی به فروش می‌رسانند. با توجه به این شرایط باید گفت که آینده تولیدکنندگان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

همچنین از نظر تکنولوژی و ماشین آلات مورد استفاده در خط تولید، نسبت به کشور‌هایی همچون فرانسه، آمریکا، اسپانیا و پرتغال که حرف اول را در این زمینه می‌زنند با اختلاف کمی در سطح مناسبی قرار داریم و ماشین آلات ساخت داخل از کیفیت خوبی برخوردار هستند؛ همچنین بخش‌خصوصی نیز در زمینه بومی سازی ماشین آلات گام‌های موثری برداشته است. البته دانش فنی ساخت ماشین آلات در داخل وجود دارد، اما برخی از قطعات دستگاه پرس اکستروژن باید وارد شوند.

متاسفانه ایران در زمینه صادرات و بازرگانی محصولات نیز بسیار ضعیف عمل کرده و در حال حاضر حتی توانایی صادرات به کشور‌های همسایه را ندارد. همچنین ایران اکنون به واردکننده پروفیل از ترکیه که حرفی برای گفتن در صنعت آلومینیوم نداشت، تبدیل شده است؛ واردات پروفیل آلومینیومی از ترکیه آسیب‌های فراوانی به تولیدکنندگان داخلی این محصول وارد کرده است. در صورتی که ایران سابقه صادرات به کشور‌هایی همچون عراق، افغانستان، آذربایجان، تاجیکستان، کویت و عمان را در کارنامه خود دارد. به دلیل اینکه نقل و انتقال پول از کشور‌های خارجی به داخل با مشکل مواجه است، تولیدکنندگان بزرگ آلومینیوم در کشور در قبال صادرات آلومینیوم به صورت خام، پودر آلومینا وارد کشور می‌کنند؛ همین موضوع باعث شده تا تولیدکنندگان ترک مواد اولیه خود را نسبت به تولیدکنندگان داخلی با قیمت پایین تری خریداری کنند. می‌توان گفت که مراودات تجاری بالا و قیمت مناسب محصولات، مزیت‌های رقابتی تولیدکنندگان ترک نسبت به تولیدکنندگان ایرانی است.

به جز چالش‌های ذکر شده. مشکل اصلی بیشتر صنایع، نبود شایسته سالاری و عدم به کارگیری افراد متخصص در جایگاه‌های حساس و مدیریتی است. به دلیل اینکه اهداف یک سازمان خصوصی بر مبنای سودآوری است، پارامتر‌های مختلفی همچون استفاده از تکنولوژی به روز، مصرف درست انرژی و به کارگیری نیروی انسانی در حد نیاز، مورد توجه قرار می‌گیرند، اما در بخش دولتی عکس این قضیه حاکم است؛ اگر افراد شایسته با اهدافی درست بر سرکار باشند، به طور یقین بخش دولتی هم بسیار کارآمد خواهد بود.

اگر مقایسه‌ای بین شرکت‌های بزرگ تولیدکننده داخلی، با شرکت‌هایی همچون دوبال در امارات متحده‌عربی یا آلبای بحرین داشته باشیم، پرواضح است که در زمینه تولید شمش بسیار عقب هستیم؛ در صورتی که صنعت آلومینیوم در ایران بیشینه طولانی تری داشته و هزینه‌های انرژی در داخل بسیار ارزان‌تر از سایر کشور هاست. متاسفانه طی مدت‌های طولانی، در صنعت برق هیچ سرمایه گذاری جدیدی صورت نگرفته و هیچ وقت استفاده از انرژی خورشیدی در اولویت قرار نداشته است. به طور متوسط برای تولید یک کیلوگرم آلومینیوم در جهان به ۱۵ کیلووات ساعت انرژی برق نیاز است، اما در ایران برای تولید یک کیلوگرم آلومینیوم حدود ۶ درصد بیشتر از میانگین مصرف جهانی، برق مصرف می‌شود؛ این اتفاق نتیجه عدم به روزرسانی تکنولوژی‌هایی است که تولیدکنندگان آلومینیوم از آن بهره می‌برند. همچنین در خصوص عدم به روزرسانی تکنولوژی‌ها باید به تکنولوژی ایر اسلب اشاره کنم که ۷سال است این تکنولوژی در جهان رواج یافته، اما در ایران تنها یک شرکت مجهز به آن است. زمانی که مواد مذاب در حال تبدیل شدن به بیلت است، در روش‌های سنتی آب به طور غیرمستقیم دمای مذاب را پایین می‌آورد، اما در روش ایر اسلب به جای آب از ترکیب روغن و هوا برای کاهش دمای مذاب استفاده می‌کنند؛ استفاده از روش ایر اسلب باعث می‌شود تا کیفیت محصول نهایی بسیار افزایش یابد و مقدار ضایعات تولید شده به حداقل برسد. می‌توان نتیجه گرفت که هدف گذاری تولید یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن شمش آلومینیوم، با توجه به عدم وجود زیرساخت‌های مناسب چه از نظر نرم افزاری و چه از نظر سخت افزاری در کشور و همچنین عدم به کارگیری افراد شایسته، بسیار بلند پروازانه و غیرقابل تحقق است.

به هر روی برای اینکه اقتصاد و صنعت کشوری رشد پیدا کند، باید زمام امور در دستان افراد کارشناس و متخصص قرار گیرد و دادن شعار در این خصوص معنایی ندارد.

اقتصاد کشور‌هایی همچون چین، هند، فرانسه و آمریکا بدون پشتوانه و برنامه ریزی، جزو بزرگ‌ترین اقتصاد‌های جهان قرار نگرفته اند و اقتصاددانان در رشد و توسعه آن‌ها سهیم بوده اند.