مواجهه بازار‌های مالی با واقعیت جدید

به گزارش می‌متالز، از دو هفته قبل که مقامات فدرال رزرو اشاره کردند که ممکن است نرخ‌های بهره، حتی سال آینده نیز در سطوح کنونی باقی بمانند، بازار‌های سهام نزولی و بازده اوراق بدهی دولتی شاخص دلار صعودی شده‌اند. هرچند با ورود به سه‌ماه چهارم، شاخص سهام S&P ۵۰۰ کماکان نسبت به آغاز سال جاری ۱۲ درصد رشد کرده است، اما آن اشتیاقی که در نیمه اول سال در بازار‌های مالی مشاهده می‌شد، دیگر وجود ندارد. یک کارشناس شرکت مدیریت ثروت اسپیرینت، به وال‌استریت ژورنال می‌گوید: «ذهنیت متفاوتی بر بازار حاکم شده است. سرمایه‌گذاران احتمال این شرایط را می‌دادند، اما ترجیح می‌دادند آن را نادیده بگیرند.» سرمایه‌گذاران این هفته به داده‌های اقتصادی آمریکا همچون آمار تولید و وضعیت بازار کار، چشم دارند تا شرایط اقتصادی و مسیر بازار‌ها را ارزیابی کنند. رویه جاری در تنظیم نرخ بهره، مدیران دارایی را برآن داشته است که دستورکار خود برای سرمایه‌گذاری را با شرایط موجود تطبیق دهند. اوراق قرضه در سال ۲۰۲۲، وضعیت اسفباری را تجربه کردند. آن‌ها که به بهبود شرایط بازار بدهی در سال ۲۰۲۳ اعتقاد داشتند، تاکنون دراشتباه بوده‌اند.

بازده اوراق دولتی که درمسیر معکوس قیمت اوراق حرکت می‌کند، بار دیگر از ماه ژوئیه صعودی شده است. در این ماه موجی از داده‌های اقتصادی بهتر از انتظار، سرمایه‌گذاران را قانع کرد که فدرال‌رزرو برای آرام کردن اقتصاد، نرخ‌های بهره را بالا نگه خواهد داشت. سپس در ماه اوت، دولت آمریکا اعلام کرد که در ماه‌های آینده بیشتر از انتظار سرمایه‌گذاران، اوراق خزانه خواهد فروخت. این امر باعث تداوم ریزش قیمت اوراق شده و معامله‌گران را وادار کرد که رویکرد خود به بازار را مورد ارزیابی مجدد قرار دهند.

انتظارات برای نرخ‌های بهره بالاتر، باعث افت قیمت اوراق می‌شود؛ زیرا سرمایه‌گذاران نگرانند اوراقی که در آینده منتشر خواهند شد، بتوانند کوپن‌هایی با مبلغ بیشتر از اوراق فعلی به خریداران عرضه کنند. این موضوع بازده اوراق فعلی را افزایش می‌دهد، با توجه به اینکه بازده سالانه اوراق براساس فاصله قیمت کنونی با ارزش اسمی آن‌ها در سررسید، محاسبه می‌شود. بازده اوراق ۱۰ ساله خزانه آمریکا اخیرا برای مدتی کوتاه از ۶/ ۴ درصد عبور کرد که بالاترین سطح از سال ۲۰۰۷ بود. سهام هفت شرکت بزرگ تکنولوژی سال را با چنان قدرتی شروع کردند که لقب «هفت دلاور» را به‌دست آوردند. در مقطعی در بهار گذشته، تقریبا تمام رشد بازار به اپل، مایکروسافت، آلفابت، آمازون، انویدیا، تسلا و متا مربوط می‌شد.

بدبینی سرمایه‌گذاران بورسی

با توجه به بدبین شدن سرمایه‌گذاران به ارزش بازار بالای پیشگامان بورس آمریکا، معاملات سهام دچار تزلزل شده است. سهام شرکت انویدیا در ماه سپتامبر ۱۲ درصد افت کرد. سهام اپل و آمازون هم به ترتیب ۹/ ۸ درصد و ۹/ ۷ درصد ریزش کردند و تنها متا بود که مقداری رشد را تجربه کرد. هنگامی که نرخ بهره پایین است یا انتظار برای کاهش آن وجود دارد، معامله‌گران آمادگی دارند سهام شرکت‌ها را با نسبت قیمت به درآمد بالاتری خریداری کنند تا در رشد سود آتی این شرکت‌ها سهیم باشند.

اما وقتی که سرمایه‌گذاران با یک دوره نرخ‌های بهره بالا روبه‌رو می‌شوند، محاسبات متفاوت خواهد بود. آن‌ها وقتی می‌توانند با سرمایه‌گذاری در صندوق‌های بازار پول یا حساب‌های پس‌انداز پربازده، سود ثابت ۵ درصد دریافت کنند، برای خرید دارایی‌های ریسکی مانند سهام شرکت‌های فناوری، انگیزه کمتری دارند. پس از روند صعودی سال جاری، سهام برخی از شرکت‌ها با نگاه به روند تاریخی قیمت ها، گران به نظر می‌رسد. اپل تقریبا با قیمتی معادل ۲۶ برابر درآمد انتظاری خود در ۱۲ ماه آینده درحال معامله است و این نسبت برای مایکروسافت به عدد ۲۷ رسیده است. درحالی‌که میانگین نسبت قیمت به درآمد این دو سهم در ۱۰ سال گذشته به ترتیب حدود ۱۸ و ۲۳ بوده است. کارا مورفی، مدیر ارشد سرمایه‌گذاری شرکت مدیریت دارایی کسترا می‌گوید: «وقتی به عملکرد فوق‌العاده هفت شرکت بزرگ تکنولوژی در نیمه اول سال جاری توجه کنید، از نظر محاسبات ریاضی بسیار بعید است که این اتفاق تکرار شود و حتی اگر این نام‌ها افت چندانی هم تجربه نکنند، بازهم انتظار می‌رود که تغییری در ترکیب پیشگامان بازار مشاهده شود.»

نکته قابل توجه دیگر این است که درآمد مستمر حاصل از تقسیم سود سهام دیگر جذابیت سابق را ندارد. براساس اطلاعات شرکت داده‌ها و نرم‌افزار‌های مالی فکت‌ست، سود سهام نقدی تنها ۳۰ شرکت فهرست‌شده در شاخص سهام S&P ۵۰۰ از بازده اوراق خزانه ۶ ماهه بیشتر بوده است. این اتفاق تغییر مهمی نسبت به اغلب ایام دهه گذشته محسوب می‌شود که نرخ‌های بهره نزدیک به صفر بود و صد‌ها سهم موجود در این شاخص، بازده حاصل از سود سهام بالاتری داشتند.

زمانی که بازده اوراق بدون ریسک دولتی رو به افزایش است، سرمایه‌گذاران منطق زیادی در نگهداری سهم‌های که سودنقدی پرداخت می‌کنند، نمی‌بینند. سهام شرکت‌های با ارزش بازار کم در سال جاری یکی از بزرگ‌ترین عقب‌ماندگان بازار بوده‌اند و سرمایه‌گذاران انتظار ندارند که این روند به زودی تغییر کند. سرمایه‌گذاران این نگرانی را دارند که اگر نرخ‌های بهره برای مدت طولانی‌تری بالا بماند، این شرایط باعث ایجاد رکود در آمریکا شود. این مساله می‌تواند قیمت سهام شرکت‌های کوچک را که مستعد سفته‌بازی هستند، پایین بکشد؛ زیرا چنین شرکت‌هایی به شرایط سلامت اقتصادی حساسیت بیشتری دارند. این شرکت‌ها همچنین بیشتر درآمد خود را از فروش داخلی به‌دست می‌آورند و ترازنامه ضعیف‌تری در مقایسه با شرکت‌های بزرگ چندملیتی دارند.

به پشتوانه افزایش بازده اوراق خزانه و داده‌های قدرتمند اقتصادی، ارزش دلار آمریکا نسبت به میانه ماه ژوئیه، ۵ درصد رشد کرده است. این وضعیت به‌ویژه برای بازار‌های نوظهور دردناک است؛ چراکه خریداری کالا‌های دلاری و تسویه بدهی‌های دلاری را برای این کشور‌ها گران‌تر می‌کند. نرخ‌های بهره در بسیاری از کشور‌های درحال توسعه نیز با جهش مواجه شده‌اند و این امر سیستم مالی جهانی را تحت فشار قرار داده است. صعود قیمت نفت، نرخ‌های بهره بالاتر و ارزش فزاینده دلار، رشد اقتصادی در جهان را تهدید کرده و نگرانی‌هایی درباره شرایط شکننده مالی به‌وجود آورده است.

منبع: دنیای اقتصاد