پوشش‌های نانوساختار ایرانی بر پیکر آلومینیوم

به گزارش می‌متالز، شرکت آلومینیوم البرز پاسارگاد با توسعه دو فناوری نوین پوشش آندایز نانوساختار، آلومینیوم‌هایی مقاوم در برابر سایش، خوردگی و با قابلیت چاپ نفوذی تولید کرده است. این پوشش‌ها با ساختار نانومتری، دوام مکانیکی و زیبایی ظاهری را هم‌زمان ارتقا می‌دهند. کاربرد این فناوری‌ها از سازه‌های شهری تا تابلو‌های راهنمای اماکن مقدس گسترش یافته است.

شرکت «آلومینیوم البرز پاسارگاد» با توسعه دو فناوری مبتنی بر نانوساختار در حوزه پوشش‌دهی آلومینیوم، گام مهمی در بهبود دوام و عملکرد پروفیل‌های آلومینیومی برداشته است. این دو فناوری که موفق به دریافت گواهی نانومقیاس شده‌اند، شامل «پوشش آندایز نانوساختار با قابلیت چاپ نفوذی» و «پروفیل آلومینیوم با پوشش آندایز نانوساختار مقاوم در برابر سایش و خوردگی» هستند.

پوشش آندایز نانوساختار مقاوم در برابر سایش و خوردگی، حاصل فرآیند کنترل‌شده‌ی آندایزینگ با ساختار متخلخل در مقیاس نانو است. در این فرآیند، از محلول الکترولیت ویژه، مواد افزودنی اختصاصی و اعمال دقیق پارامتر‌های الکتروشیمیایی استفاده شده تا یک لایه نانوساختار سرامیکی بر پایه اکسید آلومینیوم (Al₂O₃) روی سطح پروفیل یا ورق آلومینیومی شکل بگیرد.

ساختار این لایه از نانولوله‌های عمود بر سطح تشکیل شده که به صورت یک لایه کامپوزیتی و یکپارچه با آلومینیوم پایه پیوند خورده و باعث افزایش قابل توجه مقاومت سطحی در برابر خوردگی، سایش و عوامل محیطی می‌شود.

این فناوری به‌ ویژه در کاربرد‌های پرچالشی هم‌چون سازه‌های بیرونی، تابلو‌های راهنما، نرده‌ها، درب و پنجره، و تجهیزات در معرض رطوبت و آلودگی‌های صنعتی اهمیت دارد. به دلیل ضریب اصطکاک پایین، رنگ‌پذیری بالا و دوام ظاهری مناسب، استفاده از این پوشش نانویی نه‌ تنها باعث افزایش طول عمر محصول می‌شود، بلکه نیاز به تعمیر و تعویض دوره‌ای را کاهش می‌دهد. نمونه‌ای از کاربرد موفق این فناوری، استفاده از ورق‌ها و پروفیل‌های پوشش‌دار در ساخت تابلو‌های راهنمای حرم حضرت علی (ع) در نجف اشرف است؛ جایی که شرایط اقلیمی نامساعد و گردوغبار مداوم، آزمونی واقعی برای کیفیت پوشش‌های محافظتی است.

فناوری دوم، پوشش آندایز نانوساختار با قابلیت چاپ نفوذی، امکان جدیدی در تزئین و شخصی‌سازی سطوح آلومینیومی فراهم کرده است. این فناوری با بهره‌گیری از تخلخل‌های نانومقیاس ایجاد شده در سطح، امکان نفوذ رنگ یا جوهر به لایه زیرین پوشش را فراهم می‌کند. در نتیجه، طرح و رنگ درون ساختار پوشش تثبیت می‌شود و برخلاف روش‌های سنتی چاپ سطحی، دچار رنگ‌پریدگی، خراش یا پوسته‌پوسته شدن نمی‌شود. این مزیت، برای تابلو‌های راهنما، قطعات دکوراتیو، و تجهیزات معماری که ظاهر آنها اهمیت بالایی دارد، یک نوآوری قابل توجه به شمار می‌رود.

نکته مهم در هر دو فناوری، بهره‌گیری از دانش فنی دقیق در حوزه الکتروشیمی، کنترل نانوساختار سطح و ترکیب مواد است. تولید لایه‌هایی با ضخامت مناسب (معمولاً بین ۱۰ تا ۲۰ میکرون یا بیشتر) و تخلخل‌هایی در مقیاس نانومتر، منجر به عملکرد سطحی پیشرفته‌ای شده که فراتر از پوشش‌های معمول آندایز عمل می‌کند. در واقع، این پوشش‌ها نقش یک سد محافظتی چند منظوره را ایفا می‌کنند: محافظت در برابر عوامل محیطی، امکان‌پذیر ساختن چاپ نفوذی پایدار و حفظ زیبایی ظاهری در بلندمدت.

فناوری‌های نانوساختار توسعه‌یافته در مجتمع آلومینیوم البرز پاسارگاد، نه‌ تنها به عنوان یک پیشرفت فناورانه در صنعت پوشش‌های آلومینیومی، بلکه به عنوان راهکاری عملی برای افزایش دوام، کاهش هزینه‌های نگهداری و ارتقاء زیبایی ظاهری در کاربرد‌های ساختمانی، صنعتی و شهری شناخته می‌شوند. این مسیر می‌تواند به الگویی برای توسعه محصولات مقاوم و ماندگار در دیگر بخش‌های صنعت نیز تبدیل شود.

منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)