
به گزارش میمتالز، قیمت نفت از جنبههای مختلفی برای اقتصاد ایران و بازار سرمایه اهمیت دارد. مهمترین اثری که اقتصاد ایران از نوسان قیمت نفت میپذیرد افزایش یا کاهش درآمدهای ارزی است که این موضوع میتواند قیمت ارز و حتی معادلات بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین قیمت نفت به عنوان یک شاخص کلیدی در اقتصاد جهانی، تغییرات گستردهای را در بازارهای مالی، نرخ ارز و سایر متغیرهای اقتصادی به دنبال دارد. از این رو، تحلیلگران اقتصادی و سرمایهگذاران به طور مداوم و با دقت تحرکات قیمت نفت را رصد میکنند تا از تأثیرات آن بر صنایع مختلف و تصمیمات سرمایهگذاری آگاه باشند در چنین شرایطی مدیریت تحقیق و توسعه بورس تهران در گزارشی به بررسی وضعیت بازار نفت پرداخته است.
طبق گزارش مدیریت تحقیق و توسعه بورس تهران دلیل نزول قیمت نفت که از اسفند سال قبل شروع شده عمدتاً ناشی از تعامل چندین عامل کلیدی در سمت عرضه و تقاضای بازار جهانی نفت بود.
از جمله عوامل مؤثر در افزایش عرضه میتوان به رشد قابل توجه تولید نفت شیل در ایالات متحده بهویژه در ایالت تگزاس اشاره کرد که حجم قابل توجهی نفت خام را وارد بازار جهانی کرد.
همچنین افزایش صادرات نفت از کشورهای تولیدکننده جدید یا در حال توسعه مانند برزیل و گویان نیز به افزایش عرضه کلی کمک کرد.
در مقابل و در سمت تقاضا، بازار شاهد کاهش نسبی تقاضای جهانی بهویژه از سوی چین به عنوان بزرگترین واردکننده نفت جهان بود.
کند شدن آهنگ رشد اقتصادی چین و اعمال محدودیتهای ناشی از سیاستهای داخلی این کشور، موجب کاهش تقاضا برای انرژی و به تبع آن، نفت خام شد و فشار نزولی بیشتری بر بازار وارد کرد.
با این حال و در میان این روند نزولی غالب، برخی عوامل ژئوپلیتیک در اواخر بهمن و اوایل اسفندماه به طور موقت از کاهش بیشتر قیمتها جلوگیری کردند. از جمله این تحولات میتوان به تداوم و تشدید تنشهای موجود میان روسیه و اوکراین اشاره کرد.
حملات پهپادی اوکراین به تأسیسات انتقال نفت در عمق خاک روسیه، نگرانیهایی جدی را در مورد احتمال اختلال در عرضه جهانی نفت ایجاد کرد، اگر چه این نگرانیها در نهایت نتوانستند مسیر کلی نزولی بازار را به طور کامل متوقف کنند.
افزون بر این، نگرانیهای فزآینده ناشی از احتمال اعمال تعرفههای تجاری جدید میان دو اقتصاد بزرگ جهان، یعنی ایالات متحده و چین، بهویژه بر کالاهای مرتبط با حوزه انرژی، بر چشمانداز رشد اقتصاد جهانی سایه افکنده و موجب کاهش تمایل سرمایهگذاران به سرمایهگذاری در داراییهای پرریسکتر مانند نفت شده است.
تحلیلگران بازار نفت بر این باورند که تداوم روند افزایش تولید نفت توسط کشورهای خارج از ائتلاف اوپکپلاس، در کنار تقاضای جهانی که همچنان پایینتر از انتظارات اولیه قرار دارد، این احتمال را تقویت میکند که روند نزولی قیمت نفت در اولین فصل سال ۲۰۲۵ میلادی نیز ادامه یابد.
این وضعیت ممکن است تا زمانی که اتفاقات غیرمنتظره ژئوپلیتیک در سطح جهانی رخ ندهد یا تصمیمات مهم و قاطع از سوی ائتلاف اوپکپلاس در زمینه کاهش سطح تولید اتخاذ نشود، ادامه یابد. تنها چنین تحولاتی میتوانند موازنه فعلی بازار را به نفع افزایش قیمتها تغییر داده و روند نزولی حاکم را معکوس کند.