گمشده بزرگ مبارزه با قاچاق

به گزارش می‌متالز، فرود عسگری در نشست خبری به تلاش این سازمان منطبق با اهداف برنامه هفتم توسعه برای ارتقای سطح فناوری و افزایش تعداد دستگاه‌های ایکس ری برای مبارزه با قاچاق تاکید کرد. وی یادآور شد: در مدت زمان موردبحث عملیات گمرکی برای مجموعا ۱۵۸‌ میلیون‌ تن کالا به ارزش ۱۰۳‌ میلیارد دلار از ۱۴۰ گمرک کشور انجام گرفت. در ۱۰ ماهه نخست امسال حجم تجارت از مبادی گمرکی در مقایسه با مدت مشابه سال‌ گذشته برابر ۸‌ درصد و ارزش آن نیز برابر ۹‌ درصد، افزایش یافته‌ است.

رشد ۱۲‌ درصدی صادرات غیرنفتی

بنا به آمار مطرح‌شده توسط فرود عسگری رئیس کل گمرک ایران؛ حجم صادرات غیرنفتی کشور در ۱۰ ماهه منتهی به پایان دی ماه برابر ۱۲۷‌ میلیون تن به ارزش ۴۷‌ میلیارد و ۷۵۵‌ میلیون دلار برآورد شده‌ است. به این‌ترتیب صادرات کشور در قیاس با مدت مشابه سال‌ گذشته، از نظر وزنی رشد ۱۲‌ درصدی و از منظر ارزشی رشد ۱۸‌ درصدی یافته‌ است. اقلام عمده اصلی صادراتی کشور در این بازه زمانی عبارتند از: گاز طبیعی، پروپان مایع شده، متانول، بوتان مایع‌شده و قیر. مقاصد اصلی کالا‌های صادراتی کشور نیز عبارتند از: چین با صادراتی به ارزش ۱۲.۳ میلیارد دلار، عراق با صادراتی به ارزش ۱۰‌ میلیارد دلار، امارات‌ متحده‌ عربی با صادراتی به ارزش ۹.۵ میلیارد دلار و ترکیه با صادراتی به ارزش ۵.۵‌ میلیارد دلار.

افت نامحسوس واردات

معاون وزیر اقتصاد افزود: میزان واردات کشور در بازه زمانی موردبحث برابر ۳۰‌ میلیون و ۷۰۰‌ هزار تن به ارزشی برابر ۵۶‌ میلیارد دلار برآورد شده‌ است. حجم واردات در این بازه زمانی در قیاس با مدت مشابه سال‌۱۴۰۲‌برابر ۰.۳ درصد کاهش‌یافته، اما ارزش واردات در این بازه زمانی برابر ۳‌ درصد بیشتر شده‌ است. بیشترین میزان کالا‌های وارداتی کشور عبارتند از: شمش طلا به ارزش ۶.۳ میلیارد دلار، ذرت دامی به ارزش ۲.۳ میلیارد دلار، گوشی تلفن‌همراه به ارزش ۱.۸ میلیارد دلار و کنجاله سویا به ارزش ۱.۶ میلیارد دلار. مهم‌ترین مبادی وارداتی کشور نیز عبارتند از: امارات‌ متحده‌ عربی با واردات به ارزش ۱۷‌ میلیارد دلار، چین به ارزش ۱۴.۴ میلیارد دلار، ترکیه به ارزش ۹.۹ میلیارد دلار و آلمان با واردات به ارزش ۱.۹ میلیارد دلار.

عسگری گفت: در این بازه زمانی ۱۰ ماهه، ۹‌ میلیون دستگاه گوشی تلفن‌همراه به کشور واردشده‌ است. کالا‌های اساسی‌برابر ۲۰‌ میلیون تن به ارزش ۱۴.۸ میلیارد دلار به کشور وارد شده‌اند. ۳ قلم اصلی کالای اساسی وارداتی به کشور عبارتند از: ذرت، کنجاله سویا، تجهیزات پزشکی و... به‌علاوه آنکه ۷۲۹۳ خودرو برقی به ارزش ۱۶۹‌ میلیون دلار به کشور واردشده‌ است. در همین حال در بازه زمانی موردبحث ۲۵دستگاه اتوبوس برقی به ارزش ۴‌ میلیون دلار از گمرک ترخیص شده‌ است.

وی افزود: صادرات پسته در ۱۰ ماهه موردبحث رشد خوبی داشت. ۱۳۹‌ هزار‌ تن پسته به ارزش یک‌ میلیارد و ۲۷۸‌ میلیون دلار از ایران صادر شد. صادرات پسته در ۱۰ماهه نخست امسال در قیاس با مدت مشابه سال‌۱۴۰۲، رشد ۹۵‌ درصدی وزنی و ۱۶۵‌ درصدی ارزش را تجربه کرد. گفتنی است در ۱۰ماهه سال‌ جاری، ۵/۸۱ تن شمش طلا وارد کشور شد که رشد ۲۳۴‌ درصدی در وزن و ۳۰۳ درصدی در ارزش نسبت به مدت مشابه سال‌قبل داشته‌است. در همین حال باید خاطرنشان کرد؛ در ۱۰ماهه سال‌ جاری ۴۱‌ هزار و ۲۹۷ دستگاه خودرو به ارزش ۸۷۷‌ میلیون دلار وارد کشور شده که به لحاظ تعداد ۷۰۹‌ درصد و از حیث ارزش ۷۴۴‌ درصد افزایش داشته‌است.

تنوع اقلام صادراتی

عسگری در ادامه با اشاره به تنوع اقلام صادراتی کشور اظهار کرد: در ۱۰ ماهه سال‌ جاری ۴۸۷۲ قلم کالا از ایران صادر شد. صادرات ۲۷۰۸ردیف از این کالا‌ها در مدت زمان موردبحث، افزایشی بود. صادرات ۲۱۶۴‌قلم کالا نیز کاهش‌یافت. در همین حال صادرات ۵۰قلم کالا در مقایسه با مدت مشابه سال‌ گذشته، رشد ۴۲‌ درصدی و از منظر ارزشی نیز افزایش ۵۳‌ درصدی یافته‌ است. ۵۰‌ قلم موردبحث، ۴۰‌ درصد مجموع وزنی و ۴۲‌ درصد ارزش کل صادرات را به خود اختصاص داده‌است.

جزئیات تجارت با اتحادیه اروپا

معاون وزیر اقتصاد در تشریح تجارت ایران با اتحادیه اروپا گفت: میزان واردات ۱۰‌ماهه ایران از اتحادیه اروپا برابر ۲‌ میلیون‌ تن به ارزش ۴.۸‌ میلیارد دلار برآورد شده‌ است. میزان واردات از اتحادیه اروپا از منظر وزنی رشد ۱۴‌ درصدی و از منظر ارزشی، رشد ۳‌ درصدی داشته‌است. آلمان بزرگترین صادرکننده کالا به ایران در این اتحادیه است و در ۱۰ماه‌منتهی به پایان دی ماه، ۳۱۰‌ هزار‌ تن کالا به ارزش حدود ۲‌ میلیارد دلار به ایران صادر کرده است. هلند و ایتالیا نیز دیگر صادرکنندگان بزرگ اتحادیه اروپا به ایران بوده‌اند. میزان صادرات ایران به کشور‌های عضو اتحادیه اروپا در ۱۰ماهه نخست امسال برابر ۳۴۴‌ هزار تن به ارزش ۵۰۴‌ میلیون دلار گزارش شده‌ است. آلمان، بلغارستان و ایتالیا در رده بزرگترین مقاصد اصلی صادرات ایران به اروپا هستند.

تجارت با ۱۵ کشور همسایه

براساس آمار مطرح‌شده توسط فرود عسگری میزان صادرات ایران به کشور‌های همسایه در مدت زمان موردبحث از منظر وزنی‌برابر ۷۵‌ میلیون تن و از منظر ارزشی‌برابر ۲۹.۸‌ میلیارد دلار گزارش شده‌ است. این صادرات در قیاس با ۱۰ ماهه سال‌۱۴۰۲، از منظر وزنی برابر ۲۴‌ درصد و از منظر ارزش برابر ۲۹‌ درصد بیشتر شده‌ است. میزان واردات از کشور‌های همسایه به ایران در ۱۰ ماهه امسال برابر ۱۸‌ میلیون و ۳۰۰‌ هزار تن کالا به ارزش ۳۰‌ میلیارد دلار برآورد شده‌ است. این میزان واردات در قیاس با مدت مشابه سال‌ گذشته از منظر وزنی‌برابر ۷‌ درصد کاهش و از منظر ارزش نیز برابر ۱۲‌ درصد بیشتر شده‌ است. مجموع تجارت ما با کشور‌های همسایه عبارت است از: ۹۳.۷‌ میلیون تن به ارزش ۶۰‌ میلیارد دلار، بنابراین میزان تجارت ایران با کشور‌های همسایه از منظر وزنی برابر ۱۷‌ درصد و از منظر ارزشی‌برابر ۲۰‌ درصد بیشتر شده‌ است.

رشد۴۰‌ درصدی درآمد‌های گمرکی

رئیس کل گمرک ایران گفت: میزان حقوق ورودی وصولی در گمرکات در ۱۰ماهه منتهی به پایان دی ماه امسال برابر ۹۴.۷‌همت گزارش شده‌ است. این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال‌ گذشته ۷۱‌ درصد رشد داشته‌است. درآمد حاصل از ۲۳ردیف درآمد‌های گمرکی کشور برابر ۱۳‌همت گزارش‌شده که در مقایسه با مدت ۱۰ ماهه سال‌قبل، ۶۶‌ درصد رشد یافته‌ است. مجموع دریافتی گمرک در این دوره با رشد ۴۰‌ درصدی نسبت به مدت مشابه‌سال قبل برابر ۲۲۱‌همت گزارش شده‌ است.

رشد ۲۳‌ درصدی ارزش صادرات غیرنفتی در دوره دولت چهاردهم

معاون وزیر اقتصاد آمار تجارت خارجی ایران در دوره دولت چهاردهم (اول شهریور تا پایان دی ۱۴۰۳) را بیان کرد. مجموع صادرات غیرنفتی ایران با وزنی بیش از ۶۶‌ میلیون تن، ارزشی بالغ‌بر ۲۵.۵ میلیارد دلار را به خود اختصاص داده‌است. میزان صادرات کشور در این بازه زمانی از منظر وزنی ۱۵.۵‌ درصد و از منظر ارزشی‌برابر ۲۳‌ درصد رشد یافته‌ است؛ این در حالی است که واردات کشور طی این مدت با ۲۰‌ درصد کاهش در وزن و ۳‌ درصد افت ارزشی نسبت به مدت مشابه سال‌قبل به ۱۴‌ میلیون و ۷۲۷‌ هزار‌ تن رسید. ارزش واردات هم در این مدت ۲۸.۷ میلیارد دلار بوده‌است. در همین حال باید خاطرنشان کرد؛ مجموع ترانزیت خارجی کشور در این بازه زمانی، رشد ۱۰‌ درصدی داشته‌است. عسگری گفت: طی این مدت ۲۵‌ هزار و ۴۴۸ دستگاه خودرو وارد کشور شده‌ است که به لحاظ تعداد ۵۷۰‌ درصد و از حیث ارزش ۶۸۴‌ درصد رشد نشان می‌دهد. به‌علاوه آنکه ۵۱‌تن شمش طلا وارد کشور شده که از نظر وزنی ۱۵۵‌ درصد و از منظر ارزش ۲۲۶‌ درصد افزایش‌یافته‌ است.

فناوری مانع قاچاق از مبادی رسمی

فرود عسگری رئیس کل گمرک ایران در پاسخ به «دنیای‌اقتصاد» درخصوص نقش فناوری‌های نوین گمرکی در جلوگیری از قاچاق از مبادی رسمی و برنامه این نهاد برای ارتقای سطح تکنولوژی در گمرکات کشور اظهار کرد: در برنامه هفتم توسعه، بهره‌مندی از تکنولوژی‌های نوین در مبادی گمرکی مورد‌توجه قرارگرفته و ما نیز به اجرای این برنامه پای‌بند هستیم. در این میان بهره‌مندی از دستگاه‌های ایکس ری در جلوگیری از قاچاق از مبادی رسمی، موثر هستند. درحال‌حاضر گمرکات پرتحرک کشور، به این تجهیزات، مجهز هستند. ۳۱ دستگاه ایکس ری در گمرکات کشور وجود دارد. این تجهیزات در گمرکات بزرگ کشور همچون گمرک شهیدرجایی، بازرگان، پرویزخان، لطف آباد و... نصب هستند. ۱۴دستگاه ایکس ری متعلق به دولت است البته برنامه‌هایی برای برون سپاری آن داریم. ۱۲ دستگاه ایکس ری به بخش خصوص متعلق است. ۵ دستگاه به دلیل قدیمی بودن، سرعت کارکرد پایینی دارند.

در همین حال برای ورود ۴ دستگاه جدید ظرف ۶ ماه آتی، برنامه داریم. در همین حال گمرک به‌دنبال تامین ۴۰ دستگاه جدید ایکس ری در تعامل با بخش‌خصوصی است. به‌علاوه آنکه به‌دنبال آن هستیم که در این مسیر از توان تولید داخلی بهره‌بگیریم. عسگری گفت: توجه به این نکته ضروری به‌نظر می‌رسد که در برخی گمرکات کشور، حجم مبادلات تجاری بسیار محدود و حتی ناچیز است و تنها بنا به ملاحظاتی ایجاد شده‌اند، بنابراین ضرورتی برای نصب دستگاه ایکس ری در این گمرکات نیست.

در حال‌حاضر نیز گمرکات اصلی کشور که ۹۰‌ درصد حجم عملیات تجاری را پوشش می‌دهند زیر پوشش ایکس ری هستند. معاون وزیر اقتصاد تاکید کرد: برای جلوگیری از قاچاق از گمرکات، اقداماتی تحت‌عنوان مدیریت ریسک انجام می‌شود. توجه به این نکته ضروری به‌نظر می‌رسد که در حال‌حاضر کالا‌های اساسی بیشترین سهم از ورود کالا به مبادی رسمی را دارند. ورود کالا‌های غیرضروری به کشور نیز در سال‌های اخیر ممنوع شده‌ است. پس از کالا‌های اساسی نیز تجهیزات، ماشین‌آلات، مواد اولیه تولید و... بیشترین سهم را از واردات در اختیار دارند. این محصولات نیز براساس ریسک به ایکس ری ارجاع داده می‌شوند.

منبع: دنیای اقتصاد