جانی دوباره به صنعت سنگ ‏‏‌آهن

به گزارش می‌متالز، ارزیابی چهار شرکت سنگ‌آهنی بازار سهام نشان می‌دهد که در زمینه فروش، به‌رغم ثبت عملکرد ضعیف رشد ۶درصدی درآمد آن‌ها طی سال ۱۴۰۱، در ۶ماه نخست سال‌جاری موفق شده اند جهش ۵۲درصدی را در فروش خود به ثبت برسانند. در بخش تولید با وجود افت ۸درصدی در سال ۱۴۰۱، در سال‌جاری چهار ضلع بورسی تولیدکننده سنگ آهن با ثبت میانگین افزایش ۱۰درصدی رشد تولید نسبت به ۶ماه سال گذشته، عملکرد ضعیف سال قبل خود را جبران کردند. با این حال وضعیت سودآوری سنگ آهنی‌ها در گزارش فصل بهار مطلوب نبوده و سه‌حاشیه سود آن‌ها به‌طور متوسط ۷درصد کمتر از میانگین ۱۳فصل اخیر به ثبت رسیده است. امید است با توجه به وضعیت خوب تولید و فروش آن‌ها در گزارش‌های ماهانه، سودآوری سنگ آهنی‌ها در گزارش ۶ماهه سال‌جاری بهبود یابد.

زنجیره نخست تولید فولاد

امروزه سنگ آهن به سبب ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی، پرمصرف‌ترین ماده معدنی جهان محسوب می‌شود. این محصول مهم‌ترین ماده اولیه در تولید فولاد است و به طور کلی ۹۸ درصد آهن استخراج‌شده در سطح جهان در تولید فولاد به کار می‌رود. رشد تقاضا برای فولاد و در پی آن توسعه این صنعت موجب شده است تا مصرف سنگ آهن و متعاقب آن قیمت این ماده معدنی در سطح جهان همواره روند رو به رشدی داشته باشد. به طور کلی سنگ آهن از لحاظ نوع کانی به اشکال مختلفی مانند مگنتیت، هماتیت، گوتیت، لیمونیت و سیدریت در سطح زمین یافت می‌شود. سنگ آهن استخراج‌شده از زمین در گام نخست، طی عملیات فرآوری پرعیارسازی شده و ناخالصی‌های آن جدا می‌شود تا در گام بعدی آهن خالص به کوره‌های تولید فولاد ارسال شود. روشن است که استخراج سنگ آهن نخستین حلقه تولید فولاد برشمرده می‌شود. به همین دلیل می‌توان گفت که توسعه صنعت فولاد بدون دسترسی و تامین منابع سنگ‌آهن ممکن نیست. به گزارش سازمان زمین شناسی آمریکا، ذخیره قابل استخراج سنگ آهن جهان حدود ۱۷۰ میلیارد تن برآورد شده است که به طور میانگین حاوی ۸۴ میلیارد تن آهن است.

سه عامل کلیدی در افت سودآوری سنگ آهنی‌ها

عملکرد شرکت‌های سنگ آهنی بازار سهام از لحاظ مولفه سودآوری نشان می‌دهد که سه متغیر اصلی سودآوری، یعنی حاشیه سود ناخالص، عملیاتی و خالص سنگ آهنی‌ها طی ۱۲ سال اخیر به‌طور میانگین ۱۸ درصد به ثبت رسیده است. روند سه حاشیه سود یادشده طی ۱۲ سال اخیر نشان می‌دهد که همواره ثابت و رو به کاهش بوده است. بر این اساس متوسط حاشیه سود‌های این صنعت طی این مدت نشان می‌دهد که بیشترین میزان سودآوری سنگ آهنی‌ها در سال ۹۱ به‌طور میانگین ۳۴ درصد بوده و طی سال ۱۴۰۱ سودآوری آن‌ها با افت ۶ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۰ همراه شده و به‌طور متوسط سودآوری ۱۷ درصدی را به ثبت رسانده است. این وضعیت در گزارش‌های فصلی سنگ آهنی‌ها نیز مشاهده می‌شود. عملکرد این گروه از صنعت کانی غیرفلزی بازار سهام نشان می‌دهد که طی فصل بهار سال‌جاری به‌طور میانگین سه حاشیه سود این صنعت ۱۳ درصد به ثبت رسیده که ۷ درصد از میانگین سه‌حاشیه سود در ۱۳ فصل اخیر کمتر است. بر این اساس می‌توان گفت وضعیت سودآوری این صنعت چه در بازه فصلی و چه در بازه سالانه مطلوب نبوده است. مهم‌ترین عوامل تنزل سودآوری این صنعت را می‌توان کاهش عیار معادن سنگ آهن ایران و در نتیجه افت محسوس کیفیت سنگ آهن‌های استخراجی از آن‌ها دانست. یکی دیگر از دلایلی که می‌توان برای افت سودآوری برشمرد، افت محسوس قیمت جهانی سنگ آهن طی چند فصل اخیر است. از عوامل مهم تاثیرگذار بر تقاضای سنگ آهن وضعیت فولادی هاست. طی سال اخیر و بهار سال‌جاری میزان تقاضای فولاد کاهشی بوده که این امر کاملا در صورت‌های مالی فصلی و سالانه فولادی‌های بورسی مشخص است. از آنجا که تمامی سنگ آهن‌های استخراج‌شده در صنعت فولاد مورد استفاده قرار می‌گیرند، می‌توان گفت رکود ایجادشده در فولادی‌ها موجب کاهش تقاضای سنگ آهن و فزونی عرضه بر تقاضای این صنعت شده است. بررسی سودآوری چهار شرکت تولیدکننده سنگ آهن بورسی نشان می‌دهد که طی سال ۱۴۰۱ و بهار ۱۴۰۲، شرکت «کنور» با ثبت میانگین سه‌حاشیه سود ۶۰ و ۶۱ درصدی در این دو بازه زمانی، توانسته است سردمدار کسب سود در میان هم گروهی‌های خود باشد.

بازگشت رونق به تولیدات سنگ آهن

عملکرد سنگ آهنی‌ها در استخراج از معادن در بازه سالانه نشان می‌دهد که طی ۱۲ سال اخیر به‌طور میانگین هر سال ۱۲ درصد تناژ تولید سنگ آهن افزایش یافته است. بیشترین میزان تولید طی سال ۹۵ رقم خورده که تولید سنگ آهن بیش از ۴۵ درصد نسبت به سال ماقبل خود افزایش داشته است. با این حال همواره طی این سال‌ها روند تولیدات سنگ آهن روبه کاهش بوده است که عمده‌ترین عامل این افت را هم می‌توان افت عیار آن دانست. در ۱۲ ماه ۱۴۰۱ تولیدات سنگ آهن با توجه به کاهش قیمت جهانی سنگ آهن، افت عیار و رکود فولادی‌ها با افت ۸ درصد نسبت به ۱۴۰۰ همراه بوده که این کاهش در ۱۲ سال اخیر بی سابقه است. در مقیاس فصلی نیز افت تولید ملموس است، به طوری که طی بهار سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل یک‌درصد تولیدات سنگ آهن کاهش یافته است. در بازه ماهانه طی ۶ ماه نخست سال‌جاری در دوماه ابتدایی سال‌جاری تولیدات کاهشی بوده، اما از خردادماه روند صعودی به خود گرفته است، به‌طوری که استخراج سنگ آهن نسبت به مدت مشابه سال قبل، به‌طور میانگین هر ماه نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۱ درصد افزایش یافته است. بیشترین رشد تولید طی مدت یادشده در ماه چهارم امسال رقم خورده است که طی آن سنگ آهنی‌ها نسبت به مدت مشابه سال قبل تولید خود را ۴۹ درصد افزایش داده اند. در شهریورماه تولیدات این صنعت به‌طور متوسط ۴۱ درصد نسبت به شهریور سال گذشته رشد داشته است. همچنین بررسی عملکرد تولیدات سنگ آهنی‌ها طی ۶ ماه نخست سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل از متوسط افزایش ۱۰ درصدی تولید حکایت دارد. در خلال چهار شرکت تولیدکننده سنگ آهن، شرکت «کگهر» طی سال ۱۴۰۱ و ۶ ماهه امسال به ترتیب سهم ۴۶ و ۵۰ درصدی از تولید کل این صنعت داشته و با این نسبت توانسته است بیشترین سهم از میزان تولید سنگ آهنی‌ها را به خود اختصاص دهد.

جهش ۱۰ درصدی نرخ فروش شهریور

به جهت سنجش میزان رشد یا کاهش نرخ فروش سنگ آهنی ها، نرخ مهم‌ترین محصول آن‌ها که بیشترین سهم درآمد را برای این شرکت‌ها به دنبال داشته در نظر گرفته شده است. بر این اساس در چهار شرکت «کچاد»، «کگهر»، «کنور» و «کگل» به ترتیب محصولات کنسانتره آهن، گندله بورس‌کالا، کنسانتره خشک و گندله بیشترین سهم از درآمد فروش این شرکت‌ها را طی سال‌جاری به خود اختصاص داده‌اند. میزان افزایش یا کاهش نرخ فروش محصولات اصلی نامبرده در بهار سال‌جاری نسبت به میانگین آن در ۱۴۰۱ نشان می‌دهد ۲۹ درصد افزایش را تجربه کرده اند که بیشترین افزایش به شرکت «کنور» با رشد ۳۷ درصدی نرخ فروش کنسانتره خشک طی مدت یادشده تعلق دارد. در شهریور سال‌جاری میانگین افزایش نرخ محصول اصلی سنگ آهنی‌ها نسبت به میانگین ۱۴۰۱، ۴۴ درصد به ثبت رسیده است که بیشترین میزان رشد مربوط به «کنور» است. این شرکت توانسته است محصول اصلی خود یعنی کنسانتره خشک را ۴۳ درصد بیشتر از میانگین سال گذشته به فروش برساند. مقایسه میانگین نرخ فروش محصول اصلی سنگ آهنی‌ها در شهریور سال‌جاری نسبت به میانگین ۶ ماه امسال، نشان می‌دهد که متوسط رشد ۱۰ درصدی به وقوع پیوسته است. این امر بیانگر عملکرد قابل قبول سنگ آهنی‌ها طی ششمین ماه سال‌جاری است. در این مقیاس بیشترین میزان رشد نرخ مربوط به شرکت «کچاد» است که در این ماه توانسته است کنسانتره آهن خشک خود را ۲۲ درصد بیش از میانگین سال‌جاری به فروش برساند.

جبران وضعیت وخیم درآمد سنگ آهنی‌ها

وضعیت درآمدی شرکت‌های سنگ آهنی نشان می‌دهد که این شرکت‌ها به‌طور میانگین رشد ۵۱ درصدی را طی ۱۲ سال اخیر به ثبت رسانده اند. بیشترین میزان رشد درآمدی این صنعت طی سال ۹۱ به وقوع پیوسته و در این سال جهش ۱۰۱ درصدی رقم خورده است. با این حال این روند ادامه‌دار نبوده و در ۱۲ ماهه ۱۴۰۱ رکود فولادی ها، کاهش نرخ جهانی سنگ آهنی‌ها و کاهش عیار معادن موجب شده است تا به یکباره شتاب رشد درآمدی کاهش یابد. بر این اساس طی این سال رشد درآمدی این صنعت تنها ۶ درصد بوده که با توجه به میانگین می‌توان گفت عملکرد بسیار بدی برای سنگ آهنی‌ها به ثبت رسیده است. با این حال طی بهار سال‌جاری عملکرد ضعیف سنگ آهنی‌ها تا حدی جبران شده و رشد درآمدی ۴۱ درصدی در این فصل نسبت به مدت مشابه سال قبل به وقوع پیوسته است. با بررسی گزارش‌های ماهانه می‌توان دریافت که روند افزایشی فصل بهار در ادامه سال‌جاری ادامه داشته است. بر این اساس ارزیابی متوسط رشد درآمد ۶ ماه نخست سال‌جاری در سنگ آهنی‌ها نشان می‌دهد که در هر ماه رشد ۶۴ درصدی به وقوع پیوسته و بیشترین میزان رشد در مردادماه با رشد ۹۳ درصدی به ثبت رسیده است. در شهریور سال‌جاری برخلاف مرداد، افزایش درآمد این صنعت نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۲۶ درصد بوده است. درآمد فروش سنگ آهنی‌ها در ۶ ماه نخست سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل به‌طور متوسط افزایش ۵۲ درصدی را تجربه کرده است. بیشترین سهم از درآمد فروش این صنعت به شرکت «کگل» تعلق دارد که در بازه سالانه و ۶ ماهه سال‌جاری به ترتیب سهم ۴۳ و ۳۷ درصدی از درآمد کل صنعت را در اختیار داشته است که با این نسبت پرچمدار فروش کل سنگ آهنی هاست.

منبع: دنیای اقتصاد