طلایی شدن تالار نقره‏‏‌ای

به گزارش می‌متالز، افزایش ۵۵درصدی ارزش معاملات این بازار نتیجه چند فاکتور بود: افزایش حجم فروش کالا از طریق رینگ فیزیکی، ورود دارایی‏‏‌های جدید به رینگ مالی این بازار و تورم که رشد قیمت اغلب دارایی‏‏‌ها نسبت به سال قبل را در پی داشت. این در حالی است که حجم معاملات در بورس کالا در بازه زمانی ذکرشده از رشد سالانه ۲۸درصدی برخوردار بوده است که رقم برجسته و قابل‌توجهی است و نشان می‌دهد مسیر توسعه بورس کالا از بستر حجم معاملات فراهم بوده و در مسیر افزایش قرار دارد.

رقم معاملات یک هزار و ۶۲۷‌هزار میلیارد تومانی بورس کالا در شرایطی که رقم کل نقدینگی کشور در آخرین آمار‌ها نزدیک به ۷‌هزار و ۵۵۰‌هزار میلیارد تومان است نشان می‌دهد که بورس کالا بستر معاملات ۲۱.۵‌درصد از کل نقدینگی کشور بوده است؛ عددی که به‌سادگی نمی‌توان از کنار آن عبور کرد، اگرچه این آمار‌ها به‌مرور زمان تعدیل می‌شود و باید منتظر افزایش رقم نقدینگی ماند؛ اما به معنی تقلیل جایگاه بورس کالا در اقتصاد کشور نیست.

درآمد حسابرسی‌نشده شرکت بورس کالای ایران در بازه سالانه در سال ۱۴۰۲ رشد ۶۰درصدی را به ثبت رساند که این رشد درآمد نتیجه افزایش حجم و ارزش معاملات به‌ثبت‌رسیده در این بازار بود. در حالی که نمایان شدن مزایای معامله از طریق این بازار شفاف و رسمی زمینه گسترش حجم فروش کالا و دارایی از این بازار را فراهم کرد، تورم نیز مزید بر علت شد تا نرخ فروش انواع کالا و دارایی در سال گذشته افزایش یابد و به این ترتیب مجموع این موارد به رشد قابل ملاحظه درآمد‌های بورس کالا انجامید. این رشد درآمدی می‌تواند زمینه بهبود سودآوری سهامداران بورس کالا در سال جاری را رقم بزند.

سهم ۹۱ درصدی رینگ فیزیکی از ارزش کل بازار

بررسی دقیق‌تر داده‌های رینگ فیزیکی بورس کالای ایران ظرف سال ۱۴۰۲ نشان می‌دهد که رینگ فیزیکی همچنان پیشتاز ارزش آفرینی در این بازار است. ظرف سال ۱۴۰۲ از ابتدای سال تا روز جمعه ۲۵اسفندماه ارزش معاملات رینگ فیزیکی از ۱۴۸۴۶‌هزار میلیارد ریال عبور کرد و به این ترتیب حدود ۹۱‌درصد ارزش کل بورس کالا مربوط به رینگ فیزیکی بود. ظرف سال‌های اخیر شرکت بورس کالای ایران برای تعمیق بازار‌های مالی اقدامات مثبتی را اجرایی کرده است، اما همچنان بخش عمده‌ای از فعالیت این بازار به معاملات فیزیکی مربوط می‌شود.

ارزش معاملات رینگ فیزیکی در سال ۱۴۰۲ نسبت به دوره مشابه سال قبل رشد ۵۵درصدی داشت و از ۹۵۵۹‌هزار میلیارد ریال به ۱۴۸۴۶‌هزار میلیارد ریال رسید. ظرف سال ۱۴۰۲ (از ابتدای این سال تا روز ۲۵اسفند) بالغ بر ۱۵۱میلیون تن کالا از طریق رینگ فیزیکی مورد معامله قرار گرفت. این در حالی بود که در مدت مشابه سال قبل (۱۴۰۱) بالغ بر ۱۱۷میلیون تن کالا از این بازار معامله شده بود. در حالی که ارزش معاملات رینگ فیزیکی در سال ۱۴۰۲ رشد ۵۵درصدی را نسبت به دوره مشابه قبل به ثبت رساند، حجم فروش‌ها افزایش ۲۸درصدی داشت و به این ترتیب ارزش این بازار نسبت به حجم فروش رشد بیشتری داشت. برتری ارزش معاملات نسبت به حجم فروش در این بازار نتیجه رشد قیمت کالا‌ها متاثر از تورم بود. هنوز آمار رسمی تورم سالانه کشور برای ۱۴۰۲ اعلام نشده است، اما آخرین آمار رسمی نرخ تورم سالانه کشور تا دی‌ماه ۱۴۰۲ را ۴۳.۶‌درصد اعلام کرد. همچنین گمانه زنی‌های اولیه، تورم سالانه کشور در سال ۱۴۰۲ را در محدوده ۴۰درصدی پیش‌بینی می‌کند.

جذابیت دارایی‌های طلایی بورسی در ۱۴۰۲

مطابق اطلاعات منتشرشده از سوی سایت بورس کالای ایران، ارزش معاملات بازار مالی در سال ۱۴۰۲ از ۱۰۲۵‌هزار میلیارد ریال عبور کرد که این رقم نسبت به ارزش معاملات این بازار در دوره قبل رشد ۴۵درصدی داشت. در عین حال در این سال بالغ بر ۲۱میلیارد قرارداد از این بازار مورد معامله قرار گرفت که این رقم نسبت به قرارداد‌های منعقدشده از این بازار رشد ۱۲۰درصدی داشت.

بررسی دقیق‌تر رینگ مالی از آن حکایت دارد که صندوق‌های سرمایه‌گذاری بیشترین نقش را در جذب بیشتر سرمایه به بازار مالی بورس کالا در سال ۱۴۰۲ داشتند. افزایش انتظارات تورمی و بازگشایی صندوق‌های جدید بر پایه طلا در رینگ مالی بورس کالا باعث شد تا این بازار بتواند بر سهم خود در جذب نقدینگی سرگردان بیفزاید و به این ترتیب بر ارزش معاملات این بازار در این سال افزوده شد. گواهی شمش طلا از بازار‌های جدید ایجادشده در بورس کالای ایران بود. این بازار ظرف روز‌های پایانی اسفند ۱۴۰۱ فعالیت خود را آغاز کرد و در اولین سال فعالیت خود یعنی سال ۱۴۰۱ موفق ظاهر شد. ظرف سال ۱۴۰۲ بالغ بر ۴۱میلیون قرارداد گواهی شمش طلا به ارزش ۱۴۳‌هزار میلیارد ریال از این بازار معامله شد که با توجه به تازه‌کار بودن این بازار رقم قابل‌توجهی بود.

جهش درآمد‌های بورس کالا

بورس کالای ایران شرکتی سهامی‌عام است. این شرکت از معاملات انجام‌شده در این بازار کارمزد دریافت کرده و به این ترتیب کسب درآمد می‌کند؛ بنابراین افزایش حجم فروش کالا در رینگ‌های مختلف بورس کالا به افزایش درآمد این شرکت می‌انجامد. البته در این خصوص استثنا‌هایی نیز وجود دارد. میزان کارمزد دریافتی بورس کالا دارای سقف مشخصی است و مخصوصا در برخی معاملات نظیر کاتد مس، ورق یا شمش فولادی افزایش ارزش یک معامله به رشد درآمدزایی منتهی نمی‌شود. درصورتی که سقف کارمزد به میزان مشخصی برسد، درصورت فروش بیشتر و درآمدزایی بالاتر، این شرکت امکان اخذ کارمزد بالاتر را ندارد. 

مطابق اطلاعات منتشرشده در سامانه کدال میزان درآمد شرکت بورس کالای ایران از ابتدای سال ۱۴۰۲ تا روز ۲۹ اسفند از ۱۰‌هزار و ۵۵۳میلیارد ریال عبور کرد (این ارقام حسابرسی‌نشده بوده و امکان تغییر جزئی آن پس از حسابرسی وجود دارد). این در حالی است که میزان درآمد حسابرسی‌شده شرکت بورس کالای ایران در سال مالی منتهی به پایان اسفند ۱۴۰۱ برابر ۶‌هزار و ۵۹۱میلیارد ریال بود و به این ترتیب درآمد‌های شناسایی‌شده شرکت بورس کالای ایران در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال قبل رشد ۶۰درصدی داشت. رشد ۶۰درصدی درآمد این شرکت می‌تواند سودآوری مناسبی را برای سهامداران بورس کالا رقم بزند.

منبع: دنیای اقتصاد