ورق‌های رنگی را جلا ببخشیم

این ورق‌ها بیشتر در حوزه ساختمان‌سازی و صنایع لوازم‌خانگی کاربرد دارند که البته بیشترین استفاده از این ورق‌ها درحال‌حاضر در ساختمان‌سازی کشور کاربرد دارد. اما کارشناسان معتقدند برای ایجاد ارزش‌افزوده بیشتر در این ورق‌ها بهتر است بیش از پیش به سمت کاربرد ورق‌های رنگی در لوازم‌خانگی گام برداریم.

کاربرد ورق‌های گالوانیزه

ورق رنگی، ورق پایه گالوانیزه شده‌ای است که با فناوری‌های جدید رنگ‌های متنوع به‌صورت پیش‌رنگ کوره‌ای به آن اضافه می‌شود. ورق‌های گالوانیزه رنگی در رنگ‌های متنوع از ضخامت ۰/۱۸ میل تا ۰/۷میلیمتر در بازار موجود است. ورق‌های رنگی بیشتر برای پوشش سقف شیروانی و همچنین نمای خارجی ساختمان‌ها و صنایعی نظیر خودروسازی، یخچال‌سازی و... به‌کار می‌رود. درباره تولید این ورق‌ها در ایران مسعود محمدی، رئیس کنترل کیفی نورد سرد فولاد مبارکه اظهار کرد: روش تولید ورق‌های رنگی به روش اعمال غلتکی انجام می‌شود. یعنی آماده‌سازی‌ها روی ورق پایه انجام می‌شود. محمدی در ادامه خاطرنشان کرد: به‌طور عمده چون ورق پایه نیاز به طول عمر بیشتری دارد، از ورق گالوانیزه استفاده می‌شود. البته می‌توان روی ورق بدون پوشش گالوانیزه هم رنگ اعمال کنند، اما دوام و عمر آن کمتر خواهد شد، به همین دلیل از ورق گالوانیزه استفاده می‌کنند. وی با اشاره به روند تولید ورق‌های رنگی بیان کرد: برای تهیه ورق‌های رنگی ورق گالوانیزه دارای مراحل آماده‌سازی شامل شست‌وشو، چربی‌زدایی و اعمال کرماته به‌عنوان پوشش برای رنگ است.

رئیس کنترل کیفی نورد سرد فولاد مبارکه با اشاره به اینکه میزان تولید ورق رنگی برحسب درخواست مشتری انجام می‌شود، عنوان کرد: بنابراین انتخاب رنگ ورق گالوانیزه به انتخاب خود مشتری است که پس از آن در کوره، همراه به رنگ پخت داده می‌شود. محمدی در ادامه درباره کاربرد کلی ورق‌های رنگی گفت: ورق‌های رنگی بیشتر در صنایع ساختمانی به‌کار می‌رود. برای مثال در سقف‌های خانه‌هایی که در شمال کشور در مجاورت بارندگی و رطوبت قرار دارد، برای پیشگیری از زنگ‌زدگی از این ورق‌ها استفاده می‌کنند. البته این ورق‌ها در لوازم‌خانگی نیز کاربرد دارند. وی با اشاره به کاربرد ورق‌های رنگی در لوازم‌خانگی خاطرنشان کرد: کاربرد ورق‌های رنگی در لوازم‌خانگی نیازمند فناوری پیچیده‌تری است، ورق‌های رنگی در لوازم‌خانگی به این دلیل که نیازمند حفاظت‌های خاص هستند و از سوی دیگر به براقی بیشتری نیازمند هستند، هنوز در این زمینه فناوری موجود کشور چندان به آن پیشرفت نرسیده است. وی در پاسخ به این پرسش که چه تعداد واحد تولیدی در زمینه تولید ورق‌های رنگی مشغول به تولید هستند، عنوان کرد: به‌طور کلی تنها دو واحد در داخل کشور ورق‌های رنگی تولید می‌کنند که ۱۰۰ تا ۱۲۰هزار تن آن را فولاد مبارکه تولید می‌کند.

رئیس کنترل کیفی نورد سرد فولاد مبارکه در پاسخ به اینکه میزان واردات و صادرات کشور در زمینه ورق‌های رنگی در چه وضعیتی قرار دارد، یادآور شد: در زمینه ورق‌های گالوانیزه رنگی هم صادرات و هم واردات داریم. به‌طور معمول صادرات ما به کشورهای همجوار چون عراق، افغانستان و ارمنستان است و این کشورها همواره مشتری‌های ورق‌های رنگی ما هستند. وی در پاسخ به این پرسش که با وجود اینکه در زمینه ورق رنگی تولید و صادرات داریم، پس چرا واردات انجام می‌دهیم، خاطرنشان کرد: میزان مصرف داخل بیش از تولید داخلی است، از این‌رو در برخی زمینه‌ها نیازمند واردات هستیم. کمبودهای خود را در این زمینه از کشورهایی چون کره‌جنوبی و چین تامین می‌کنیم. رئیس کنترل کیفی نورد سرد فولاد مبارکه در ادامه با اشاره به مشکلاتی که در زمینه تولید ورق‌های رنگی وجود دارد، بیان کرد: در تامین ورق‌های رنگی برای لوازم‌خانگی مانند یخچال، همچنان با مشکل روبه‌رو هستیم که بخشی از آن وارد می‌شود. چون در رنگی که برای این وسایل به‌کار برده می‌شود، نیازمند براقی بیشتری هستیم، بنابراین تولید آن نیازمند فناوری خاص‌تری است. در برنامه‌های توسعه آینده باید تولید این ورق‌ها بیشتر دیده شود تا نیاز لوازم‌خانگی را پوشش دهند و به ارزش‌افزوده بیشتری در این زمینه دست یابیم.

ورق‌های رنگی در صنایع غذایی

البته به جز ورق‌های گالوانیزه که به‌طور عمده در صنایع ساختمانی و لوازم‌خانگی کاربرد دارند، ورق‌های قلع‌اندود نیز به‌عنوان ورق‌های رنگی در صنایع غذایی کاربرد دارند. درباره ورق‌های رنگی و قلع‌اندود محمود محمدی فشارکی، رئیس تولید فولاد سبا عنوان کرد: ورق‌های رنگی به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند. ورق‌های رنگی حاصل نورد سرد با ضخامت پایین است که گالوانیزه می‌شود که با پوششی که به آن می‌دهند در شیروانی‌ها به کار برده می‌شود.محمدی‌فشارکی درباره کاربرد این ورق‌ها عنوان کرد: زمانی که در دنیا صنعت ام‌دی‌اف و چوب چندان پیشرفت نکرده بود، ورق رنگی کاربرد زیادی داشت و یا برای کابینت یا قاب‌های رنگی مورد استفاده قرار می‌گرفت. این ورق‌ها را رنگ می‌کردند و در کوره می‌گذاشتند تا بپزد و در صنایع وسایل خانگی چون بدنه یخچال، اجاق گاز و کانال کولر و... مورد استفاده قرار می‌گیرد.

همچنین در گاردریل‌های جاده‌ها که هیچگاه فلز آنها زنگ نمی‌زند، از این ورق‌های رنگی استفاده می‌شود. این ورق‌های رنگی بیشتر در رنگ‌های قرمز، آبی و خاکستری کاربرد دارد. وی در پاسخ به این پرسش که ورق‌های رنگی در صنایع غذایی چه کاربردی دارند، خاطرنشان کرد: در صنایع غذایی چون ورق گالوانیزه در تماس با مواد غذایی از بین می‌رود، از آن استفاده نمی‌کنند بلکه از ورق قلع‌اندود استفاده می‌کنند. رئیس تولید فولاد سبا در تکمیل صحبتش عنوان کرد: اگر به ورق‌های کمپوت و کنسرو نگاه کنید، رنگ داخل آن قهوه‌ای یا زردرنگ است که در حقیقت رنگ نیست، بلکه این رنگ فلزی به نام قلع است که آنها را پوشش می‌دهند تا مواد غذایی فاسد نشود، چراکه اگر مقداری از مواد قوطی وارد مواد غذایی چون روغن، کمپوت و رب گوجه‌فرنگی و... شود، سبب فاسد شدن آنها خواهد شد. البته رنگ و لاک روی بدنه قوطی‌ها نیز انجام می‌شود. محمدی‌فشارکی در پایان یادآور شد: تنها واحدی که ورق‌های قلع‌اندود رنگی برای صنایع غذایی تولید می‌کند، شرکت فولاد مبارکه است. لازم به یادآوری است که میزان مصرف ورق قلع‌اندود در کشور در سال به ۲۶۵هزار تن می‌رسد که ۱۲۰هزار تن آن به‌طور داخلی تولید می‌شود و مابقی آن نیز از طریق واردات تامین می‌شود.