تصمیم کاخ سفید درباره لغو معافیت‌های خرید نفت تاثیر معکوس خواهد داشت

به گزارش می متالز به نقل از تایم، روز گذشته دولت ترامپ از تصمیم خود برای پایان دادن به معافیت‌های تحریمی ایران به 8 کشوری که 6 ماه پیش معاف شده بودند خبر داد.

این اقدام با هدف اجرای سیاست فشار حداکثری به ایران از سوی کاخ سفید اجرا شده اما برخی مقامات وزارتخانه‌های امور خارجه، دفاع و حتی سازمان‌های امنیتی آمریکا در کنار کارشناسان هشدار دادند که این اقدام می‌تواند با ایجاد واکنش‌های منفی از سوی کشورهایی نظیر چین، ترکیه و عراق اثری معکوس و برخلاف اهداف آمریکا ایجاد کند.

در پاسخ به تحریم‌های آمریکا یونان، ایتالیا و تایوان از چند ماه پیش خرید نفت از ایران را متوقف کرده اما چین، هند،‌کره جنوبی و ترکیه به خرید نفت از ایران ادامه دادند.

فشار اقتصادی علیه ایران صادرات نفت این کشور را از 2 و نیم میلیون بشکه در روز به حدود یک میلیون بشکه رسانده و از طرف دیگر سرمایه‌گذاری در این کشور را نیز کاهش داده و ارزش ریال را نیز پایین آورده  و به بالا رفتن تورم منجر شده است.

روز گذشته مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا از تصمیم دولت این کشور برای پایان دادن به معافیت‌ها خبر داده و گفته این اقدام در راستای تشدید فشار هدفمند بر اساس منافع امنیت ملی ما در کنار حفظ عرضه کافی نفت به بازار انجام می‌شود.

پمپئو می‌گوید هدف کاخ سفید از این اقدام وادار کردن ایران به مذاکره مجدد در زمینه فعالیت‌های هسته‌ای این کشور، متوقف کردن توسعه فناوری موشک‌های بالستیک و حمایت از گروه‌های مقاومت از جمله حزب‌الله لبنان، حماس و حوثی‌ها در یمن است.

آمریکایی‌ها همچنین می‌خواهند ایران را به توقف حمایت از دولت‌های قانونی سوریه و ونزوئلا وادار کنند.

بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل از این اقدام حمایت کرده و وزیر نفت عربستان نیز گفته است که این کشور و دیگر تولیدکنندگان نفت تلاش خود را برای جلوگیری از خروج بازار از تعادل به کار خواهند رفت.

برخی مقامات آمریکایی‌ و سیاست‌مداران دیگر کشورها در کنار کارشناسان معتقدند بعید به نظر می‌رسد تشدید حمله به اقتصاد ایران از سوی آمریکا به تغییر رفتار ایران منجر شده و این کشور را پای میز مذاکره بکشاند و یا به تضعیف سپاه پاسداران و نیروی قدس سپاه منجر شود و یا حتی مردم را علیه نظام بشورانند.

آرون دیوید میلر کارشناس خاورمیانه و معاون مدیرکل مرکز بین‌المللی دانشوران وودرو ویلسون می‌گوید اگر شما نمی‌دانید که به کجا می‌روید، هر مسیری می‌تواند شما را به جایی برساند.

میلر این سؤال را مطرح می‌کند که استراتژی دولت ترامپ در قبال ایران چیست؟ حتی اگر هدف کاخ سفید تغییر نظام ایران و یا مجبور کردن این کشور به عقب‌نشینی از منطقه است این اقدام هیچ کدام از این اهداف را محقق نمی‌کند.

این مسئله فقط ایران را تحریک کرده و شرایط را برای رویارویی نظامی بین دو کشور فراهم می‌کند.

سؤال اینجاست که این مسئله چگونه می‌تواند شرایط را به نفع آمریکا تغییر دهد.

* دولت آمریکا درباره عواقب تصمیم جدید خود فکر نکرده است

در عین حال دو مقام آمریکایی که خواستند نامشان فاش نشود با انتقاد از سیاست کاخ سفید در قبال ایران می‌گویند که دولت آمریکا درباره تاثیرات این سیاست‌ها در بازار نفت و یا کشورهایی نظیر چین، هند،‌ترکیه و عراق به اندازه کافی فکر نکرده است.

سوزان مالونی کارشناس مسائل ایران در مؤسسه بروکینگز واشنگتن معتقد است دولت آمریکا بدون همکاری با کشورهایی که بیشترین تاثیر را از این مسئله می‌بینند اقدام به اجرای سیاستی کرده است که تاثیر زیادی نخواهد داشت.

وی معتقد است:‌ عراق که هنوز مأمن برخی گروه‌های تروریستی است و با گذشت 16 سال از حمله آمریکا همچنان با مشکلات جدی دست و پنجه نرم می‌کند به شدت نسبت به اجرای این سیاست‌ها آسیب‌پذیر است چرا که واردات گاز و برق از ایران برای اقتصاد این کشور عربی بسیار حیاتی است.

وزارت برق عراق دیروز اعلام کرده است که نمی‌تواند خرید گاز از ایران را متوقف کند.

این وزارتخانه عراقی تاکید کرده است در صورت توقف خرید گاز از ایران 4 هزار مگاوات از ظرفیت تولید برق این کشور خاموش خواهد شد و از طرف دیگر جایگزینی برای گاز ایران برای بغداد وجود ندارد.

عراق اعلام کرده است  نه تنها خرید گاز از ایران را متوقف نخواهد کرد بلکه تا چند ماه آینده 4 میلیون متر مکعب در روز به واردات گاز ایران به عراق اضافه خواهد شد.

مالونی ادامه داد:‌بدتر اینکه کاخ سفید پیش تر گفته بود که این معافیت‌ها را ادامه داده و کشورها را به سمت کاهش خرید نفت از ایران سوق خواهد داد اما یک دفعه اعلام کرده است که این معافیت‌ها در روز 2 می پایان خواهد یافت.

این کارشناس مسائل ایران می‌گوید: به نظر می‌رسد دولت آمریکا درباره واکنش ایران به این تصمیم اخیر به اندازه کافی فکر نکرده است  چرا که ایران می‌تواند در راستای نامتعادل کردن بازار نفت در زمان پیک تقاضا در تابستان جاری اقدام کند.

ترامپ طی توئیتی گفته است که عربستان و دیگر کشورهای عضو اوپک در تحریم کامل نفت ایران عرضه به بازار را افزایش خواهند داد.

دو مقام امنیتی آمریکایی نیز می‌گویند شاید ایران تنگه هرمز را نبندد اما می‌تواند با ایجاد اخلال در صادرات نفت عراق و یا حمله سایبری به تاسیسات نفتی عربستان، امارات، قطر و حتی آمریکا و یا به شرکت‌های نفتی اروپایی قیمت نفت را در تابستان جاری به شدت افزایش دهد.

پیش‌تر نیز در سال 2012 شاهد حملات مشابهی به تاسیسات نفتی عربستان و قطر از سوی طرفی ناشناس بودیم که از سوی وزیر دفاع وقت آمریکا سنگین‌ترین حمله به بخش خصوصی در تاریخ توصیف شده است.

در اوایل روز دوشنبه قیمت نفت سه درصد افزایش یافت.

ترامپ در توئیت خود مدعی شده که ایران به توصیه‌های اشتباه جان کری و تمام افرادی که در شکل‌گیری توافق بد هسته‌ای با ایران برای آمریکا نقش داشته‌اند، گوش داده است.

در واکنش به این تصمیم آمریکا کره جنوبی اعلام کرده است که همچنان مصر به دریافت معافیت از تحریم‌هاست و به مذاکرات در این زمینه ادامه خواهد داد.

هند نیز تاکید کرده است خرید نفت از ایران نباید متوقف گردد و این کشور در حال ارزیابی پیامدهای تصمیم  جدید آمریکا بوده و دهلی‌نو در زمان مناسب بیانیه‌ای درباره عدم صدور معافیت از تحریم‌های ایران برای این کشور از سوی واشنگتن صادر خواهد کرد.

چین نیز در واکنش به تصمیم اخیر آمریکا گفته است همواره مخالف تحریم‌های یکجانبه علیه ایران بوده‌ایم.

وزارت امور خارجه چین اعلام کرده است که همکاری دو جانبه چین با ایران مطابق قوانین بین‌المللی است و ناقض این قوانین نبوده است.