بورس تهران زمین گیر می‌شود؟ / دود افزایش غیرکارشناسی نرخ گاز در چشم صنایع فولاد

به گزارش می‌متالز، تولیدکنندگان فولاد نسبت به پیامد‌های افزایش قریب به صددرصدی نرخ گاز فولادسازان در حالی هشدار دادند و خواستار بازنگری در این تصمیم هستند که معتقدند افزایش ناگهانی و صد در صدی قیمت گاز برای واحد‌های احیای مستقیم فولاد که گاز را نه به عنوان خوراک، بلکه به خاطر خاصیت احیاکنندگی اش در فرایند احیای سنگ آهن استفاده می‌کنند و همین طور در سایر بخش‌های زنجیره تولید مثل گندله سازی، فولادسازی و نورد مصرف می‌شود، توجیه ندارد.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز درباره موضوع تعیین نرخ خوراک پتروشیمی‌ها گفته که این کمیسیون نامه‌ای به رئیس مجلس درباره نرخ خوراک پتروشیمی داده که به هیات تطبیق مصوبات ارجاع شده است.

پورابراهیمی مدعی شده که ظرف چند روز آینده، گزارش هیات تطبیق مربوط به لغو مصوبه اخیر هیات دولت درباره خوراک پتروشیمی‌ها اعلام می‌شود، چون مصوبه دولت مطابق با قانون نیست!

گرانفروشی خوراک به صنایع فولادی

دانیال آستانه، کارشناس بازار سرمایه در این رابطه گفت: صرف نظر از اینکه نرخ گاز صنایع کارشناسی شده است یا خیر، بررسی نرخ خوراک به عنوان یکی از ورودی‌های صنعت پتروشیمی نشان می‌دهد یک اجحاف بزرگ در مورد صنعت فولاد رخ داده است.

وی با تشریح این موضوع ادامه داد: سر نخ این اجحاف به نرخ خوراک واحد‌های احیا برمی گردد. واحد‌های احیا در صنعت فولاد واحد‌هایی هستند که ورودی آن‌ها گندله و گاز و خروجی آن‌ها آهن اسفنجی است. حجم گاز مصرفی برای واکنش شیمیایی گندله به میزانی بالاست که اسم گاز مصرفی آن را «خوراک» گذاشته اند.

تفاوت نرخ خوراک صنعت پتروشیمی و فولاد

این کارشناس بازار سرمایه در تشریح این مساله گفت: نحوه نرخ گذاری خوراک فولادی‌ها باید یک تفاوت عمده با صنعت پتروشیمی داشته باشد و آن تفاوت این است که تمام ورودی برای تولید محصول در صنعت پتروشیمی، گاز است؛ اما در صنعت فولاد، حجم قابل توجهی از ورودی سیستم خط احیا گندله‌ای است که در واحد گندله سازی تولید شده است.

آستانه افزود: گندله و گاز ورودی‌ها و آهن اسفنجی خروجی فولادسازان است. به عبارت بهتر، اگر این نسبت را در نظر بگیریم گاز در واحد احیا نقش ۳۳ درصدی در تولید محصول دارد.

ماجرای یک اجحاف صنعتی

به گفته این کارشناس بازار سرمایه، نقش یک سومی گاز در واحد احیا می‌تواند مقیاسی برای نرخ گذاری باشد به این معنا که نرخ خوراک واحد‌های احیا برای صنایع فولادی باید یک سوم نرخ خوراک پتروشیمی شود.

آستانه ادامه داد: این ضریب در صنعت فولاد دیده نشده و نرخی که در حال حاضر برای واحد احیا صنایع فولاد اعلام کرده اند با این فرمول تناسبی ندارد. این یک اجحاف صنعتی است جدای از اینکه کلیت این نرخ از نظر کارشناسی پر از ابهام و سوال برانگیز است. صنعت فولاد به صورت نسبی دچار یک اجحاف شده و نرخ گذاری غلط ضربه سنگینی به واحد‌های تولید آهن اسفنجی وارد می‌کند.

فرمول عجیب محاسبه نرخ گاز برای صنایع

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه نرخ گاز برای صنایع می‌بایست در کشور ما به عنوان تولیدکننده گاز، نرخ دیگری باشد، گفت: نرخ‌های اعلامی گاز برای صنایع کارشناسی نیست. ما به عنوان کشوری که اعتقاد به حمایت از صنعت داشتیم، می‌بایست به عنوان تولیدکننده گاز حمایت‌های صنعتی را در کشور به صورت نرخ گذاری گازی که خودمان تولید می‌کنیم برای صنایع داخلی می‌دیدیم؛ به این معنا که گاز در نقشه تولید و صنعت کشور باید یک محصول میانی دیده شود نه اینکه مقارن با یک محصول نهایی نرخ بخورد و در اختیار صنعت داخلی قرار بگیرد.

وی افزود: ما اگر به یکپارچگی صنعت کشور اعتقاد داشته باشیم باید گاز را یک محصول میانی در نظر بگیریم که قرار است از واحد‌های تولیدکننده گازی که در دل نقشه صنعتی کشور هستند به واحد‌هایی تزریق شود که در دل همین نقشه اقتصادی و صنعتی کشور مصرف کننده گاز هستند؛ بنابراین نرخ گذاری گاز حتی معادل نرخ‌های جهانی با رویکرد حمایت از صنعت کشور توجیه پذیر نیست. این در حالی است که شاهدیم که نرخ گذاری آن حتی از نرخ‌های جهانی هم بالاتر صورت می‌گیرد.

آستانه در پایان خاطرنشان کرد: یک ابهام دیگر که این موضوع را تحت تاثیر قرار می‌دهد، آن است که مشخص نیست نرخ دلار در کشور بر کدام مبناست؟ یک جا به ۲۸۵۰۰ تومان اعتقاد دارند و نرخ گذاری محصولات از این نرخ تبعیت می‌کند، یک جا به نرخ‌ای تی اس استناد دارند و به همین دلیل نرخ گذاری‌های همسان ارزی در زنجیره ارزش محصولات تولیدی وجود ندارد. گاز ۱۰ سنتی مبنای نرخ گذاری را باید ضرب در کدام یک از این نرخ‌های ارزی کرد؟ ایراد دیگر احتساب نرخ نامتجانس ارز به خوراک و محصول است.

منبع: اقتصاد ۲۴