به گزارش می متالز، میانمار یا برمه در جنوب شرقی آسیا از چند دهه رکود، سوء مدیریت و انزوا در رنج است، در حالی که منابع غنی معدنی از جمله یشم دارد. باکیفیتترین نوع یشم متعلق به این کشور است که اقتصاد آن کمترین توسعه و پیشرفت را در جهان دارد. سنگهایی که بر اثر فشار بسیار زیاد کوههای هیمالیا تشکیل میشوند، در یک فرآیند سنتی و بدون چارچوب قانونی استخراج میشوند و با وجود کنترل دولت برمه، بیشتر یشمها به صورت قاچاق به چین و تایلند منتقل میشوند.
اما کریهترین بخش چهره استخراج یشم در میانمار، تلفات انسانی آن است که هر از گاهی تکرار میشود، مانند حادثهای که هفته گذشته اتفاق افتاد و در جریان آن، ۵۰ کارگر و معدنچی «یشم سبز» در اثر رانش زمین در حوالی یک معدن قدیمی در شمال ایالت کاچین در زیر توده زیادی از گل و لای مدفون شدند و امدادگران امیدی به نجات آنها ندارند.
در جزییات بیشتر در این باره به نقل از میانمارپست: یک گروه امداد و نجات، عملیات وسیع جستوجو را برای یافتن ۵۰ کارگر معدنچی که در اثر رانش زمین در شهر هپاکانت مفقود شدهاند، آغاز کردهاند اما این حادثه آن قدر پرقدرت بوده که امدادگران احتمال میدهند کارگران جان خود را از دست داده باشند. پلیس میانمار نیز گزارش داده که رانش زمین در ایالت کاچین به قدری شدت داشته که با ایجاد یک توده بزرگ گل و لای، محل سکونت کارگران را به همراه حدود ۴۰ وسیله نقلیه موجود به طور کامل دفن کرده است. براساس این گزارش تاکنون فقط اجساد ۳ کارگر از زیر انبوهی گل و لای بیرون کشیده شده است. کارگران برای شرکتهای معدنی «اشویناگارکوکائونگ» و «میانمارتوراجمز» کار میکردهاند.
برآوردها نشان میدهد که صنعت یشم در کاچین، استان شمالی میانمار که هممرز هند و چین است، حدود ۳۱ میلیارد دلار درآمد ارزی برای شرکتهای معدنی فعال در این زمینه در این کشور در سال ۲۰۱۴ میلادی (۱۳۹۳ خورشیدی) داشته است.
قربانیان رانش زمین و سایر حوادث معدنی در میانمار را بیشتر کارگران فقیر میانماری یا خارجی تشکیل میدهند که برای شرکتهای بزرگ معدنی در میانمار کار میکنند اما حوادث معدنی در این کشور به گونهای زیاد است که بسیاری از این کارگران فقیر، قربانی این حوادث میشوند.
میانمار علاوه بر سنگ یشم از منابع غنی چوب، طلا و کهربا برخوردار است و به دلیل جنگ و شورشهای داخلی در این کشور، شورشیان کاچین و ارتش میانمار ۲ گروه اصلی بهرهبرداران این منابع هستند.
ریزش معدن یشم در میانمار با همه تلفات جانی دردناک آن سابقه طولانی دارد و حادثهای رایج به شمار میآید، در حالی که تاکنون خبری مبنی بر اقدام دولت برای پایان دادن به این وضعیت اسفبار منتشر نشده است.
بزرگترین حادثه ریزش معدن یشم در میانمار به سال ۲۰۱۵ میلادی (۱۳۹۴ خورشیدی) برمیگردد که به گزارش یورونیوز، در آن حادثه نزدیک به ۱۰۰کارگر معدنچی جان باختند و گروه نجات فقط توانست اجساد ۲۳ نفر از قربانیان را پیدا کند. گفته میشود باران در ایالت کاچین در نزدیکی مرز چین موجب این حادثه طبیعی شده بود و این حادثه زمانی روی داد که بیشتر کارگران معدن خواب بودند. بیشتر قربانیان این سانحه طبیعی را کارگران خارجی تشکیل میدادند.
۲۴ تیر سال گذشته هم باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از شینهوآ از رانش گسترده زمین در همین منطقه خبر داد. از آن حادثه هم دستکم ۱۵ کشته و ۴۵ زخمی بر جای ماند. در آن حادثه، رانش زمین در پی فرونشست یکی از دیوارهای معدن رخ داده بود که موجب دفن شدن شماری از کارگران این معدن در زیر گل و لای شد.
در همین زمینه، یورونیوز انگلیسی در گزارشی ویدیویی استخراج ذخایر یشم میانمار را در بستر رودخانه و دامنه کوهها به تصویر میکشد. این کار با فناوریهای نه چندان پیشرفته آنها انجام میشود.
در جریان استخراج، گروههای مردمی با یکدیگر کار میکنند تا در صورتی که حادثهای برای یک نفر پیش بیاید، دیگران باخبر باشند. یک نفر با پمپ برای نفر زیر آب رکاب میزند تا محل یشم را پیدا کند. این روش از قدیمیترین روشهای شناخته شده است. رودخانه، یشم را از کوه برش میدهد و به بستر خود فرو میبرد. لایه اکسید شده نازک یشم روی سنگ قرار میگیرد.
بیشتر از ۱۰هزار سال طول میکشد تا قسمتهای خراب سنگ برود و سنگ یشم خالص و گرد بهدست بیاید. با روشهای قدیمی به طور معمول سنگ یشم درشت پیدا نمیشود و گاهی اوقات روزها طول میکشد تا یک تکه سنگ یشم بزرگ پیدا شود. آسیبهای برآمده از استخراج یشم میانمار فقط به رانش زمین منحصر نمیشود. دود و دینامیت و تنفس آن برای مردم مشغول در معادن امری عادی است همچنین کندن سنگهای کوه با انفجار ممکن است به برخی یشمهای سطحی آسیب بزند اما این تنها راه رسیدن به ذخایر یشم در لایه زیرین کوه است. عمر یشم در کوههای برمه به ۲۰میلیون سال میرسد و یشمها در رگهها یا صخرههای آذرین پیدا میشوند.
یشم بیش از ۲۵۰ سال پیش در میانمار کشف شد. یشم خاکستری مایل به سبز در اروپا و امریکای مرکزی نیز پیدا میشود.
آسیاییها همیشه شیفته سنگ یشم بودهاند هر چند امروز زیبایی، دوام و کمیابی این سنگ، غیرآسیاییها را نیز مجذوب خود کرده است و به عنوان نمادی از زیبایی، اصالت، کمال، ثبات، قدرت و جاودانگی مورد استفاده قرار میگیرد. یشم را با عنوان «سنگ بهشت» نیز میشناسند، هر چند که حالا بهای دستیابی به سنگ بهشت، گذر از جهنم معادن میانمار است.