به گزارش میمتالز، اقدامات آبی ترکیه در بالادست رودخانههای دجله و فرات به تنش آبی شدید در عراق منجر شد و خسارت وارده به این کشور در ابعادی بود که مساله به طرح شکایت عراق از ترکیه در شورای امنیت سازمان ملل رسید.
بر این اساس، پیرو توافق روسایجمهور ایران و ترکیه بهمنظور رفع نگرانی ایران از اقدامات بالادست و تعریف همکاریهای مشترک در زمینه آب، دومین نشست کمیته همکاریهای آبی ایران و ترکیه با دستور ویژه بررسی شرایط رودخانه ارس در تهران برگزار میشود. این نشست در شرایطی برگزار میشود که مردم ایران، بهویژه ۹میلیون نفر از ساکنان مناطق شمال غرب کشور، از نتایج فعالیتهای آنکارا و تاثیر آن بر ایران نگران هستند. در این راستا، شهریار ششگلانی، یکی از مخاطبان فارس در استان آذربایجانشرقی گفت: اقدامات ترکیه در عراق سبب شده است تا ما بهشدت از فعالیت این کشور در سرچشمههای رودخانه ارس و خشک شدن این رود در ایران نگران باشیم. ترکیه از سال ۲۰۰۸، مجموعهای از اقدامات سازهای آبی را در حوضههای آبریز مرزی با عراق، سوریه، ارمنستان و ایران آغاز کرده است. همزمان با این اقدامات، ۶۲درصد از جریان آب رودخانههای دجله و فرات در اختیار ترکیه قرار گرفته و عدمرهاسازی آب به بحرانهای گسترده در عراق ختم شده است. دولت عراق نیز به منظور پیگیری این اقدامات، به دلیل بستن آب به روی این کشور، دادخواستی علیه ترکیه ارائه داد. وزارت منابع آب عراق نیز در بیانیهای اعلام کرد، ترکیه میزان آب ورودی از طریق رودخانههای دجله و فرات به عراق را کاهش داده که این امر بر میزان ذخایر آب عراق تاثیر منفی گذاشته است. پیشتر دولت سوریه نیز در گزارشی عنوان کرده بود، ۶.۵میلیون هکتار از اراضی کشاورزی سوریه و عراق بر اثر برنامه سدسازی آنکارا نابود شده است.
بر اساس اطلاعات اطلس منابع آب ایران، حوضه آبریز رودخانه ارس شامل بیش از نیمی از مساحت استان اردبیل و بخشهایی از استانهای آذربایجانشرقی و آذربایجانغربی است. آبراهه اصلی حوضه، رود ارس است که شاخه اصلی آن از کوه هزاربرکه در جنوب ارزروم ترکیه سرچشمه میگیرد و بخشی از مرز ترکیه و ارمنستان را شکل میدهد. این رودخانه در شمال شرقی روستای دیم قشلاق وارد مرز ایران میشود و در مرز ایران با ارمنستان و آذربایجان امتداد مییابد تا اینکه در شرق پارس آباد وارد جمهوریآذربایجان میشود. مهمترین شاخههای این رود در ایران، زنگمار، قطورچای و دره رود هستند که از کوههای آذربایجان سرچشمه میگیرند و در جهت شمال جریان پیدا میکنند. در این راستا، پژمان تیموری، کارشناس مدیریت منابع آب، گفت: ارس در زندگی ساکنان غرب و شمال غرب ایران نقش ویژهای دارد و اقدامات ترکیه میتواند رفاه مردم ایران در این حوضه را تحتتاثیر قرار دهد. وی افزود: دولت ایران باید در قالب یک کنش دیپلماتیک، توقف اقدامات مخرب ترکیه را در دستور کار قرار دهد. اقدامات ترکیه تنها به مساله آب ختم نمیشود و اثر این اتفاق با شکل گیری پدیده گردوغبار روی تعداد بسیاری از مردم منطقه اثرگذار خواهد بود و این توقف فعالیتها در چارچوب توافقات بینالمللی باید پیگیری شود.
منبع: دنیای اقتصاد