سیگنال افزایشی از تورم پیش‏‌نگر

به گزارش می‌متالز، این افزایش با توجه به وزن بالای این سه گروه در تولید کشور به این معناست که اقتصاد ایران با تورم تولید مثبت مواجه است. بر این اساس در بهار سال جاری، نرخ نقطه‌به‌نقطه تورم تولید‌کننده بخش خدمات عدد ۶۲ درصد را به ثبت رسانده است. در همین مدت درصد تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده بخش معدن نسبت به فصل مشابه سال قبل ۷/ ۴۰ درصد ثبت شده است. تورم تولیدکننده برق نیز به ۹/ ۶۰ رسیده است.

این آمار‌ها حاکی از آن است که تورم تولیدکننده بخش خدمات، بخش معدن و بخش برق هم نسبت به زمستان سال ۱۴۰۱ و هم نسبت به بهار سال گذشته شاهد افزایش بوده است. افزایش در شاخص بهای تولید کننده با اندکی تاخیر در شاخص بهای مصرف کننده منعکس می‌شود. این بدان معناست که تورم پیش نگر در حال ارسال سیگنال افزایشی به تورم مصرف کننده است. مرکز آمار ایران در گزارش‌های جداگانه شاخص بهای تولیدکننده در سه رشته خدمات، معدن و برق را منتشر کرد. تصویر جزئیات این آمار‌ها از افزایش تورم فصلی، نقطه‌به‌نقطه و سالانه حکایت دارد. شاخص بهای تولیدکننده یا شاخص PPI (Producer Price Index) مانند شاخص بهای مصرف کننده (CPI) از جمله شاخص‌های قیمتی است که در بررسی روند سطح قیمت‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. شاخص بهای تولیدکننده یکی از معیار‌هایی است که برای سنجش عملکرد اقتصادی، از سطح عمومی قیمت‌ها محاسبه و منتشر می‌شود.

این شاخص تاثیر قابل توجهی بر تصمیم‌گیری صاحبان صنایع، سرمایه گذاران و حتی سیاستمداران خواهد داشت. هدف از محاسبه شاخص بهای تولیدکننده، اندازه گیری تغییرات قیمت‌هایی است که تولیدکنندگان در ازای فروش کالا‌ها و خدمات خود دریافت می‌کنند. به عبارت دیگر می‌توان عنوان کرد که این شاخص، قیمت کالا‌ها در کارخانه و مبدا تولید را در نظر می‌گیرد. این شاخص به صورت یک شاخص وزنی از قیمت عمده فروشی کالا‌ها یا قیمت‌های تولیدکننده محاسبه می‌شود؛ به همین دلیل برخی شاخص بهای تولیدکننده را شاخصی می‌دانند که روند‌های قیمتی در بازار‌های عمده فروشی، صنایع تولیدی و بازار کالا‌ها را منعکس می‌کند. در ادبیات نظری اقتصاد، از این شاخص به عنوان یک شاخص پیش نگر یاد می‌شود. در واقع انتظار بر این است که تغییرات شاخص تولید کننده با یک وقفه زمانی در شاخص مصرف کننده نیز منعکس شود. از طرف دیگر شاخص تولید کننده می‌تواند نشان دهد که تولید کننده در بخش‌های مختلف اقتصاد کشور چه دیدی نسبت به تغییرات قیمت دارد. با توجه به افزایشی شدن تورم تولیدکننده در سه بخش بزرگ اقتصادی، انتظار می‌رود تورم مصرف کننده نیز از این روند متاثر شود.

آمار‌های منتشر شده حاکی از آن است که در فصل بهار ١٤٠٢، شاخص قیمت تولیدکننده بخش خدمات نسبت به فصل قبل شاهد افزایش ۷/ ۱۵ درصدی بوده است. به عبارتی، میانگین قیمت دریافتی توسط ارائه دهندگان خدمات به ازای تولید خدماتشان در داخل کشور، در فصل بهار ١٤٠٢ نسبت به فصل قبل، ۷/ ۱۵ درصد افزایش دارد. در این فصل بیشترین تورم فصلی با ۹/ ۲۲ درصد به گروه «فعالیت‌های خدماتی مربوط به تامین جا و غذا» و کمترین تورم فصلی با ۱/ ۰ درصد به گروه «آب رسانی، مدیریت پسماند، فاضلاب و فعالیت‌های تصفیه» تعلق دارد.

در بخش تورم نقطه‌به‌نقطه نیز شاخص بهای مصرف کننده با افزایش ۹/ ۶۱ درصدی مواجه شده است. این عدد در مدت مشابه سال قبل ۴/ ۴۹ درصد به ثبت رسیده بود. این عدد نسبت به زمستان ۱۴۰۱ نیز افزایشی بوده است. در بهار ۱۴۰۲، بیشترین تورم نقطه‌به‌نقطه با ۸/ ۱۱۱ درصد مربوط به گروه «فعالیت‌های خدماتی مربوط به تامین جا و غذا» و کمترین تورم نقطه‌به‌نقطه با ۱۶ درصد مربوط به گروه «اطلاعات و ارتباطات» است. در نخستین فصل ١٤٠٢، درصد تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده بخش معدن نسبت به فصل قبل ۱۳ درصد بوده که در مقایسه با همین شاخص در زمستان ۱۴۰۱ معادل ۸/ ۱۲ واحد درصد کاهش را تجربه کرده است. در این فصل بیشترین تورم فصلی با ۶/ ۲۰ درصد مربوط به گروه «سایر معادن» و کمترین تورم فصلی با ۹/ ۱۱ درصد مربوط به گروه «کانه‌های فلزی» بوده است. در فصل بهار ١٤٠٢، درصد تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده بخش معدن نسبت به فصل مشابه سال قبل ۷/ ۴۰ درصد بوده است که در مقایسه با همین شاخص در فصل قبل، ۷ واحد درصد افزایش را نشان می‌دهد. به عبارت دیگر، میانگین قیمت دریافتی توسط تولیدکنندگان محصولات معدنی به ازای تولید ماده معدنی در داخل کشور، در فصل بهار ١٤٠٢ نسبت به فصل مشابه سال قبل، ۷/ ۴۰ درصد افزایش داشته است. در این فصل بیشترین تورم نقطه‌به‌نقطه با ۵۸ درصد مربوط به گروه «سایر معادن» و کمترین تورم نقطه‌به‌نقطه با ۱/ ۲۶ درصد مربوط به گروه «زغال‌سنگ» است. در میان بخش‌های مورد بررسی، جهش تورم در بخش تولید برق قابل توجه‌تر بوده است. در فصل بهار ١٤٠٢، درصد تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده کل بخش برق نسبت به فصل مشابه سال قبل ۹/ ۶۰ درصد بوده است که در مقایسه با همین شاخص در فصل زمستان، ۸/ ۳۹ واحد درصد افزایش داشته است. در فصل بهار ١٤٠٢، درصد تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده کل بخش برق نسبت به فصل قبل ۸/ ۳۱ درصد بوده که در مقایسه با همین شاخص در فصل گذشته ۷/ ۳۳ واحد درصد افزایش داشته است. باید توجه کرد تورم نقطه‌به‌نقطه به این معناست که میانگین قیمت دریافتی توسط نیروگاه‌های برق به ازای فروش محصول خود به شرکت‌های توزیع برق، در فصل بهار ١٤٠٢ نسبت به دوره مشابه سال قبل، ۹/ ۶۰ درصد افزایش را تجربه کرده است.

منبع: دنیای اقتصاد