سرباره فولاد؛ از پسماند صنعتی تا ماده‌ای ارزشمند در پروژه‌های عمرانی

به گزارش می‌متالز، در دنیای امروز، مفهوم اقتصاد چرخشی به‌عنوان یک راهکار پایدار برای کاهش پسماند‌های صنعتی و استفاده مجدد از مواد جانبی، جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. فولاد مبارکه به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان فولاد کشور، با حجم بالای تولید، سالانه مقدار زیادی پسماند و محصولات جانبی تولید می‌کند که مدیریت صحیح آنها می‌تواند تأثیر به سزایی در کاهش هزینه‌ها و حفظ محیط زیست داشته باشد. در همین راستا، کارشناسان و مدیران این مجموعه به بررسی اهمیت بهره‌برداری از سرباره فولادی و سایر پسماند‌های صنعتی در حوزه‌های مختلف عمرانی و تولیدی پرداخته‌اند.

مجید دادجو، مدیر فرآوری ضایعات فرآیندی فولاد مبارکه، با اشاره به نقش مهم محصولات جانبی در اقتصاد چرخشی اظهار داشت: «در کنار تولید محصولات فولادی، بخشی از مواد به عنوان محصولات جانبی در مصارف دیگر به‌کار گرفته می‌شوند. این فرآیند می‌تواند از طریق بازگشت به چرخه اصلی تولید یا استفاده در صنایع دیگر انجام شود که در نهایت، موجب کاهش هدررفت منابع و افزایش بهره‌وری خواهد شد.»

وی تأکید کرد که برای بهره‌برداری بیشتر از پسماند‌های صنعتی و توسعه اقتصاد چرخشی، نیاز به تغییر نگرش مسوولان و ایجاد زیرساخت‌های فرهنگی و ذهنی در این حوزه وجود دارد. به گفته او، در صورت گسترش این فرهنگ، استفاده از محصولات جانبی می‌تواند به بهبود وضعیت محیط زیست و حفظ منابع طبیعی کمک کند.

کاربرد‌های سرباره در صنعت و راه‌سازی

دادجو در ادامه به نقش سرباره فولاد مبارکه اشاره کرد و گفت: «سرباره یکی از مهم‌ترین محصولات جانبی فرآیند تولید فولاد است که سالانه حدود دو میلیون تن از آن تولید می‌شود. این ماده در دنیا بیشتر در پروژه‌های عمرانی، از جمله آسفالت‌سازی، تولید بتن، زیرسازی جاده، قطعات پیش‌ساخته و رویه‌های بتنی کاربرد دارد.»

وی افزود: «در اصفهان، بسیاری از آسفالت‌های جاده‌ای با همکاری فولاد مبارکه و شهرداری اصفهان از سرباره تهیه شده‌اند و ما به دنبال گسترش این همکاری با اداره راه و ترابری اصفهان نیز هستیم. البته برای استفاده گسترده‌تر از این ماده در ساخت‌وساز و فعالیت‌های عمرانی، نیاز به مشوق‌ها و الزاماتی قانونی احساس می‌شود.»

مدیر فرآوری ضایعات فولاد مبارکه در خصوص کیفیت آسفالت تهیه‌شده از سرباره نیز اظهار داشت: «برخی تصور می‌کنند که استفاده از مواد بازیافتی باعث کاهش کیفیت آسفالت می‌شود، در حالی که سرباره فولادی نه‌تنها آسیبی به کیفیت آسفالت نمی‌زند، بلکه موجب بهبود آن نیز می‌شود.»

تفکیک و مدیریت پسماند‌های غیرفلزی در فولاد مبارکه

کاظم آخوندی، رئیس امور پسماند غیرفلزی فولاد مبارکه نیز با اشاره به تفاوت میان پسماند‌های فلزی و غیرفلزی بیان کرد: «ضایعات فلزی که در فرآیند تولید فولاد و آهن‌سازی به‌وجود می‌آید، به عنوان قراضه شناخته می‌شود، در حالی که سرباره مهم‌ترین محصول جانبی غیرفلزی فولاد مبارکه است.»

وی ادامه داد: «حدود ۹۵ درصد پسماند‌های فولاد مبارکه تفکیک و دسته‌بندی شده‌اند و تاکنون بیش از ۶ پروژه تحقیقاتی برای بررسی کاربری‌های این مواد در صنایع مختلف تعریف شده است.»

آخوندی در خصوص میزان تولید پسماند در فولاد مبارکه نیز گفت: «بیش از ۲۰ میلیون تن سرباره دپو شده است و سالانه ۵۰۰ هزار تن لجن‌های آهنی تولید می‌شود. با توجه به تولید سالانه ۷.۵ میلیون تن فولاد، حجم پسماند‌ها و محصولات جانبی نیز قابل توجه است و مدیریت آنها تأثیر مستقیمی بر کاهش هزینه‌های تولید و حفظ محیط زیست خواهد داشت.»

ارزش جهانی سرباره فولاد

یکی از اعضای هیات‌ مدیره انجمن آهن و فولاد ایران با اشاره به ارزش بالای سرباره در سطح جهانی اظهار داشت: «در دنیا، سرباره فولادی یک محصول ارزشمند محسوب می‌شود و شرکت‌های بزرگ فولادی از آن در حوزه‌های مختلف بهره‌برداری می‌کنند.»

به نظر می‌رسد با توسعه فرهنگ استفاده از محصولات جانبی و ایجاد زیرساخت‌های مناسب، سرباره فولادی می‌تواند به‌عنوان یک ماده اقتصادی و پایدار در حوزه‌های مختلف عمرانی و صنعتی به‌کار گرفته شود و علاوه بر کاهش هزینه‌های تولید، به حفظ محیط زیست و منابع طبیعی نیز کمک کند.

منبع: پایگاه خبری - تحلیلی ایراسین