انجام ۶۷۰ هزار متر حفاری اکتشافی توسط ایمیدرو برای نخستین بار/ شروع فعالیت‌های اکتشافی ایمیدرو از مناطق کم برخوردار

به گزارش می‌متالز، احمد فتاحی مجلج در نشست خبری ایران اکسپو - غرفه ایمیدرو - ضمن بیان این مطلب گفت: ایمیدرو از ۱۰ سال گذشته به طور ویژه در حوزه اکتشاف متمرکز شد و طی این مدت، همراه با شرکت‌های تابعه، ۲۵۰ پروانه اکتشافی دریافت کرد.

وی یادآور شد: در برنامه هفتم توسعه، به ایمیدرو مجوزی داده شد که می‌تواند با بخش خصوصی در اکتشاف مواد معدنی (بخش‌های فنی و مالی) مشارکت داشته باشد.

فتاحی افزود: در برنامه امسال، ۱۰۰ پروانه اکتشاف از ۲۵۰ پروانه در اختیار ایمیدرو، در دستور کار (فراخوان و) سرمایه‌گذاری قرار گرفته است. به گفته وی، سال گذشته نیز ۷۸ پروانه اکتشاف در دستور کار قرار داشت که خوشبختانه سرمایه‌گذارانی در این زمینه جذب شدند و پروانه‌های اکتشاف تحویل شد.

مدیر اکتشاف ایمیدرو با اشاره به انجام بیش از ۴۰ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری اکتشاف طی سال گذشته در این سازمان، تصریح کرد: حفاری مغزه‌گیری به عنوان یک شاخص عملکرد حوزه اکتشاف در دنیا محسوب می‌شود و خوشبختانه ایمیدرو سال گذشته توانست رکورد جدید را به ثبت برساند.

وی با بیان اینکه طی ۵ سال گذشته، همواره از رکورد حفاری اکتشافی عبور کرده‌ایم، ادامه داد: پیش‌بینی ما برای امسال این است که این رکورد همچنان حفظ خواهد شد، اما با توجه به برنامه مشارکت ایمیدرو، این سازمان به تدریج از بخش اجرایی اکتشاف خارج می‌شود و جای آن را بخش خصوصی می‌گیرد.

فتاحی افزود: در کنار این اقدام، پیگیری پروانه‌های اکتشاف موجود نیز در دستور کار توسعه اکتشاف ایمیدرو است.

سامانه اطلاعات یکپارچه مکانی برای سرمایه‌گذاران اکتشاف

مدیر اکتشاف ایمیدرو با اشاره به بخش سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در حوزه فناوری اکتشافی، اذعان کرد: بخش سخت‌افزاری در مراحل ابتدایی کار همچون ژئوفیزیک هوابرد (هلی کوپتر‌ها و دستگاه‌های ویژه) برای عملیاتی اکتشافی در لایه‌های خاص مد نظر است.

احمد فتاحی مجلج افزود: در بخش نرم‌افزاری، تلاش کرده‌ایم از دنیا عقب نمانیم. به رغم محدودیت‌های تحریمی، در این بخش کاملا به روز هستیم. به طوری که در موضوع ایجاد پایگاه داده‌های علوم زمین، ایمیدرو به عنوان مسوول اجرای اکتشافات عمومی و تفصیلی، در "سامانه اطلاعات یکپارچه مکان مبنای ایمیدرو"، اطلاعات مورد نظر با استاندارد‌های روز دنیا و مورد نیاز سرمایه‌گذاران منتشر شده است.

پیش‌بینی تحقق برنامه هوشمندی اکتشاف تا پایان امسال

مدیر اکتشاف ایمیدرو درباره اقدامات این سازمان در حوزه هوشمندسازی اکتشاف بیان کرد: در حوزه هوشمند سازی، موضوع تنوع تحلیل داده‌ها اعم از ژئوشیمی، زمین‌شناسی، ژئوفیزیک و ... مطرح شده است. تا پیش از این، بخش‌های مذکور، کارشناس محور بود و در هر زمینه، متخصص خود را داشت.

وی ادامه داد: تلاش ما این بوده است تا با هوشمندسازی، این بخش‌ها را همگرا کنیم و اقدامات اپراتوری، تکراری و هزینه‌زا را مدیریت و کنترل کنیم. از این رو، سال گذشته، با یک شرکت دانش‌بنیان، قرارداد منعقد کردیم که هوشمندسازی کل حوزه اکتشاف را در دستور کار دهیم.

فتاحی پیش‌بینی کرد که این هدف تا پایان امسال محقق و نتایج آن در اختیار بخش قرار داده شود.

وی درباره تعارض محدوده‌های اکتشافی گفت: طبق ماده ۲۴ قانون معادن، پس از ثبت محدوده پتانسیل‌دار، نیاز به استعلام از نهاد‌های اجرایی برای امور "ژنتیکی گیاهی و جانوری" و "مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست" است.

وی افزود: با توجه به اینکه برخی محدوده‌های مربوط به این نهاد‌ها اعلام نشده و در وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز نهایی نشده است. از این رو ایمیدرو نیز به عنوان متقاضی باید این فرآیند را طی کند.

قوانین سختگیرانه HSE در حوزه اکتشاف

مدیر اکتشاف ایمیدرو درباره قوانین سختگیرانه HSE در حوزه اکتشاف تصریح کرد: ضرورت توجه به موضوع ایمنی در بخش حفاری و حتی حفاری رو زمینی اجتناب ناپذیر است به همین سبب ایمیدرو از مراحل اولیه در حوزه اکتشاف (بازدید میدانی)، دستورالعمل ماموریت‌های اکتشافی در حوزه اچ اس ای تدوین کرده است که در آن موضوعاتی از جمله ویژگی‌های خودرو، ویژگی‌های افراد و مسائل ایمنی ضروری، باید تایید شوند.

وی ادامه داد: در مرحله حفاری، یکی از مولفه‌های اسناد بخش اکتشاف، ضرورت داشتن گواهینامه صلاحیت ایمنی برای همه پیمانکاران فعال با ایمیدرو اعم از کارگران تا مدیران عامل شرکت‌های پیمانکاری است.

شروع عملیات اکتشافی ایمیدرو از مناطق کم برخوردار

فتاحی مجلج در زمینه اقدامات ایمیدرو در مناطق کم برخوردار کشور گفت: تبصره ۲ ماده ۵ قانون معادن، وزارت صنعت، معدن و تجارت را مکلف کرده در بخش‌هایی که غیردولتی‌ها ورود نمی‌کنند، با محوریت کم برخوردار از سازمان‌های توسعه‌ای استفاده کند.

وی ادامه داد: ایمیدرو از سال ۹۱ از نوار مرزی سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، کردستان، ایلام و کهکیلویه و بویراحمد شروع کرده است. در واقع، شروع کار اکتشافی ایمیدرو از این نواحی کم برخوردار بوده است.

شرایط بازار برای استحصال منابع لیتیوم

مدیر اکتشاف ایمیدرو با اشاره اینکه در این سازمان، مصوبه‌ای با محوریت وزارت صنعت، معدن و تجارت و مطالعه انجام‌شده در ایمیدرو برای تفکیک ۱۶ عنصر حیاتی و راهبردی وجود دارد، گفت: از جمله این عناصر، لیتیوم است. ایمیدرو در سال ۹۴، نخستین پروانه اکتشافی لیتیوم را دریافت کرد و کار اکتشافی انجام داد.

وی افزود: در مرحله اکتشاف باید به ماده معدنی که با توجه به شرایط بازار، دارای توجیه فنی اقتصادی باشد، برسیم در حالی که در دنیا منابع لیتیوم کار شده تاکنون با عیار تیپ شورابه - که در ایران شایع است -، زیر ۵۰۰ گرم در تن اقتصادی نیست.

فتاحی اظهار داشت: با توجه به اینکه محصولی که در شرایط اولیه از معدن استحصال می‌شود و برای ماشین‌های الکتریکی می‌رود، کربنات لیتیوم است. برای رسیدن به این مرحله، باید به قیمت روز آن توجه داشت.

فتاحی اظهار داشت: طی سال‌های اخیر، قیمت کربنات لیتیوم بسیار بالا رفته است. این مساله باعث کاهش عیار حد (اقتصادی) شد. به طوری که اکنون عیار حد در ایران ۲۰۰ گرم در تن است. به این معنا که در صورت وجود منابع شورابه‌ای بالای ۲۰۰ گرم در تن، اقتصادی است. تاکنون عیار شورابه‌های ایران و به ویژه منطقه قهاوند همدان - که ۲ گواهی کشف توسط بخش خصوصی دریافت شده - ۸۰ گرم در تن است که در حال حاضر استحصال آن اقتصادی نیست.

وی ادامه داد: همچنین، متوسط عیار شورابه‌های کار شده توسط ایمیدرو، بالاتر از ۶۵ گرم در تن نشده است. به عنوان مثال، در منطقه دق پترگان - که دارای شورابه‌های خاص بوده و ایمیدرو ۴ سال با مشاور خارجی کار کرده -، عیار از ۱۰ پی پی‌ام بالاتر نرفت و در حد غیر اقتصادی باقی ماند.

توسعه اکتشاف با امضای تفاهم‌نامه ۱۴۰۰

مدیر اکتشاف ایمیدرو با بیان اینکه طی سال‌های گذشته، منابع مالی برای سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی بسیار محدود بود، گفت: پیشتر این مساله نمی‌توانست به ایمیدرو - که متضمن تامین مالی صنایع معدنی است -، اطلاعات لازم را برساند.

وی افزود: در سال ۱۴۰۰، تفاهم‌نامه‌ای بین وزارت صنعت، معدن و تجارت، ایمیدرو و سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی در راستای تولید اطلاعات پایه منعقد شد. به طوری که منابع مالی از ایمیدرو تامین شود و اجرای فنی کارشناسی آن با سازمان زمین‌شناسی و سیاست‌گذار وزارتخانه باشد. این اقدام بسیار موفقیت آمیز بود و توانستیم بلوک بیرجند را به اتمام برسانیم و محدوده امیدبخش آن معرفی شد.

فتاحی خاطرنشان کرد: سال گذشته نیز بلوک دیوان دره در استان کردستان به اتمام رسید و برای سال جدید تعدادی بلوک از جمله ذون شمال شرق (خراسان رضوی)، استان یزد، اصفهان، مرکزی و قم، بخش جنوبی استان کرمان (جیرفت) در دستور کار است. برنامه این است که اولویت‌های منابع معدنی -که در قالب ۴۲۰ برگ است- تا سال ۱۴۰۶ به اتمام برسد.

افزایش سالانه ۱۰۰ دستگاه ماشین‌آلات حفاری، برای برنامه ۲ میلیون متر حفاری

مدیر اکتشاف ایمیدرو درباره وضعیت ماشین‌آلات حفاری گفت: با توجه به اینکه برای انجام ۱۲۰۰ متر عملیات حفاری مغزه‌گیری سالانه (بخش دولتی و خصوصی)، تامین دستگاه‌های حفاری مورد نیاز از داخل امکان‌پذیر نیست، ناچار به واردات هستیم.

وی افزود: اکنون طرح تامین تجهیزات و ماشین‌آلات حفاری اکتشافی مغزه‌گیری در حال اجراست. همچنین، کارگروهی در وزارت صنعت، معدن و تجارت با محوریت ایمیدرو تشکیل شده و مسوولیت بررسی تجهیزات و ماشین‌آلات حفاری را برعهده دارد و پس از تایید، واردات آنها در بخش ماشین‌آلات و معاونت بهره برداری وزارتخانه محقق می‌شود.

فتاحی تصریح کرد: با توجه به تاخیر در واردات، شرکت‌های وابسته و تابعه را تشویق کردیم تا به این حوزه ورود پیدا کنند. به طوری که شرکت ملی صنایع مس، گل‌گهر و چادرملو، ناوگان خود را به روز کردند و الان خوشبختانه مشکل تجهیزات ندارند.

وی ادامه داد: با این حال، سالانه نیاز به افزودن ۱۰۰ دستگاه ماشین‌آلات حفاری به این ناوگان داریم تا مشکلی در روند اکتشاف ایجاد نشود و برنامه حفاری پیش‌بینی شده ۲ میلیون متر در برنامه هفتم توسعه نیز محقق شود.

منبع: ایمیدرو