به گزارش میمتالز، صنعت مس ایران با وجود برخورداری از ذخایر غنی و پتانسیلهای فراوان، در سالهای اخیر با چالشهای جدی در زمینه صادرات محصولات خود مواجه شده است. شرکتهای تولیدکننده مس که در گذشته به عنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد کشور شناخته میشدند، اکنون با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم میکنند. این وضعیت سوالات زیادی را به وجود میآورد؛ چرا با وجود منابع غنی مس در ایران، صادرات این محصول با موانع جدی روبهرو است؟
پاسخ به این پرسش را میتوان در مجموعهای از عوامل پیچیده جستوجو کرد. تغییرات مکرر در مقررات، تحریمها، عدم هماهنگی بین بخش خصوصی و دولتی و دیگر مسائل، همگی به کاهش صادرات محصولات مسی منجر شدهاند. بر اساس آمارهای منتشر شده، صادرات صنایع مس در ماههای اخیر به شدت محدود شده و این موضوع نه تنها به صنعت مس بلکه به سایر صنایع معدنی مانند فولاد و آلومینیوم نیز آسیب رسانده است.
تغییرات پی در پی مقررات و عدم قطعیت در محیط کسبوکار، شرکتهای تولیدکننده را دچار سردرگمی کرده و مانع از سرمایهگذاریهای جدید شده است. به عنوان مثال، براساس گزارشها، مشکلات ناشی از تحریمها دسترسی به بازارهای جهانی را محدود کرده و هزینههای تولید را افزایش داده است. همچنین، عدم هماهنگی بین بخش خصوصی و دولتی در تدوین سیاستهای صنعتی، منجر به اتخاذ تصمیماتی شده که به جای حمایت از تولیدکنندگان، مشکلات آنها را تشدید کرده است.
در این میان، صنایع پاییندستی مس که ارزش افزوده بیشتری ایجاد میکنند و نقش مهمی در اشتغالزایی دارند، بیش از سایر بخشها آسیب دیدهاند. به عنوان نمونه، علی هوشمند، رئیس کمیته صنایع پاییندستی انجمن مس ایران، تأکید میکند که بالاترین ارزشافزوده و همچنین بیشترین نرخ اشتغالزایی در صنایع پاییندستی هر زنجیره تولیدی حاصل میشود. بنابراین، حمایت از این صنایع باید در اولویت سیاستگذاران قرار گیرد.
وحید اسلامیان، عضو هیات مدیره انجمن مس ایران نیز بر این نکته تأکید دارد که صادرات به منزله ارزشافزایی و ارزآوری برای کشور است و انتظار میرود مسیر صادرات در بخشهای مختلف معدن و صنایع معدنی تسهیل شود. وی همچنین اشاره میکند که برای صادرات و حضور موفق یک صنعت در بازار جهانی نیاز به برنامهریزی حداقل یکساله وجود دارد. اما متأسفانه در حال حاضر، عدم ثبات اقتصادی و تغییرات مداوم قوانین باعث افزایش مشکلات تولید و تجارت شده است.
از سوی دیگر، محمدجواد واعظی، نایبرییس کمیته صنایع پاییندستی انجمن مس ایران، به محدودیتهای موجود در واردات ماشینآلات اشاره کرده و بیان میکند که این موضوع روند توسعه ارتقای ماشینآلات را کند کرده است. وی تأکید دارد که ایجاد زمینه مناسب برای توسعه صادرات صنایع پاییندستی امری اجتنابناپذیر است و در حال حاضر کل صادرات حوزه صنایع پاییندستی مس حدود ۷۵ تا ۸۰ هزار تن است که به هیچ عنوان پاسخگوی برنامه توسعه هفتم کشور نیست.
در نهایت، با توجه به وضعیت فعلی صنعت مس ایران و چالشهای پیش روی آن، نیاز به تدوین برنامهای جامع و بلندمدت برای رفع موانع صادراتی، بهبود محیط کسبوکار و حمایت از صنایع پاییندستی احساس میشود. این برنامه باید شامل راهکارهایی برای رفع تعهدات ارزی، تسهیل قوانین گمرکی و ایجاد ثبات در قیمتها باشد تا بتواند زمینهساز رشد و توسعه پایدار این صنعت حیاتی گردد.
منبع: بورس نیوز